Reactie op RTL Nieuws bericht over Orthorexia “We slaan door met gezonde voeding”

Toen ik in 2006 begon als Personal Trainer leefden we in een tijd van calorieën tellen.

Jarenlang gaven mensen structureel als reactie op het feit dat je gezond ging eten: “Ben je dan op dieet? Je hoeft toch niet af te vallen?”

De mindset was dat je alleen anders ging eten als je moest afvallen. Wat kon er in hemelsnaam voor andere reden zijn?

Nu, 10 jaar later, zijn er enorme sprongen vooruit gezet. Er is meer voorlichting over gezonde voeding dan ooit. Er liggen meer biologische voedingsmiddelen in de supermarkt dan ooit. Er wordt geleidelijk minder suiker toegevoegd aan voedingsmiddelen en steeds meer levensmiddelen worden weer gemaakt op basis van volwaardige voedingsmiddelen, met minder smaak-, houdbaarheid-, en kleurstoffen. Er is meer kennis en gezond eten is gemakkelijker dan ooit.

En kijkend naar het feit dat de laatste pakweg 10 jaar talloze ziektebeelden als diabetes type 2, obesitas, “Prikkelbare darm syndroom” en allerlei andere levensstijl problemen/ziekten alleen maar toenamen, is dat in mijn ogen een zeer goede trend.

Echter: nu krijgen we in het nieuws dat we “doorslaan”. We zijn “te obsessief bezig”. Klik hier voor het artikel op RTL Nieuws.

RTL Nieuws schrijft dat meer en meer mensen leiden aan “orthorexia”, namelijk te obsessief bezig zijn met gezonde voeding. En dat als we willen leren over gezond eten, we naar de huisarts moeten.

Maar zijn die huisartsen er niet altijd geweest, ook terwijl we zieker en zieker, en dikker en dikker werden? Het is niet hun schuld (begrijp me niet verkeerd – dat is niet wat ik wil zeggen!), maar daar ligt ook niet de oplossing. Zeker niet aangezien de meeste huisartsen gemiddeld maar een paar uur les krijgen over voeding, in hun 6-jarige geneeskunde studie (plus specialisatie).

Als je kijkt naar de grote lijnen (en enkele daadwerkelijke situaties van orthorexia voor deze context even vergeet – wat niet betekent dat het geen aandacht nodig heeft), dan zijn alle ontwikkelingen omtrent voeding en gezondheid, in mijn ogen alleen maar positief.

Is het niet positief dat:

• De consument meer kennis over voeding heeft dan ooit
• Biologische voeding en gezondere alternatieven steeds gemakkelijker verkrijgbaar zijn
• Mensen meer het heft in eigen handen nemen, in plaats van afwachten en hopen dat ze gezond blijven?

Het is vanuit alle kanten zoveel beter geworden.

Waarom zijn we in hemelsnaam zo Nederlands, dat als er alleen maar verbetering is, we direct weer moeten zeggen dat we doorslaan, zoals in dit RTL artikel?

Het is zo Nederlands om te zeggen dat superfood “alleen maar hype is” en “de hype over is”, terwijl het simpelweg voedingsmiddelen uit andere landen zijn, die daar al 100-en jaren worden gegeten? Hoezo is het een “hype” en hoe zo is die “over”? Broccoli, gember en kurkuma zijn bijvoorbeeld ook geweldige superfoods. Gaan we die ineens dan ook niet meer eten? Waarom creëert de media dit beeld?

Superfoods eten is niet het doel. Ik eet niet alleen “superfoods”. Of ik eet juist alleen maar superfoods: want er komen ook zoveel superfoods uit Nederland (groentes, kruiden, zelfs haring zou je een superfood kunnen noemen!). Superfoods (lees: gezond eten) is een middel voor een betere gezondheid. Minder ziekte, potentieel langer leven. Waar dient het voor om als media de perceptie te creëeren dat “de hype over is”?

Ik kan er niet bij dat prominente mensen (zoals bekende Nederlanders) of prominente invloedrijke media kanalen, zich TEGEN gezondheid uitspreken. Want dat is feitelijk wat ze doen.

Linda de Mol schreef enkele maanden geleden in haar tijdschrift: “Rot op met je chia zaad”. Ze had ook Nederland kunnen voorlichten over het grote omega 3 tekort dat de meeste mensen hebben en waar chia zaden (deels) een oplossing voor kunnen zijn. Dit is een serieus probleem, ook in Nederland, zie het e-book dat we daarover hebben geschreven. Maar ze koos anders.

Begrijp me niet verkeerd:

Ik ben het EENS met het feit dat je niet moet doorslaan.

Wanneer mensen “leiden” aan orthorexia, dan heeft dat aandacht nodig. Van hun zelf en deskundigen om hun bij te staan.

Als je jezelf geen toestemming of ruimte meer durft te geven om te genieten, om gewoon te leven, om af en toe los te laten, dan zou je inderdaad kunnen zeggen “je slaat door”. Als je van jezelf niets meer mag, als je leeft vanuit “ik moet gezond eten” en daar spanning en angst (dat je het niet goed doet) bij komt kijken, dan is dat absoluut niet mijn definitie van gezond zijn. Sterker nog: Ik zou je aanmoedigen om los te laten en het te doen vanuit een mindset van: “Ik gun mezelf een gezond lichaam”. “Ik zorg graag goed voor mezelf”. En daar hoort juist plezier, blijdschap, gelukkig zijn, het leven vieren bij. En niet gestrest zijn over wat je eet, absoluut niet.

De mindset van “perfectie” loslaten, is één van de primaire dingen die we mensen onze programma’s leren. We leren ze in vertrouwen te zijn en zichzelf ruimte te geven om te leven (en fouten te maken). Om gezond te eten vanuit jezelf een gezond lijf gunnen, goed voor jezelf willen (niet moeten) zorgen.

En wellicht zijn de redactie van dit RTL Nieuws bericht en ik daarmee op één lijn en geef ik het slechts andere woorden.

Maar ik denk dat zo’n nieuwsbericht meer perspectief nodig heeft.

Want het brengt mensen meer in verwarring. En dat is in mijn ogen de fout die RTL en veel andere media kanalen maken. En waar ze niet de verantwoordelijkheid nemen die ze zouden moeten nemen.

Prominente mensen in onze samenleving moeten samen met invloedrijke media kanalen een voorbeeld rol vervullen. Beseffen dat we ondanks dat we in vele opzichten welvarender zijn dan ooit, er meer ziekte is dan ooit. En dat ondanks dat veel traditionele wetenschappers zullen zeggen “dat het nog niet bewezen is”, er wel degelijk meer kwaliteit onderzoek en informatie is waar we mensen mee kunnen helpen.

We hoeven geen overgewicht te hebben.

We hoeven geen diabetes te hebben.

We hoeven niet te leiden aan chronische stress problemen, niet landurig.

We hoeven veel van de levensstijl ziekten die we hebben niet te hebben.

De taak die wij als organisatie vervullen is "hoe kunnen we mensen voorlichten". "Hoe kunnen we ze helpen, vanuit waar ze nu staan, één stapje verder zetten". Naar een gezonder lijf en een hogere kwaliteit van leven.

Waarom stoppen we als media niet met uitsluitend sensatie verkopen en deze kanalen ook inzetten om een verschil te maken. Vanuit ons hart een positieve bijdrage leveren aan de levens van anderen.

Je hoeft de winstgevendheid van je bedrijf niet in de weg te zitten als je een boodschap deelt, die gedegen en onderbouwd is, en een verschil kan maken in de gezondheid en levens van een ander. Ik zie het als de ethische verplichting van mijzelf en van die van leiders en media kanalen.

We zijn rijker en rijker, maar worden zieker en zieker. Tijd dat we het anders gaan doen. Ik ben beschikbaar om het gesprek hier verder over aan te gaan en blijf in de tussentijd, zoals ik al 10 jaar doe en zal blijven doen totdat ik mijn laatste adem uitblaas, mijn bijdrage leveren.

Ik lees heel graag je reactie.

Jesse