De wetenschap is het eens: optimisme is goed voor je gezondheid. In dit artikel lees je over de voordelen van positieve gedachten op je gezondheid en hoe je positiever kunt denken.
In de Romeinse tijd was er een filosofische stroming, de Stoa, die vonden dat je als mens vrije keuze hebt. Hoe je zelf reageerde op de gebeurtenissen in je leven, was volgens hen bepalend voor menselijk geluk. Ze leerden mensen om meer te accepteren hoe het leven eenmaal kan lopen en dat het goed is zoals het is. En tegenwoordig zien ook steeds meer mensen dit opnieuw in. Je instelling is cruciaal, je hebt altijd meer keuzes en mogelijkheden dan dat je nu misschien ziet voor jezelf. Natuurlijk kunnen de omstandigheden tegen zitten, maar we zijn bijvoorbeeld geen slachtoffer van onze eigen eetlust of van de voedingsindustrie. We hebben altijd zelf een keuze. Een keuze om nee te zeggen, om ons leven anders in te richten, om onszelf gelukkiger, gezonder en slanker te maken. En soms heb je daarbij even een zetje nodig, bijvoorbeeld van een coach of iemand die je inspireert. Vraag hulp als dat is wat je nodig hebt.
Focus op resultaat
Een zware lijdensweg om bijvoorbeeld puur op wilskracht een doel te bereiken werkt niet. Zie het liever als een reis, waarin je onderweg steeds nieuwe verrassingen en uitdagingen tegenkomt. Zowel in de buitenwereld, in je gezinssituatie, in je werk maar vooral ook binnenin jezelf. Jij bent gewoon oké, goed genoeg voor jezelf en je omgeving. Je hoeft niet te veranderen! Maar als je dat zelf wilt, kun je wél je levensstijl veranderen. Vanuit zelfrespect kun je gaan proberen wat bij jou past. Spelenderwijs ontdek je nieuwe kanten aan jezelf, aan wat voeding en beweging doen met jouw lichaam en geest. Je hebt er veel bij te winnen, maar jij bepaalt zelf het tempo en hoe ver je wilt gaan. De een is tevreden met een kleine verandering in zijn levensstijl die al grote gezondheidswinst oplevert. De ander gaat steeds een stapje verder in het ontdekken van gezonde voedingspatronen. Er zijn talloze mogelijkheden, en jij bepaalt en kiest wat bij je past. Wat je ook kiest, je mindset maakt een wereld van verschil. Niet alleen voor een positief effect op je vorderingen, maar ook omdat een positieve mindset alleen al zorgt voor een gezonder lichaam, zo blijkt uit velen wetenschappelijke onderzoeken. Focus vooral op resultaat, en niet op wat er niet goed is gegaan. Onderaan het artikel lees je meer over het veranderen van je mindset.
De invloed van positieve gedachten op je gezondheid
Zeer recent werd bekend dat mensen met een optimistische kijk op het leven een betere cardiovasculaire gezondheid hebben. Lees hier over de voordelen van positief denken volgens de wetenschap.
1. Een gezonder hart
Uit zeer recent onderzoek (2015) blijkt dat mensen die een optimistische kijk op het leven hebben, een betere cardiovasculaire gezondheid hebben. Onderzoekers aan de University of Illinois hebben ruim 5100 vrijwilligers van 45 tot 84 jaar onderzocht. Aan de hand van verschillende kenmerken, zoals bloeddruk, BMI, cholesterol, voedingsgewoonten, bloedsuikerspiegel, mate van bewegen en wel of niet roken, werd hun cardiovasculaire gezondheid bepaald. Ook vulden ze een zeer uitgebreide vragenlijst in waarmee hun optimisme en geestelijke gezondheid werd vastgesteld. De optimisten bleken een gezondere bloedsuikerspiegel, BMI en een gezonder cholesterolgehalte te hebben. Hoe optimistischer de proefpersonen waren, hoe beter hun cardiovasculaire gezondheid bleek te zijn. De meest optimistische proefpersonen hadden zelfs een twee keer zo grote kans op een ideale cardiovasculaire gezondheid dan de proefpersonen die pessimistisch zijn ingesteld (en van dezelfde leeftijd). Ook waren ze lichamelijk actiever en rookten minder vaak. Volgens de onderzoekers maakt een klein verschil in cardiovasculaire gezondheid al een groot verschil in het aantal sterfgevallen.
2. Verlaagt het risico op hartfalen
Onderzoekers van Harvard en University of Michigan (2014) stellen dat optimistische volwassenen minder risico hebben op hartfalen. Ze volgden vier jaar lang 6808 volwassenen boven de vijftig jaar. Gedurende de vier jaar van het onderzoek zorgde optimisme voor een lager risico op hartfalen, in vergelijking met niet-optimitische proefpersonen was het risico zelfs 73% lager. Ook na controle van verschillende factoren als leeftijd, ziekten en andere biologische aspecten bleef dit percentage hetzelfde.
3. Langer leven
Optimistische vrouwen hebben een hogere levensverwachting dan pessimistische vrouwen, ook hebben ze een verlaagd risico op chronische ziekten. Van 1994 tot 2009 bestudeerden onderzoekers de gegevens van ongeveer 100.000 vrouwen vanaf vijftig jaar. Optimistische vrouwen bleken 30% minder kans te hebben op overlijden met hart- en vaatziekten als oorzaak, in vergelijking met vrouwen met een pessimistische instelling. Ook bleek dat vrouwen die snel defensief zijn en moeite hebben om anderen te vertrouwen 23% meer kans te hebben om te overlijden aan een vorm van kanker, dan vrouwen die meer vertrouwen hebben in hun medemens. De onderzoekers denken niet dat deze negatieve karaktereigenschappen de ziektes echt veroorzaken, zij vermoeden dat optimistische mensen over het algemeen gezonder leven en meer geneigd zijn om gezond te eten, minder te roken en meer te bewegen. Evenals een meer vervullend sociaal leven, wat stress helpt voorkomen, aldus de onderzoekers.
4. Een sterker immuunsysteem
Onderzoek in 2010 keek naar de relatie tussen optimisme en cel-gemedieerde immuniteit (CMI), welke een belangrijke rol speelt bij de bescherming tegen virale infecties. De onderzoekers volgden 125 eerstejaars rechtenstudenten gedurende een jaar. Ze beantwoorden vragenlijsten en hun CMI werd gemeten. Uit het onderzoek bleek heel duidelijk een verband tussen CMI en optimisme. Zodra de studenten optimistischer waren, verhoogde ook de CMI en dus het immuunsysteem.
5. Minder rugpijn
Onderzoekers in Australië (2012) volgden 315 patiënten die voor het eerst naar de huisarts gingen met niet-specifieke rugpijn vervolgens een half jaar lang. Aan het einde van het onderzoek (2012) bleven nog 169 mensen over die meededen aan de studie. Bij sommige proefpersonen was de rugpijn juist verergerd, iets wat de artsen niet hadden verwacht en na zes maanden had een derde van de 169 proefpersonen aanhoudende pijn ontwikkeld. Lichamelijk onderzoek liet in een paar gevallen een duidelijke oorzaak zien, zoals een hernia. Bij de rest kwam er geen oorzaak voor de klachten uit lichamelijk onderzoek. Wel bleek dat mensen die zich vaker hulpeloos en angstig voelden, beweging vermeden en de ernst van hun klachten uitvergrootten, vaker last kregen van chronische klachten. De onderzoekers stellen dat positief denken een grote impact heeft op lage rugpijn. Op de werkvloer blijkt dat als de medewerker invloed heeft op zijn werkzaamheden, hij zijn positieve houding kan terugkrijgen en de klachten vaak snel overgaan, aldus de onderzoekers. Het onderzoek laat zien dat klachten verergeren bij patiënten die zich hulpeloos voelen en negatief denken.
6. Gezonder gedrag
Een optimistische levensinstelling speelt een veel grotere rol bij het maken van de keuze om gezond te leven dan bijvoorbeeld genoeg geld voor gezonde producten of goed geïnformeerd zijn. Dit blijkt uit onderzoek in Australië (2013). Mensen die zich niet hulpeloos of een slachtoffer voelen en dus geloven dat ze hun leven zelf in de hand hebben, maken gezondere keuzes. Ze doen gemiddeld meer aan lichaamsbeweging, hebben een gezonder voedingspatroon, kunnen beter met stress omgaan en roken minder.
7. Minder pijn
In 2010 hebben wetenschappers 160 studies bestudeerd die aantonen dat optimisme en positieve emoties leiden tot een betere gezondheid. In dit overkoepelend onderzoek wordt bijvoorbeeld aangetoond dat optimisme en positieve emoties ervoor zorgen dat de pijngrens hoger wordt zodat minder pijn wordt ervaren. Het bleek dat patiënten met fibromyalgie en artritis minder pijn ervaren als ze positief zijn ingesteld.
8. Minder snel hoge bloeddruk
Uit dit onderzoek (2010) kwam ook dat stemmingen en emoties een relatie hebben met bloeddruk, cortisol en ontstekingen. Pessimisten blijken een hogere bloeddruk te hebben.
9. Een positief effect bij kanker
Uit verschillende onderzoeken (1996 en 2003) blijkt dat de kans om te sterven wanneer zij kanker hebben bij pessimisten groter is. En dat optimisten bij verschillende vormen van kanker vaker langer leven.
10. Minder vatbaar voor depressie
Uit onderzoek van psycholoog Janna Vrijsen, waarop zij in 2014 promoveerde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, blijkt dat mensen met een negatieve instelling een grotere kans hebben op het ontwikkelen van een depressie. De kans op het krijgen van een depressie hangt vooral samen met hoe mensen zich dingen uit het verleden herinneren: vooral positief of overwegend negatief. Afhankelijk van persoonlijkheid, karakter, kijk op het leven en erfelijke aanleg onthoudt ieder mens dingen uit het verleden op zijn een eigen manier. Ook onthoudt een positief ingesteld mens eerder positieve ervaringen uit het verleden en pessimisten eerder de negatieve ervaringen uit het verleden. In dit onderzoek is voor het eerst de relatie tussen een negatief geheugen, depressie en genen aangetoond bij mensen die eerder depressief zijn geweest. Voor haar onderzoek vergeleek Vrijsen de uitkomsten van een zeer uitgebreide vragenlijst van 340 mensen die een of meer depressies hebben meegemaakt met 440 gezonde proefpersonen. Gevoeligheid voor depressie is ook deels erfelijk bepaald, zo bleek. Naar aanleiding van dit onderzoek wordt gekeken of er een geheugentraining kan worden ontwikkeld die depressieve mensen helpt om uit de negatieve spiraal te komen.
Hoe kun je positiever denken?
Psychologe Suzanne Segerstrom heeft veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen optimisme en gezondheid, bijvoorbeeld onderzoek in 2010 dat keek naar de relatie tussen optimisme en cel-gemedieerde immuniteit (CMI). Zij schreef er een boek over: Breaking Murphy’s Law. How Optimists Get What They Want From Life – and Pessimists Can Too. In dit boek zegt ze: ‘Optimist zijn is niet iets dat je bent, het is iets dat je doet.” Dat betekent dat een pessimist ook kan leren om het anders te doen. De Amerikaanse organisatie Action for Happiness heeft onderzoek (2014) gedaan onder 5000 mensen en gekeken naar dat wat mensen werkelijk gelukkig en positief maakt. Een van de belangrijkste factoren hiervoor bleek zelfacceptatie te zijn. Dingen die vooral vervullend werken en waar mensen blij en optimistisch van worden zijn bijvoorbeeld: iets doen voor een ander, verbinden met andere mensen, bewegen en goed voor je lichaam zorgen, nieuwe dingen blijven leren, doelen hebben om naartoe te leven, acceptatie, dankbaarheid en oog hebben voor de wereld om je heen.
Focus op resultaat. Op praktische mogelijkheden in plaats van op belemmerende overtuigingen. Het is een natuurlijke reactie om bijvoorbeeld tegen veranderingen op te zien, maar dat hoeft je er niet van te weerhouden om toch met kleine, praktische stapjes te beginnen. De belangrijkste tool heb je zelf allang in handen: je eigen gezonder verstand. Wees niet te streng voor jezelf als het een dag niet lukt. Vier vooral je successen, al zijn ze nog zo klein. Vele kleine stappen maken samen een hele grote verandering.
Referenties
– Hernandez R, Kershaw K.N. et al. Optimism and Cardiovascular Health: Multi Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA). Health Behavior and Policy Review, 2015, pp 62-73(12)
– Kim E.S, Smith J et al. A Prospective Study of the Association Between Dispositional Optimism and Incident Heart Failure. CIRCHEARTFAILURE.113.000644 2014
– Tindle H.A, Chang Y.F et al. Optimism Cynical Hostility, and Incident Coronary Heart Disease and Mortality in the Women’s Health Initiative. Circulation. 2009; 120: 656-662
– Melloh M, Elfering A et al. Prognostic occupational factors for persistent low back pain in primary care. Int Arch Occup Environ Health. 2012 Apr;86(3):261-9
– Segerstrom S.C, Sephton S.E et al. Optimistic Expectancies and Cell-Mediated Immunity. The Role of Positive Affect. Psychological Science February 2010
– Roy J, Schurer S et al. Getting stuck in the blues: persistence of mental health problems in Australia. Health Econ. 2013 Sep;22(9):1139-57.
– Conversano C, Rotondo A et al. Optimsm and its impact on mental and physical well-being. Clin Pract Epidemiol Ment Health. 2010; 6: 25–29
– Schulz R, Bookwala J, et al. Pessimism, age and cancer mortality. Psychol Aging. 1996;11(2):304–9
– Allison PJ, Guichard C, et al. Dispositional optimism predicts survival status 1 year after diagnosis in head and neck cancer patients. J Clin Oncol. 2003;21(3):543–548
– Vrijsen J. Radboudumc 2014, ru.nl/@932897/negatieve/
– Suzanne Segerstrom. Breaking Murphy’s Law. How Optimists Get What They Want From Life – and Pessimists Can Too. Guilford Press; 2006
– Action for Happiness 2014, actionforhappiness.org
Word geïnteresseerd wanneer ik de eerste stukjes lees.