Serotonine is een neurotransmitter en hormoon dat onder andere het dag-nacht ritme beïnvloedt en je helpt prettig te voelen. Wat veel mensen echter niet weten is dat serotonine nog veel meer belangrijke lichaamsfuncties heeft, en dat een tekort aan serotonine kan leiden tot ongezond eten en eetbuien, met overgewicht en allerlei aanverwante ziektes en aandoeningen tot gevolg. Door je voedingspatroon structureel aan te passen kun je jouw hormoonhuishouding weer in balans brengen waardoor een serotonine tekort en dus overgewicht voorkomen kan worden.
Wat is serotonine en waarom is het zo belangrijk voor onze gezondheid?
De meeste mensen hebben wel eens van serotonine gehoord en weten dat dit stofje je blij en gelukkig maakt en dat je er goed van in slaap komt. Dit klopt allemaal, maar daarnaast heeft serotonine nog een aantal hele andere belangrijke functies. Serotonine, door wetenschappers meestal 5-hydroxytryptamine of 5-HT genoemd, is een neurotransmitter en hormoon dat behalve de gemoedstoestand ook een aantal vitale lichaamsfuncties reguleert, zoals het immuunsysteem, de nierfunctie, hart- en bloedvaten en de spijsvertering. Dankzij serotonine voel je jezelf dus niet alleen ‘happy’ en ’s ochtends goed uitgerust, het houdt ook bijvoorbeeld je bloeddruk op een gezond niveau en zorgt ervoor dat je lichaam voldoende weerstand kan bieden tegen ziekteverwekkers.
Ongeveer 80 tot 90% van alle serotonine bevindt zich in het maag-darmkanaal, waar het een belangrijke bijdrage levert aan de regulering van de spijsvertering. Daarnaast maakt het lichaam ook zelf serotonine aan in de hersenen door de stoffen tryptofaan en 5-HTP (5-Hydroxytryptopfaan) met behulp van enzymen tot serotonine om te zetten.
Hoe ontstaat een serotonine tekort?
Een serotonine tekort kan veroorzaakt worden door diverse factoren. Sommige mensen kunnen door een genetische afwijking zelf niet voldoende serotonine aanmaken of opnemen, maar als een genetische achtergrond niet de reden is van het serotoninetekort dan is de oorzaak meestal stress, een chronisch slaaptekort, te weinig bewegen, te grote blootstelling aan toxische stoffen, een ongezond voedingspatroon en/of een disbalans in de hormonen.
Vooral wat je eet kan grote consequenties hebben voor je serotoninegehalte, want als je serotonineniveau lager wordt krijg je steeds meer behoefte aan suiker- en koolhydraatrijke voeding. Alhoewel suiker- en koolhydraatrijke voeding de aanmaak van serotonine in eerste instantie stimuleert gaat het lichaam ook meer insuline produceren. Bij een structureel te hoge insulineproductie raakt de hormoonspiegel uit balans, en dit heeft tot gevolg dat het lichaam steeds minder goed in staat zal zijn om serotonine aan te maken en op te nemen. Door het serotonine tekort en insuline overschot dat hierdoor ontstaat neemt de behoefte aan suiker- en koolhydraatrijke voeding toe (Benton & Donohoe, 1999), waardoor je lichaam nog meer insuline gaat aanmaken. De vicieuze cirkel die zo ontstaat is vaak moeilijk te doorbreken, en daardoor kun je van een serotoninetekort op den duur overgewicht krijgen.
Behalve dat je voedingspatroon je hormoonspiegel beïnvloedt is je voeding ook de belangrijkste bron van tryptofaan en 5-HTP (de stoffen die nodig zijn voor de aanmaak van serotonine in de hersenen), dus als je een ongezond voedingspatroon hebt waarin deze stoffen te weinig voorkomen kan je lichaam ook te weinig stoffen die nodig zijn om serotonine aan te maken uit je voeding halen.
Wat zijn de gevolgen van een serotonine tekort?
Als je lichaam te weinig serotonine aanmaakt kan dit leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zowel of fysiek als mentaal vlak. De belangrijkste aanwijzingen die kunnen duiden op een serotonine tekort zijn lusteloosheid, depressieve gevoelens, concentratieproblemen en chronische pijn (fibromyalgie, migraine, rugpijn). Daarnaast krijg je als gevolg van een serotonine tekort eetbuien en een onbedwingbare trek in suiker- en koolhydraatrijke voeding. Bovendien is een serotonine tekort ook in verband gebracht met ademhalingsproblemen, hartfalen en wiegendood (Audero et al., 2008), dus het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je serotoninegehalte altijd op een gezond niveau is.
Er zijn nog veel meer symptomen die kunnen wijzen op een serotonine tekort, lees daarvoor het volledige artikel op de ledensite (zie onderstaande voor verwijzing), dit is een samenvatting.
Hoe kun je een serotoninetekort verhelpen of voorkomen?
Je kunt een serotonine tekort voorkomen door gezond en gevarieerd te eten en voor een voedingspatroon te kiezen dat voornamelijk uit verse (biologische) groenten, complexe koolhydraten, gezonde eiwitten en vetten bestaat. Er zijn daarnaast specifieke voedingsmiddelen en superfoods die rijk zijn aan tryptofaan en/of 5-HTP en dus niet in je voedingspatroon mogen ontbreken, zoals biologische vrije uitloop eieren, vis, rauwe cacao en spirulina. Er zijn nog talloze andere voedingsmiddelen en superfoods die je kunt eten om een serotonine tekort te voorkomen of te verhelpen, lees daarvoor het volledige artikel op de ledensite (zie onderstaande voor verwijzing), dit is een samenvatting.
Als je dagelijks teveel suiker- en koolhydraatrijke voeding eet en/of last hebt van eetbuien of onbedwingbare trek in suikers en koolhydraten dan is de kans groot dat je een disbalans hebt in de hormonen en mogelijk een serotonine tekort. In dat geval kun je het beste beginnen met naar je voedingspatroon te kijken, want die ligt aan de basis van een gezonde hormoonhuishouding.
Een disbalans in de hormoonspiegel kun je herstellen door suikers en koolhydraten zoveel mogelijk te mijden, maar dit is voor veel mensen een grote opgave omdat bijna alle voeding die wij tegenwoordig eten vol met koolhydraten en suikers zit. Ook is het lang niet altijd even makkelijk om goede vervangers te vinden voor voedingsmiddelen die traditioneel een belangrijk deel uitmaken van ons voedingspatroon maar wel vol met suikers en koolhydraten zitten, zoals brood, pasta en ontbijtgranen.
De Superverbrander Methode is speciaal ontwikkeld voor mensen die een disbalans in de hormoonhuishouding hebben. Bij dit programma staat het in balans te brengen van je hormonen centraal en leer je wat de basisstappen zijn om je hormonen weer in balans te brengen. Uiteraard wordt er in het programma veel aandacht geschonken aan lekker en gezond eten, daarom krijg je gedurende het hele programma naast veel nuttige informatie en handige tips ook heel veel heerlijke recepten voorgeschoteld. Klik op deze link als je meer wil weten over de Superverbrander Methode.
En Jesse blijft maar doorgaan met het schrijven van goede blogs.!!!
Bedankt voor de info.
Ik heb lang anti-depressiva geslikt (vanwege paniekaanvallen) en ben daar nu vanaf, maar ben wel vaak rusteloos en slaap slecht. Ik ontbijt met sojayoghurt met lijnzaad, chia-zaad, wat noten, eiwitpoeder en rauwe cacao. Als lunch zelfgemaakte crackers van sesamzaad, chiazaad, pompoenpitten, vezels en eiwitpoeder met beleg. Zijn er nog dingen die ik extra kan eten of supplementen die ik kan slikken?
Femke, melk werkt super, en bij ‘t ontbijt 2 bananen. Pas ontdekt, banaan is echt krachtvoer, voor geest en lichaam. Wat je verder doet is heel gezond.
Zoals vermeld is tryptofaan een grondstof voor serotonine. Als je ‘t op wikipedia opzoekt vind je onder andere ‘n lijst met voeding waar ‘t in voorkomt. Alhoewel bananen lekker zijn en ze ook tryptofaan bevatten, zul je er dagelijks een stuk of honderd moeten verorberen, als je daarmee je dagelijkse tryptofaanhoeveelheid wilt bereiken. Sojabonen en bepaalde vleessoorten als varkensvlees zijn stukken efficiënter, al klinken die 2 niet erg superfoodig. Vrolijk worden van varkensvlees, het is bijna vloeken in healthfreakblogs, denk ik. Maar goed, ik vloek graag, dus bij dezen 🙂
Nou Roentie, denk dat de voeding het belangrijkst is maar een supplement met 5HTP in combinatie met andere stoffen kan ook helpen.
2 gram psilocybine houdende magic truffels verhoogt bij mensen ook de serotonine naar een goed niveau. Het is een beetje het weggestopte medicijn omdat er geen patenten op zitten.
Ik denk dat de stelling ‘serotinine TEKORT’ een onjuiste is en te kort door de bocht. Beter zou zijn om te stellen dat bepaalde klachten te maken hebben met ene ontregeld stress systeem. Het voldoende eten van voedingsmiddelen die tryptofaan bevatten helpt niemand van die disbalans af. Er is inmiddels overtuigend wetenschappelijk aangetoond dat langdurige stress een verandering op receptorniveau teweeg brengt. Een toename van cortisolreceptoren kan serotinine receptoren vernietigen. Een nieuw geprogrammeerd brein i dan een feit en niet 123 omkeerbaar. dat los je niet met voeding op, integendeel, Ik heb zelf ervaring met chr vermoeidheid en de adviezen om superfoods te eten werkten een herstelproces alleen maar tegen. Je krijgt vaak wel een boost avn superfoods maar die is tevens remmend en onprettig en belast het toch al fragiele evenwicht desastreus. Antidepressiva werken doorgaans wel op deze disbalans en zorgen ook weer voor groei van goede serotinine receptoren. Laten we vooral het eerlijke verhaal vertellen, Ik heb lang genoeg gekwakzalverd om er nu stelling tegen te nemen. Ga gewoon naar ene goede arts en slik in ernstige gevallen gewoon medicijnen. Dan kan het brein herstellen waardoor ook het hormoonsysteeem kan herstellen. In die volgorde, want zo is dit proces ook ontstaan.
Hoi Albert,
Het klinkt zo makkelijk “neem een goede anti-depressiva”.
Maar van deze laatste heb ik waarschijnllijk tinnitus gekregen. Na het stoppen is de tinnitus gebleven. Ik heb nog een paar keer geprobeerd maar de tinnitus wordt harder door anti-depressiva. Dus.. is een alternatief in bijvoorbeeld voeding soms zo slecht nog niet.
Blijf ver weg van soja producten. .ongelooflijk dat mensen dat ondertussen nog niet weten.
Hoi Tee,
Wat is er mis met -biologische -soja? Ik ben vegetarier en eet dus veel bio soja.
hallo , zelf heb ik vrouw van 66 , na 13 jr clomipramine te hebben geslikt , een half jaar gestopt en opnieuw begonnen met clomipramine en later mirtazepam , een te veel aan serotonine, mn
5 -oh-indolacetisch zuur =8.3 de ref waarden zijn 1.8 -4.7
wat kan ik doen om dit omlaag te krijgen ,ik voel me onrustig , ben zelfs getest op mn schildklier ,
ben al gestopt met bananen eten , heeft iemand een antwoord groet margreeth
Ik ben gezegend met een dokter in de familie die verschillende depressies zelf heeft doorsparteld. Zijn raad… niet die van mijn psychiater, psycholoog of eigen huisdokter was van vitaal belang na mijn eigen depressie.
Genetische afwijking serotonine tekort, mijn directe familiestamboom is met 4 zelfmoorden doorspekt. Ik neem nog slechts 1/300ste van mijn oorspronkelijke antidepressiva medicatie en ik blijf op gewicht en prima gehumeurd. Als ik wat extra ga diëten blijven deze kilootjes lekker weg.
Raad: zoek jezelf een arts, maakt niet uit met welke achtergrond of specialisatie, die zichzelf heeft genezen van een burnout of depressie. Doordat zij arts zijn kunnen zij overal in de medische wereld hulp EiSEN om zichzelf te genezen.
12% van de dokters wereldwijd plegen zelfmoord, nog meerderen lijden aan een burnout of depressie.
Ik lees bij sommige mensen dat het duidelijk is erfelijk belast te zijn of duidelijk weten dat er een serotonine tekort is. Of zelf de receptoren vernietigt zijn. Hoe kan ik zorgen dat ik wordt getest op dat soort zaken?
Annie ben je Belgisch er zit een goede Accpuncturiste in de Amerstraat 74 in Aarschot in België nl. Marie-Anne Discry tel. O486 39.65.84 raadpleging na afspraak
Ik word een paar keer per week wakker met migraine. Heb ook pds. Ik eet altijd biologisch en snoep nauwelijks. Ben 59 jaar en superslank. Het enige dat ik zou kunnen verzinnen is dat dit allemaal komt bij mij door hormoonschommelingen door de overgang. Het is niet uit te houden.
Ik zoek altijd op internet, ben naar diverse alternatieve therapeuten geweest. Ik pas in geen enkel plaatje!
Deze migraine is sinds een paar jaar. Toen ik nog werkte vaak weekendmigraine (ontspanningsmigraine) en nu ik werkloos ben dus zo op deze manier is het vele ochtenden raak. Iemand een idee hoe ik dit kan oplossen?
Beste betreffende,
De zelfcheck test werkt niet. Of komt het omdat het via mijn telefoon is?
Beste roos
Als je werkte nam je misschien koffie en thuis niet, dat kan ook hoofdpijn veroorzaken.
Had mn zwager ook, int weekend minder koffie, kreeg hij hoofdpijn.
‘ Ik ben gezegend met een dokter in de familie die verschillende depressies zelf heeft doorsparteld. Zijn raad… niet die van mijn psychiater, psycholoog of eigen huisdokter was van vitaal belang na mijn eigen depressie.’
Kan je me nog meer vertellen over de raad die hij je gaf Henkie?
ja henkie ik ben ook benieuwd zoals pauline naar wat meer raad heeel erg benieuwd zelfs.want ik zoek idd een dokter of psycholoog die zelf last heeft van paniekstoornis enzov
Ik ben het volledig eens met Albert'( bericht 15 december 2015) heb van alles geprobeerd’ook van de ad af te komen.de chronische stress blijf ik houden om redenen die ik niet kan schtijven’ maw’ met gezond eten’wat ik doe hoef je er helaas nog niet te komen…