Heel veel alledaagse gevoelens zeggen eigenlijk iets over onze gezondheid. Ik heb het daarbij niet persé over emotionele gevoelens, maar over dingen die we voelen in ons lijf, zoals bijvoorbeeld trek hebben in zoet of nog moe zijn na een lange nacht slapen. Dit soort gevoelens, waar komen die echt vandaan? Wat zeggen ze over onze gezondheid? Daar gaat deze blog over. (meer…)
Bijnieruitputting is een serieuze bedreiging voor je gezondheid en wordt vaak helaas niet herkend door huisartsen. Ze kunnen het probleem diagnostiseren als zijnde iets anders, terwijl je eigenlijk met uitgeputte bijnieren te maken hebt en de oorzaak ergens anders ligt. Het is belangrijk bijnieruitputting te herkennen, want je bijnieren zijn verantwoordelijk voor de productie van verschillende hormonen, die op hun beurt verantwoordelijk zijn voor talloze belangrijke functies in je lichaam.
Hoofdzakelijk zijn je bijnieren verantwoordelijk voor één belangrijke functie: produceren en managen van stress-hormonen. Het is hun functie om je lichaam in staat te stellen met stress om te gaan, uit verschillende bronnen. Van verwonding, ziekte, tot werkstress en relatieproblemen. Jouw weerstand, energie en uithoudingsvermogen zijn allemaal afhankelijk van het goed functioneren van je bijnieren (bron: James Wilson – Bijnieruitputting).
Je kunt bijnieruitputting herkennen aan algehele vermoeidheid, ‘s ochtends niet uit bed kunnen komen, trek hebben in koffie (caffeine), of in zoute voeding of suikers, niet kunnen herstellen van een griepje, verlaagd libido, en andere symptomen (zie hieronder).
Lange perioden van stress zijn de primaire oorzaak van uitgeputte bijnieren. Stress ontstaat als je het gevoel hebt dat je geen keuze mogelijkheid hebt. En stress kan zowel een daadwerkelijke oorzaak hebben (bijvoorbeeld financiële problemen, in scheiding zitten, problemen op het werk, etc) als een mentale oorzaak (zoals onzekerheden, altijd in je hoofd lopen ‘malen’, angsten zoals faalangst, etc). Je lichaam reageert in beide vormen van stress met de productie van het stresshormoon cortisol, wat in de bijnieren (bijnierschors) wordt geproduceerd. Deze reactie is was van oorsprong functioneel: want als we 100.000 jaar geleden bedreigd werden, was deze stressreactie nodig om te vechten of te vluchten voor ons leven. In al die jaren zijn we genetisch gezien slechts 0,1% veranderd en reageert ons lichaam hormonaal nog steeds op precies dezelfde manier. Echter, deze fysieke stress reactie (waarbij onze bloedsuikerspiegel wordt verhoogd, onze stofwisseling wordt geremd, en ons hele lichaam wordt ingeschakeld om te overleven) is totaal niet functioneel als je bijvoorbeeld stress hebt omdat je in de file staat en te laat komt voor je afspraak. En is op lange termijn zelfs schadelijk voor je gezondheid.
Omdat je hormonale systeem een heel kwetsbaar systeem is en gevoelig voor invloeden (zoals eten van suiker, straling van WiFi en GSM en dus ook stress) kan door herhaaldelijke blootstelling aan deze invloeden (bijvoorbeeld voor langere periode regelmatig last hebben van stress) je hormonale systeem uit balans raken en je bijnieren uitgeput. Je lichaam voelt dan zelf ook volledig uitgeput aan.
Je bijnieren produceren niet alleen het cortisol hormoon. Ze produceren ook:
Samen met cortisol hebben bovenstaande hormonen o.a. als functie:
Daarom, wanneer de bijnieren uitgeput raken, zullen deze functies tevens verslechteren. Dat is één van de redenen waarom mensen met een uitgeputte bijnieren slechter herstellen van een griepje: cortisol is ook een ontstekingsremmer, en bij een uitgeputte bijnier wordt cortisol minder aangemaakt en niet in het juiste ritme (zie video).
Bijnieruitputting kan je herkennen aan de volgende symptomen:
Test a.d.h.v. 19 symptomen of je bijnieruitputting hebt
Het is belangrijk symptomen bij jezelf te herkennen. Symptomen vertellen je iets: ze zijn een spiegel van wat er binnen in je lichaam gaande is. Leren symptomen te herkennen, er naar te luisteren en er actie op te ondernemen (de nodige aanpassingen in je voedingspatroon, omgang met stress en levensstijl om je hormoonhuishouding weer in balans te krijgen) zijn belangrijke stappen naar een geweldige gezondheid en een hoge kwaliteit van leven.
Terwijl de hoofdoorzaak van bijnieruitputting stress is, kan het tevens ontstaan door andere oorzaken.
Bijnieruitputting kan ontstaan door (lange periodes van):
Wat te doen bij bijnieruitputting?
Schrik niet van de lange lijst van dingen die bijnieruitputting kunnen veroorzaken. Je hebt het zelf in de hand! Herkennen is de eerste stap tot verandering, en met bovenstaande informatie kan je bewust worden over welke stappen je zelf wilt zetten in het ontwikkelen van een gezondere levensstijl.
Na het lezen van deze blog heb je een grote stap gezet in je bewustwording over gezondheid. Reflecteer naar jezelf en besluit welke nieuwe keuzes (in je voeding, omgang met stress en levensstijl) jezelf wilt gaan maken.
Ben je moe, zelfs wanneer je voldoende nachtrust hebt gehad? Voel je je zwak en incapabel om de dingen aan te kunnen die van je gevraagd worden? Voel je je alsof je volledig bent opgebrand? De kans is groot dat jij ook tot de mensen met deze gezondheidsklachten behoort; wetenschappers schatten dat zo’n zestig tot tachtig procent van de westerse bevolking hier last van heeft. De grote boosdoener? Hypoadrenia, ook wel uitgeputte bijnieren genoemd.
Hoe ontstaan uitgeputte bijnieren?
Laten we allereerst even kijken naar de werking en functie hoe het normaliter hoort te zijn. De bijnieren zijn als twee kapjes gelegen op de nieren en spelen een grote rol in het endocrien (hormonaal) systeem. Ze produceren meer dan vijftig hormonen, waaronder adrenaline (epinefrine), noradrenaline, cortisol, DHEA (dehydroepiandrosteron), progesteron en testosteron. Ze zijn daarmee onder andere verantwoordelijk voor onze energieproductie, water-zoutbalans, bloeddruk, metabolisme, hartslag, leverfunctie, het immuunsysteem, bloedsuikerspiegel, vetopslag en hoe we omgaan met stress.
Wanneer het lichaam stress ondergaat (wat niet anders kan gezien onze huidige levensstijl), reageren de bijnieren met het vrijgeven van adrenaline en noradrenaline om beter om te gaan met fysiek gevaar, ook wel de “vecht of vlucht”-reactie genoemd. Wanneer het “gevaar” voorbij is, zorgt ervoor dat deze hormoonniveaus weer terug stabiel worden. Daarnaast wordt er cortisol aangemaakt in deze situatie en moet het vrijgeven van DHEA ervoor zorgen dat het lichaam ontstresst.
Wie heeft tegenwoordig niet te kampen met stress? Niet alleen werk, maar ook ons gezin, de druk om vriendschappen te onderhouden en, niet op de laatste plaats: ons eetpatroon zorgt ervoor dat het lichaam onder constante stress staat, omdat het keer op keer de strijd aan moet gaan met kunstmatige voedingsstoffen die, wanneer het lichaam hier niet op zou reageren, schade kunnen toebrengen aan onze organen. Deze voortdurende stress op mentaal, fysiek en emotioneel gebied zorgt ervoor dat de bijnieren constant overbelast worden door de hoeveelheid hormonen die ze vrij moeten geven. Wanneer dit proces blijft aanhouden, raken de bijnieren langzaam maar zeker uitgeput. Wanneer dit gebeurt, weerspiegelt dit in ons gehele welzijn: we voelen ons constant moe en zijn niet in staat om om te gaan met alles wat op ons afkomt.
Symptomen van uitgeputte bijnieren
Omdat de bijnieren zo’n belangrijke rol spelen in het endocrien systeem, uiten de symptomen zich in een breed scala van gezondheidsklachten. Deze lange lijst van ongemakken maakt eens te meer duidelijk dat een balans in hormonen van cruciaal belang is:
Andere symptomen van hypoadrenia, uitgeputte bijnier, zijn:
Daarnaast zorgt deze aandoening vaak voor een bepaald energiepatroon, wat er ongeveer als volgt uitziet:
(Verkeerde) Diagnose
Waarom heb je hier nog nooit van gehoord wanneer je naar de dokter ging? Want die kans is groot. Simpel: op medische opleidingen wordt geleerd te zoeken naar extreem disfunctioneren van de bijnieren, wat tot de diagnose van de Ziekte van Addison (extreem weinig cortisolaanmaak) of het Syndroom van Cushing leidt. Om deze diagnoses te stellen, wordt het ACTH-niveau (een hormoon uit de voorkwab van de hypofyse, onmisbaar voor de instandhouding en de functie van de bijnierschors) in beide gevallen in het bloed gemeten. Alleen bij hele extreme gevallen wordt deze diagnose gesteld.
Wanneer de ACTH-test geen duidelijk biedt, is het ook een optie het cortisolniveau in het slijm te testen. Deze zou meer uitkomst kunnen brengen.
Er zijn een aantal manieren waarop je zelf kunt testen of hypoadrenia (uitgeputte bijnier) een mogelijkheid is:
Ga de strijd aan tegen uitgeputte bijnieren
Deze lichaamsconditie vermindert, naast dat het vele risico’s heeft voor de gezondheid, de kwaliteit van het leven. Uitgeputte bijnieren zorgen ervoor dat je niet meer in staat bent alles te kunnen doen, laat staan dat je kunt genieten. Heb je er ook genoeg van om het disfunctioneren van je bijnieren je leven te laten bepalen? Doe de test of je last hebt van uitgeputte bijnieren en/of download onderstaand e-book.
