Fenegriek

Fenegriek
Trigonella foenum-graecum

Fenegriek is een groen, bladachtig kruid dat in overvloed groeit in India, Egypte en andere delen van het Midden-Oosten. De plant werd voor het eerst in 1500 v. Chr. in Egypte beschreven. In de hele geschiedenis is de plant gebruikt om spijsverterings- en overgangsklachten te behandelen en om na de geboorte de moedermelk op gang te brengen.

Fenegriekblaadjes worden als groente gegeten in India. Nog altijd worden de aromatische fenegriekzaadjes overal ter wereld gebruikt als specerij of medicijn. De zaadjes ruiken sterk en smaken een beetje als ahornstroop; ze worden gebruikt om de smaak van medicijnen te verdoezelen.

Toepassing
De Amerikaanse Food and Drug Administration heeft fenegriek de GRAS-status toegekend (Generally Recognized As Safe). Fenegriekzaad wordt in gemalen vorm oraal ingenomen ter behandeling van diabetes type 1 en 2. Weinig studies bevestigden echter hoe goed het eigenlijk werkt. Fenegriek zou goed zijn voor het weefsel in de alvleesklier en voor het glucosegehalte en kan zowel de opname van koolhydraten als de insulineresistentie verbeteren.

Fenegriek wordt ook gebruikt tegen constipatie en hoge cholesterol en om de borstvoeding op gang te brengen. Er is echter geen onderzoek gedaan dat toepassing bij het op gang brengen van de moedermelk ondersteunt.

Dosering
De doses variëren, maar vaak is dat 10-15 gram per dag, als afzonderlijke dosis of verdeeld over de maaltijden, of 1g van een hydroalcoholisch extract.

Onderzoek
Er zijn slechts enkele studies gepubliceerd naar fenegriek en diabetes. De meeste waren kortetermijnstudies onder een paar patiënten, waarvan de bijzonderheden niet adequaat zijn gerapporteerd.

• Een grootschaliger onderzoek betrof een experiment met zestig patiënten met slecht onder controle gehouden diabetes type 2. Ze kregen zes maanden dagelijks fenegriek zaadpoeder, in twee gelijke doses van totaal 25g bij de lunch en het avondeten. De gemiddelde nuchtere glucose nam na zes maanden af van 151 naar 112 mg/dl. Ook het glucosegehalte na de maaltijd nam af. De gemiddelde gemeten glucose na 1 uur ten opzichte van de basislijn was 245 mg/dl aan het begin van het onderzoek en was na zes maanden afgenomen tot 196 mg/dl. De gemiddelde glucose die na 2 uur werd gemeten nam af van 257 naar 171 mg/dl. De gemiddelde A1C, de bloedglucosewaarde gemeten over een periode van 3 maanden, nam na acht weken af van 9,6 tot 8,4%.
• In een ander onderzoek kregen 25 recentelijk gediagnosticeerde diabetes type 2-patiënten ofwel een hydroalcoholisch fenegriek-extract ofwel een placebo; ze werden geïnstrueerd gedurende twee maanden hun normale eet- en lichaamsbewegingspatroon voort te zetten. De fenegriek-groep kreeg dagelijks 1g van het zaadextract. De fenegriek-groep week niet af van de placebogroep voor nuchtere glucose of na de maaltijd gemeten glucose, hoewel de eerste groep wel een verbeterd lipideprofiel liet zien voor tryglyceriden en HDL.

Bijwerkingen en wisselwerking met geneesmiddelen
De belangrijkste bijwerkingen zijn onder andere diarree en darmgassen of flatulentie, die meestal na een paar dagen afnemen. Zwangere vrouwen wordt fenegriek afgeraden omdat ze er baarmoedercontracties van kunnen krijgen. Ook een loopneus werd gemeld, een piepende ademhaling en flauwvallen na inademen van het zaadpoeder. Een patiënt met chronische astma die fenegriekpasta op de huid aanbracht, kreeg last van een piepende ademhaling en een gezwollen huid. In theorie kunnen mensen met een pinda-allergie ook allergisch zijn voor fenegriek omdat dit ook tot de vlinderbloemenfamilie (Leguminosae) behoort. Al deze bijwerkingen kunnen optreden bij baby’s die borstvoeding krijgen van moeders die fenegriek gebruiken, zodat het in de moedermelk terechtkomt.

Patiënten die ontstekingsremmers of antistollingsmiddelen zoals warfarine slikken, of kruiden met bloedverdunnend effect zoals ginkgo biloba, knoflook of gember, kunnen beter geen fenegriek nemen. Fenegriek kan ook de werking van antidiabetica versterken en lage bloedglucose veroorzaken. Zoals met alle supplementen is het raadzaam eerst je huisarts te raadplegen voordat je fenegriek neemt.

Uit: Guide to Herbs & Nutritional Supplements – Laura Shane-McWhorter – The American Diabetes Association