Premenstrueel syndroom – voorkomen en verminderen

• • Gezondheid • 14

De periode voor de menstruatie is voor sommige vrouwen in meerdere of mindere mate een periode waarin ze allerlei fysieke en/of emotionele klachten kunnen ervaren. Dit kan zelfs het dagelijks functioneren belemmeren. Je kunt zelf gelukkig veel doen om de symptomen van PMS te voorkomen en verminderen. In dit artikel leer je o.a. 3 effectieve manieren om dat te doen.

Premenstrueel syndroom

In dit artikel:

Premenstrueel syndroom wordt ook wel PMS genoemd en is een soort verzamelnaam voor allerlei vervelende klachten die vrouwen voorafgaand aan de menstruatie kunnen ervaren. Deze klachten kunnen zowel fysiek als emotioneel zijn. Ze ontstaan in de tweede helft van de menstruatiecyclus, zo’n veertien tot twee dagen voor de menstruatie, en verdwijnen vaak vlak na de menstruatie. Er zijn geen officiële cijfers bekend van het exacte percentage vrouwen dat hier last van heeft, gemiddeld variëren de cijfers van een kwart tot driekwart van de vrouwen. Gemiddeld beginnen (of verergeren) klachten na het dertigste jaar en na het krijgen van kinderen. Dit zou kunnen komen doordat je gevoeliger bent geworden voor progesteron na de grote lading die tijdens de zwangerschap is aangemaakt. Na de overgang verdwijnen de klachten weer. Of je last hebt van PMS hangt vooral af van het tijdstip waarop klachten optreden en weer verdwijnen, meer nog dan het type klachten.

De symptomen van premenstrueel syndroom

Er zijn vele verschillende klachten waar je mogelijk last van kunt hebben. Fysiek bijvoorbeeld van een opgeblazen gevoel, pijnlijke borsten, vocht vasthouden, slaapproblemen, hoofdpijn en spierpijn. Emotionele klachten kunnen variëren van prikkelbaarheid, wisselende stemmingen, gespannen of depressief zijn, eetbuien, emotioneel zijn, vermoeidheid, agressief zijn en een sterke behoefte aan zoet. Het heeft, afhankelijk van de intensiteit van de klachten, in minder of meerdere mate invloed op het functioneren. Veel vrouwen met PMS voelen zich niet happy of zelfs machteloos. Volgens de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie spelen bij een deel van de vrouwen die last hebben van premenstrueel syndroom onderdrukte gevoelens ervaringen een rol (dit kan ook onbewust zijn). Het is in dat geval niet altijd gemakkelijk om die ter sprake te brengen of te delen, toch is het belangrijk om gevoelens en ervaringen te verwerken zodat je leefpatroon kan veranderen.

Wat is de oorzaak?

Er is een overduidelijk verband tussen het opkomen van de klachten en de menstruatiecyclus, toch is er wetenschappelijk nooit een exacte oorzaak gevonden. Wel is vastgesteld dat vrouwen met PMS klachten gevoeliger zijn voor hormoonwisselingen dan vrouwen die geen last hebben van PMS, aldus de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie. In de hersenen is er als het ware minder weerstand om de gevolgen van hormoonwisselingen op te vangen. Bepaalde neurotransmitters werken onvoldoende. Neurotransmitters zijn chemische stoffen waarmee zenuwcellen in de hersenen berichten aan elkaar doorgeven. Op die manier worden de stemming en ons gevoel van welzijn beïnvloed. Wetenschappers hebben wel allerlei mogelijke oorzaken gevonden zoals een te lage progesteronspiegel, een tekort aan vitamine B-6 en te weinig serotonine in de hersenen; het stofje dat de stemming beïnvloedt (Eriksson O et al., 2006). Japans onderzoek in 2007 liet zien dat bij vrouwen met PMS in de week voor de menstruatie het autonome zenuwstelsel niet goed werkt. Dit stelsel reguleert onder meer de bloeddruk en de darmactiviteit. Hoe erger vrouwen last hebben van PMS, hoe minder actief het zenuwstelsel bleek te zijn. De wetenschappers onderzochten 62 vrouwen met PMS. Vooral in de laatste dagen voor de menstruatie bleek het autonome zenuwstelsel niet goed te werken. Ook hormonen lijken een oorzaak te zijn voor PMS. De hormonen die de vruchtbaarheid regelen (oestrogeen en progesteron) schommelen gedurende de cyclus. Deze veranderingen kunnen mogelijk een oorzaak zijn voor de klachten. De balans tussen deze twee heeft ook een invloed op je hersenen en daarmee je stemming en emoties. Het is al met al nog steeds niet precies duidelijk waarom de ene vrouw daar wel last van heeft en de andere niet. Dat betekent (gelukkig) zeker niet dat je de klachten niet kunt verminderen.

Je hormoonhuishouding en PMS

Wanneer je hormoonhuishouding goed in balans is heb je weinig last van PMS klachten. Wanneer je hormonen uit balans zijn kunnen de klachten dus verergeren. Een relatief hoog gehalte oestrogeen ten opzichte van progesteron, ook wel oestrogeendominatie genoemd, draagt bij aan PMS klachten. De vrouwelijke geslachtshormonen oestrogenen zorgen voor vruchtbaarheid, dragen op verschillende manieren bij aan een goede gezondheid en helpen ontstekingen te voorkomen. Oestrogeen, testosteron en progesteron zijn drie belangrijke hormonen, maar wanneer ze uit balans zijn, kunnen ze tot klachten leiden. In de afgelopen veertig jaar is er een enorme stijging te zien in typische vrouwenziekten als PMS (maar ook borstkanker of endometriose). Zelfs meer dan ooit tevoren, zegt de Amerikaanse arts Dr. Michael Lam. Hij stelt dat er steeds meer wetenschappelijk bewijs is, dat hormonale disbalansen hiervan de belangrijkste oorzaak zijn. Volgens hem komt het aantal vrouwen, van 35 jaar en ouder in het Westen, die last hebben van oestrogeendominantie al in de buurt van 50%. Oorzaken hiervan kunnen zijn:
* Voeding
Het eten van teveel ongezonde vetten. Maar ook teveel fyto-oestrogenen in voeding, dit zijn natuurlijke of plantoestrogenen. Ondanks dat ze helemaal natuurlijk zijn, kunnen deze stoffen ons eigen oestrogeen imiteren. Bijvoorbeeld in soja, peulvruchten, volkorengranen, noten, cafeïne, kiemen en kikkererwten.
* Xeno oestrogenen
Dit zijn chemische stoffen die natuurlijke oestrogenen imiteren. Deze zitten bijvoorbeeld in bepaalde cosmetica, plastic producten die BPA bevatten, schoonmaakmiddelen, pesticiden en medicijnen.
* Een tekort aan bepaalde vitamines en mineralen. Bijvoorbeeld magnesium en selenium, deze heeft de lever nodig om oestrogeen optimaal om te zetten. Ook zorgt magnesium voor een balans tussen oestrogeen en progesteron. Evenals vitamine B6, B12, C en E.
* Het kan ook zijn dat je lichaam teveel oestrogenen aanmaakt. Deze worden in de eierstokken geproduceerd, of kunnen in vetcellen worden aangemaakt. Overgewicht kan dus ook een oorzaak zijn.

Er zijn bepaalde groenten die extra ondersteunend werken bij oestrogeendominantie. Dit zijn de groenten die behoren tot de familie van kruisbloemigen, zoals broccoli, bloemkool en andere koolsoorten. Deze bevatten Diindolylmethaan, ook DIM genoemd, een stof die de hormoonbalans en het gedrag van de cellen in het lichaam reguleert.

PMDD

Bij een klein percentage vrouwen zijn de symptomen zo ernstig dat zij niet kunnen functioneren tijdens deze dagen. Zij hebben last van de meest ernstige vorm van PMS: PMDD (Premenstrual Dysphoric Disorder). Dit komt ongeveer voor bij 3 tot 8 procent van de vrouwen.

3 manieren om PMS klachten te voorkomen en verminderen

Vaak wordt door artsen medicatie, zoals antidepressiva, voorgeschreven om de symptomen te bestrijden, met de kans op bijwerkingen van de medicatie zelf. Je zult er veel baat bij hebben door stappen te maken richting een gezonde levensstijl in het algemeen waardoor je minder klachten zult ervaren.

1. De juiste voeding
Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen met PMS een laag serotonine gehalte hebben, dit stofje zorgt voor het overbrengen van signalen tussen bepaalde hersencellen (Eriksson O et al., 2006). Serotonine is een stofje waar je je happy en lekker van gaat voelen. Een laag gehalte aan serotonine zorgt voor emoties, angstgevoelens, sombere gevoelens of prikkelbaar zijn. Het eten van zoetigheid (of snelle koolhydraten) zorgt voor een tijdelijke opleving van dit stofje, maar het geeft geen werkelijke oplossing.

Stabiele bloedsuikerspiegel
Probeer de trek in zoet toch te weerstaan of kies voor ‘raw chocolate’ (dit kun je ook heel makkelijk zelf maken!).

Wanneer je bloedsuikerspiegel stabiel blijft (door suikers en ‘snelle’ koolhydraten te vermijden) zal je minder last hebben van ‘suikerdips’ waardoor je steeds weer opnieuw trek hebt in zoetigheid. Daarbij veroorzaakt een te snel stijgende bloedsuikerspiegel cellulaire ontstekingen wat ook in verband wordt gebracht met PMS klachten. Stemmingswisselingen en energiedips zijn te voorkomen door op de glycemische index van voedingsmiddelen te letten. De glycemische index is een maat voor de snelheid waarmee voedingsmiddelen de bloedglucosewaarde doen stijgen.
Voedingsmiddelen met een hoge glycemische index, zoals witbrood, witte pasta’s en aardappelen, laten de bloedglucosewaarde snel stijgen. Voedingsmiddelen met een lage glycemische index, zoals linzen, yoghurt, pinda’s, zilvervliesrijst en volkoren pasta’s, laten de bloedglucosewaarde geleidelijk stijgen. Voeding met een hoge glycemische index veroorzaakt mood swings. Voeding met een lage glycemische index zorgt er voor dat je niet alleen wat je energie betreft stabieler bent gedurende de dag, maar ook wat betreft je emoties.

Wat vermijden en wat toevoegen?
Wij adviseren ook om zuivelproducten te vermijden, minder zout te eten wanneer je last hebt van vocht vasthouden. Cafeïne en alcohol verstoren je hormoonhuishouding, evenals roken, wat PMS klachten kan verergeren.
Eet daarnaast juist meer essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren. Uit onderzoek (Missmer SA et al., 2010) is gebleken dat omega 3 vetzuren menstruatiepijn kunnen verminderen. Dit zit in chlorella, spirulina of chiazaad die je bijvoorbeeld aan een groene smoothie kunt toevoegen. Het zit ook in vette vis zoals zalm, makreel, sardientjes of gebruik een krill olie (hier zijn ook supplementen van). Ook kun je proberen om paardenbloemthee te drinken, vooral als je last hebt van een opgeblazen gevoel, dit zorgt namelijk op een natuurlijke manier voor vochtuitdrijving. Daarnaast is gebleken dat veel vrouwen met PMS een tekort hebben aan het essentiële vetzuur GLA, een vetzuur dat aangemaakt wordt in het menselijk lichaam. Een tekort kan leiden tot fysieke en emotionele klachten als sombere gevoelens of zelfs depressieve buien evenals vocht vasthouden en je opgeblazen voelen. Dit vetzuur zit in teunisbloemolie waar supplementen van te krijgen zijn.

De vitamines en mineralen calcium, magnesium, vitamine B6, vitamine B1 en B2 en vitamine E lijken verder een gunstige invloed te hebben op PMS klachten.

Premenstrueel syndroom

2. Vermijd stress
Het is belangrijk om extra goed voor jezelf te zorgen in deze periode. Het is bewezen dat stress PMS klachten verergert (Lustyk Mk et al., 2004). Langdurige stress zorgt voor hormonale veranderingen, wat klachten kan verergeren. Dus minder hoge eisen aan jezelf stellen in de week voor de menstruatie. Er zijn culturen waarin vrouwen in die week bijna niets mogen doen, en hier in het westen nemen vrouwen over het algemeen helemaal geen rust in deze periode. Zorg voor voldoende nachtrust, eventueel met behulp van wat extra magnesium. Magnesium is nodig voor de aanmaak van hormonen en helpt de spieren en zenuwen te ontspannen. Het wordt ook wel het antistressmineraal genoemd. Een bad nemen of zwemmen kan ook heel ontspannend zijn, bovendien zou onderhuidse vochtopstapeling verminderen door de waterdruk. En zorg voor voldoende ontspanning, ga aan yoga doen, mediteren of verdiep je in mindfulness.

3. Sporten
Misschien is je neiging om op de bank te kruipen met een dekentje, maar bewegen is echt één van de beste dingen die je kunt doen tegen PMS klachten. Vooral buiten! Door daglicht maak je serotonine aan. Sporten geeft een energieboost. Regelmatige lichamelijke activiteit verlicht PMS klachten, zo stelt gynaecoloog Dr. J. Schagen van Leeuwen, die bijscholing geeft aan huisartsen over PMS, in een brochure van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Vooral sporten die je hart en longen aan het werk zetten, in de periode voor de menstruatie extra effectief zijn tegen klachten. Vrouwen die regelmatig, en ook tijdens de PMS periode, bewegen nemen niet alleen de depressieve gevoelens af, ze hebben ook minder last van klachten als angstgevoelens, pijnlijke borsten, stress en het vasthouden van vocht.
Lichamelijke inspanning stimuleert de productie van endorfinen, wat helpt tegen depressieve gevoelens.

Er zijn ook veel wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de positieve effecten van vitamine B6, B1 en B2, en ook van magnesium, op PMS klachten. Hier kun je meer over lezen in de uitgebreide versie van dit artikel op de ledenwebsite van ons Maximale Gezondheidsprogramma. In dit programma krijg je een persoonlijke analyse van je hormoonhuishouding en persoonlijke begeleiding om gezonder te worden en meer energie (terug) te krijgen. En zo ook eventuele PMS klachten te verminderen.

Heb jij ook last van PMS? Deel je ervaringen of vragen gerust onder dit artikel.

Candida schimmel – Verscholen maar gevaarlijk

• • Gezonde darmflora & Gluten intolerantie • 18

Wat is Candida en wat zijn de gevaren voor de gezondheid?
Candida is een schimmelinfectie die zijn uiting zoekt bij de mond, huid, darmen en de vagina. Onschuldig zou je kunnen denken, je haalt een kuurtje bij de dokter et voilà: je bent er vanaf. Helaas, zo werkt het jammer genoeg niet. Deze gistachtige schimmel doet meer kwaad dan je lief is en heeft daarmee vergaande gevolgen voor de gezondheid.

Wat is Candida?
Al van kleins af aan bevinden zich standaard gisten in het lichaam. Ze zijn in kleine hoeveelheden te vinden in het darm-, urine- en voortplantingsorganenstelsel, waar ze in toom worden gehouden door natuurlijke, lichaamseigen bacteriën. Deze volledig gezonde toestand wordt in gevaar gebracht door een disbalans tussen deze gisten en bacteriën, waarbij de bacteriën in de minderheid zijn. Hierdoor krijgt Candida Albicans, de gistvorm die uiteindelijk tot Candida kan leiden, de kans om draden te vormen, waardoor ze zich te ontwikkelen tot schimmels. Door het ontbreken van de natuurlijke tegenhanger, de bacteriën, groeit het aantal schimmels explosief tot gevaarlijke hoeveelheden en nestelen zich in plaatsen als de darmen en geslachtsorganen.

Het ontstaan van deze disbalans heeft verschillende oorzaken:

  • Teveel eten van gefabriceerd voedsel (de suikers in deze voeding voeden de schimmel)
  • Het innemen van antibiotica, anticonceptiepillen en steroïden
  • Overmatige blootstelling aan metaal, pesticiden en andere gifstoffen uit de omgeving
  • Het drinken van gechloreerd water
  • Langdurige stresssituaties (vanwege het disfunctioneren van het immuunsysteem)

Candida heeft niet alleen effect op de plaatsen waar de schimmel zich bevindt; het heeft effect op de algehele gezondheid.

Tal van symptomen zijn gelinkt aan deze schimmelinfectie:

  • Extreme zin in suikers
  • Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
  • Migraine
  • Premenstrueel Syndroom (PMS)
  • Kanker
  • Vaginitis (een ontsteking aan de schaamlippen)
  • Astma
  • Fibromyalgia (pijn in spieren en bindweefsel, wat gepaard gaat met extreme vermoeidheid)
  • Gewichtstoename
  • Voedselallergieën
  • Spruw (schimmelinfectie bij de mond)
  • Chronische vermoeidheid
  • Gistinfecties
  • Depressie
  • Buikpijn
  • Flatulentie
  • Opgeblazen gevoel
  • Colitis (ontsteking aan de dikke darm)
  • Brandend maagzuur
  • Opkomend zuur
  • Indigestie (storing in de spijsvertering met als gevolg een overladen maag)
  • Extreme vermoeidheid na het eten
  • Mentale verwardheid
  • Slecht geheugen
  • Angstaanvallen
  • Weinig zin in sex
  • Onvruchtbaarheid
  • Jeuk
  • Uitslag (vooral op plaatsen waar de huid zich plooit)
  • Vermoeide bijnier
  • Lage lichaamstemperatuur
  • Blaasontsteking
  • Vaginale infecties
  • Lekkende darmsyndroom
  • Luieruitslag (bij baby’s)

De symptomen van Candida zijn dus erg gevarieerd. Dit komt omdat de schimmelinfectie vele systemen in het lichaam aanspreekt:

  • Spijsverteringsstelsel (mond tot anus)
  • Hart- en bloedvatenstelsel (hart, bloedvaten, bloed)
  • Ademhalingsstelsel (neus, luchtpijp, longen)
  • Hormoonstelsel (hypothalamus, hypofyse, schildklier, alvleesklier en bijnieren)
  • Zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg, zenuwen)
  • Uitscheidingsstelsel (nieren, ureters, blaas, uretha)
  • Voortplantingsstelsel (geslachtsorganen, baarmoeder)
  • Immuunsysteem

Meest voorkomende varianten
Ondanks dat de lijst van door Candida veroorzakende symptomen lang en gevarieerd is, zijn er een aantal varianten die het meest voorkomen:

Vaginale gistinfectie: Bijna 75 procent van de vrouwen is op zijn minst eenmaal in haar leven in aanraking gekomen met deze infectie. Deze veelvoorkomende aandoening ontstaat wanneer de zuurgraad van de vagina verandert, wat gist de kans geeft om toe te slaan. Dit uit zich in heftige jeuk, een brandend gevoel bij het plassen en dikke, witte afscheiding. Vaak wordt hierbij antibiotica voorgeschreven, terwijl dit juist de goede bacteriën doodt en het onderliggende probleem alleen maar groter maakt. Daarnaast werken hormonale veranderingen en zwangerschap gistvorming in de hand.

Spruw: Deze infectie veroorzaakt witgele plekjes in de mond, wat een veelvoorkomend symptoom is van mensen met een verlaagde werking van het immuunsysteem. Dit kan zich verspreiden richting de slokdarm, wat slikken moeilijker en pijnlijk maakt.

Lekkende darmsyndroom: Door de verstoorde balans tussen gist en goede bacteriën in de darmen kan er dysbiose ontstaan. Dit betekent dat er rottings- en gistingsprocessen in de darmen plaatsvinden. Hierdoor graaft de Candida zich in in de darmwand, waarin het kleine gaten graaft. Omdat gist 180 giftige bijproducten produceert, die allemaal vrijkomen in het spijsverteringskanaal en zo het bloed binnendringen die vervolgens door het hele lichaam worden verspreid, is dit een gevaarlijke zaak. Dit uit zich in ziekten als psoriasis, depressie en blaasontstekingen.

Gewichtstoename: Volgens Dr. William Crook, schrijver van het boek ‘The Yeast Connection”, leidt Candida tot het toenemen van lichaamsgewicht. Dit heeft te maken met het lekkende darmsyndroom, omdat vanwege de giftige stoffen die in het lichaam vrijkomen, schildklierhormonen uit balans raken. Hierdoor wordt cortisol geproduceerd en auto-immuunziekten in de hand gewerkt, wat beiden gewichtstoename veroorzaakt.

Relatie Candida-Kanker
Veel toonaangevende kankerdeskundigen als Dr. Tullio Simoncini, oncoloog en auteur van “Cancer is Fungus”, geloven dat de basisoorzaak van kanker schimmels zijn. Dr. Simoncini’s research doet hem geloven dat Candida de veroorzaker is van kanker en dat de ziekte zelf een schimmel is. Een tumor zou niet meer zijn dan een poging van het lichaam om zichzelf te beschermen tegen deze schimmel.

Verschillende onderzoeken linkten de aanwezigheid van Candida met kanker, waaruit bleek dat tussen de 79 en 97 procent van de kankerpatiënten ook last heeft van deze door gist veroorzaakte schimmelaandoening. Je zou kunnen denken dat dit betekent dat kanker met anti-schimmelmedicatie behandeld zou kunnen worden. Echter, een schimmel kan zich gemakkelijk aanpassen aan een nieuwe omgeving, waardoor deze middelen kansloos zijn. Desondanks gelooft deze dokter dat de ziekte genezen kan worden door middel van het injecteren van sodium bicarbonaat, de sterkste anti-schimmelsubstantie die er is, direct in de tumor. De schimmel zou geen tijd hebben om zich aan te passen en hierdoor verdwijnen. Hiermee zou 99 procent van de borst- en blaaskankergevallen binnen zes dagen genezen zijn, zonder dat daar chirurgie of chemotherapie aan te pas zou moeten komen.

Slapeloze nachten door Candida
Aandoeningen als Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS) en Fibromyalgia veroorzaken beiden ongeveer dezelfde gezondheidsklachten, met extreme vermoeidheid als meest overheersende symptoom. Uit onderzoek van Carol Jessup, dokter, blijkt dat 75 procent van degenen die aan Chronisch Vermoeidheidssyndroom leidt, ook slachtoffer is van Candida. Volgens Dr. Crook hebben mensen die aan CVS of Fibromyalgia leiden veel baat bij het volgen van een anti-Candidadieet, met eventuele ondersteuning van medicatie.

Levensbedreigend
Wanneer Candida in het bloed terecht komt, een aandoening die Candidemie genoemd wordt, kan dit levensbedreigend zijn. Ondanks dat dit zeldzaam is, slechts acht op de 100.000 mensen overlijden hier jaarlijks aan, is het een ziekte die erg gevaarlijk kan zijn voor de organen (waaronder de nieren, lever, botten, spieren, ogen e.d.). Dit gebeurt wanneer Candida via het spijsverteringsstelsel in het bloed terecht komt of wanneer men met Candida besmet ziekenhuismateriaal in aanraking komt. De symptomen hiervan zijn koorts, rillingen en de gebruikelijke symptomen van Candida.

Waarom farmaceutische middelen niet werken
Bij symptomen als uitslag en gistinfecties kan men gemakkelijk bij de apotheek een middeltje verkrijgen wat de klachten doet verminderen. Echter, daarmee is de schimmelinfectie in zijn geheel nog niet verdwenen. De infectie blijft actief en de pilletjes en crèmepjes doen niet meer dan de symptomen maskeren, waardoor het onderliggende probleem in stand blijft. Daarnaast doden antibiotica de bacteriën die je juist nodig hebt, waardoor Candida alleen maar meer de kans krijgt om zich te verspreiden in het lichaam. Het onderliggende probleem is en blijft het tekort aan goede bacteriën in het lichaam, en wanneer deze balans hersteld is zullen de symptomen vanzelf verdwijnen.

Hoe weet ik of ik Candida heb?
Helaas is er niet gemakkelijk om de diagnose Candida te stellen omdat het pas in een zeer laat stadium aantoonbaar is in het bloed. Daarnaast heeft het een breed spectrum aan symptomen, waardoor het gemakkelijk verward kan worden met andere aandoeningen.

Echter, wanneer u aan enkele van bovengenoemde symptomen leidt en er geen andere oorzaak gevonden kan worden, is de kans groot dat Candida de grote boosdoener is.

Het is je voeding die candida stimuleert, of doodt. Door Gezonde Gewoontes te ontwikkelen kan je de wildgroei aan de candida schimmel terug brengen en verlies je de symptomen (klachten) permanent.

In een volgende blog gaan we dieper in op welke voeding de wildgroei aan candida stimuleert en wat je er aan kunt doen.

Verzoek: Wil je even klikken op de +1 knop hier rechts? Bedankt!

En ik hoor ook graag je reactie 🙂 Bedankt!