Heilige basilicum – Holy Basil

Heilige basilicum
Ocimum sanctum

Andere benaming
Holy basil, green holy basil, hot basil

Heilige basilicum is een inheems Indiaas kruid en wordt beschouwd als een van de belangrijkste medicinale planten in de Ayurveda. De Hindu-benaming tulsi betekent ‘de onvergelijkbare’. Heilige basilicum heeft een aangenaam aroma en is verkrijgbaar in de rode en groene variant. De plant wordt bij Hindu-tempels gekweekt en groeit daar overvloedig. Hoewel het een inheemse Indiase plant is, wordt hij overal ter wereld gekweekt. De plant zelf is harig en de vele vertakkingen hebben kleine, tere blaadjes. De blaadjes, stengels, zaadjes en olie worden medicinaal toegepast. Heilige basilicum is ook een ingrediënt dat vaak wordt gebruikt in Indiase soep en roerbakgerechten.

Toepassing
Mensen met diabetes type 1 of 2 gebruiken heilige basilicum om hun bloedglucose op peil te houden. Wetenschappers hangen de theorie aan dat basilicumblaadjes wellicht de insulineafgifte verbeteren, hoewel dit effect niet bewezen is door middel van grondig onderzoek. Heilige basilicum is een van de vele kruiden die als voedsel mogelijk baat hebben, maar wanneer het als voedingssupplement wordt genomen is het effect twijfelachtig.

In eerste instantie gebruiken mensen heilige basilicum ter behandeling van gewone verkoudheden, griep, astma, malaria en tuberculose. Het wordt ook gebruikt tegen steekmuggen en als plaatselijke behandeling van ringworm, evenals tegengif voor schorpioenen- en slangenbeten. Bij dieren is aangetoond dat heilige basilicum een pijnstillende (verdovende) en koortsverlagende werking heeft en bescherming biedt tegen het effect van zweren als gevolg van ontstekingsremmende medicijnen als aspirine. Ook is het een populair middel tegen stress.

Dosering
Er is geen aanbevolen dosis bekend, afgezien van één onderzoek waarin 2,5 gram gedroogd bladpoeder eenmaal per dag op een lege maag werd ingenomen.

Onderzoek

• Slechts één beperkt onderzoek heeft heilige basilicum bestudeerd bij diabetes. Veertig patiënten met diabetes type 2 werd gevraagd om 7 dagen voor het begin van het onderzoek te stoppen met hun medicijnen voor diabetes. Alle patiënten kregen een extract van heilige basilicumblaadjes gedurende een aanlooptijd van vijf dagen. Vervolgens werd de helft van hen gerandomiseerd voor 2,5g heilige basilicumblaadjespoeder en de andere helft kreeg een placebo (neppil) gedurende vier weken. Daarna ruilden de patiënten gedurende vier weken van groep. Over het geheel genomen verminderde heilige basilicum de nuchtere bloedglucose met 17,6% en de glucose na de maaltijd met 7,3%, en nam de totale cholesterol enigszins af. Geen van de patiënten had last van bijwerkingen.

Bijwerkingen en wisselwerking met geneesmiddelen
In het eenmalige onderzoek naar heilige basilicum en diabetes meldden de patiënten geen bijwerkingen. Bij dieren echter zou heilige basilicum de hoeveelheid sperma en aldus de vruchtbaarheid verminderen.

Er zijn geen cases gemeld van bijwerkingen met geneesmiddelen door heilige basilicum. Theoretisch zou heilige basilicum lage bloedglucose kunnen veroorzaken in combinatie met diabetes-medicijnen zoals secretagogen of insuline. Patiënten moeten ook alert zijn op het gebruik van heilige basilicum met bloedverdunners (warfarine, aspirine, of Cox-2 remmers zoals Celecoxib) of voedingssupplementen (gember, knoflook en andere). Theoretisch gezien kan heilige basilicum ook interfereren met kalmerende middelen uit de fenobarbital-familie (barbituraten).