Een spastische darm is misschien wel de meest voorkomende darmaandoening, en artsen vermoeden dat één op de vijf Nederlanders er ooit in zijn of haar leven last van krijgt of last van heeft gehad. Toch wordt de diagnose spastische darm vaak verkeerd gesteld, wat grote risico’s met zich mee kan brengen voor de gezondheid.
Wat is een spastische darm en wat is de oorzaak?
Prikkelbare Darm Syndroom, in de volksmond meestal PDS of spastische darm genoemd, is een aandoening van het spijsverteringsstelsel. Een spastische darm wordt veroorzaakt door onregelmatige peristaltische bewegingen ergens in het spijsverteringskanaal en kan dus behalve in de darmen ook in de slokdarm, maag of endeldarm voorkomen. De belangrijkste symptomen van een spastische darm zijn verstopping, diarree, een opgeblazen gevoel en buikpijn, die afwisselend of in combinatie met elkaar kunnen voorkomen. Bij een spastische darm treden nooit ontstekingen op (in tegenstelling tot bij andere ziektes van het spijsverteringskanaal, zoals de Ziekte van Crohn), waardoor er geen afwijkingen in het spijsverteringskanaal zijn te constateren door een arts.
Voor artsen en wetenschappers is het nog steeds niet duidelijk wat de oorzaak is van een spastische darm. De ziekte komt bijna alleen maar voor mij volwassenen, en dan vooral bij vrouwen. Een spastische darm ontstaat vaak als gevolg van bepaalde soorten voeding, allergieën en stressvolle gebeurtenissen, zoals een echtscheiding, verhuizing of ongeluk (Delvaux M 2004). Ook andere factoren kunnen een spastische darm ‘triggeren’, zoals een verstoorde darmflora. Een spastische darm komt daarnaast vaker voor in combinatie met bepaalde ziektes, zoals fibromyalgie, chronisch vermoeidheidsyndroom, chronische bekkenpijn en kraakgewrichtdysfunctie (Whitehead WE et al 2002). De oorzaken van een spastische darm zijn dus vrij complex en daarbij spelen meestel zowel lichamelijke en geestelijke factoren een rol.
Waarom wordt de diagnose spastische darm vaak onjuist gesteld?
Het lastige aan een spastische darm is dat je de aandoening niet kunt vaststellen met een inwendig onderzoek, biopsie, bloedtest, röntgenonderzoek of scan. Artsen voeren deze tests wel uit als het vermoeden bestaat dat je een spastische darm hebt, maar dat doen ze alleen om andere ziektes en aandoeningen uit te sluiten. Artsen moeten zich dus geheel baseren op de symptomen, en dienen aan de hand daarvan te concluderen of je een spastische darm hebt. Aangezien er nog maar weinig bekend is over de spastische darm zijn artsen soms iets te snel geneigd om alle symptomen die op een spastische darm zouden kunnen wijzen onder de diagnose spastische darm te scharen. Het risico is dus aanwezig dat de diagnose spastische darm onjuist gesteld wordt. Indien je arts zich vergist in de diagnose kan dat ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid, want hij of zij kan je allerlei medicijnen (zoals laxeermiddelen, diarreeremmers en antidepressiva) gaan voorschrijven die de aandoening of ziekte die je werkelijk hebt niet bestrijden of zelfs verergeren. Ook is van sommige spijsverteringsaandoeningen bekend dat ze darmkanker kunnen veroorzaken (bijvoorbeeld een Helicobacter Pylori infectie) of de darmwand kunnen beschadigen, dus als niet wordt onderkend welke ziekte je daadwerkelijk hebt kan dat risico’s voor je gezondheid met zich meebrengen op de lange termijn.
Wat kun je doen als je denkt dat je een spastische darm hebt?
Een gezonde spijsvertering is belangrijk, want dat vormt de basis voor een gezonde hormoonhuishouding, een goede vetverbranding en een sterk immuunsysteem. Dus of je nu een spastische darm hebt of niet, een gezond en uitgebalanceerd voedingspatroon is essentieel om spijsverteringsklachten te vermijden. Door jouw lichaam alle voedingsstoffen te geven die het nodig heeft breng je jouw spijsvertering en darmflora weer in balans waardoor je hele lichaam van binnen weer goed kan functioneren.
Daarnaast kun je bepaalde soorten voeding beter niet eten, omdat ze erom bekend staan dat ze spijsverteringsklachten en een spastische darm kunnen verergeren. Veel mensen met darmklachten voelen zich vrijwel direct een stuk beter als zij bepaalde voedingsmiddelen vermijden, zoals vet eten, suikerrijke voeding, bewerkte voeding, melkproducten, chocola, alcohol, frisdrank en voeding en dranken die gezoet zijn met kunstmatige zoetstoffen. Ook helpt het om niet te grote maaltijden te nemen, langzaam te eten en goed te kauwen. Mensen met darmklachten of een spastische darm eten vaak wat minder goed, maar dit is niet aan te bevelen omdat je daarmee de symptomen juist verergert en bovendien het risico loopt bepaalde tekorten in voedingsstoffen op te lopen. Probeer daarom als je last hebt van darmproblemen altijd juist heel gezond te eten en je voedingspatroon eventueel aan te vullen met superfoods.
Wil je meer informatie over hoe je spijsverteringsproblemen kunt voorkomen en kunt leren hoe jij je blijvend beter kunt voelen? In het programma Gezonde Gewoontes leer je stap voor stap gezonde gewoontes toe te voegen aan je voedingspatroon en voedingsmiddelen die darmproblemen kunnen veroorzaken te elimineren.
