Onze levensstijl heeft invloed op onze hormoonhuishouding, ons hormonaal stelsel is namelijk een heel gevoelig systeem. Specifieke hormonen beïnvloeden zelfs de plaats waar je opslaat. Bij een disbalans in het hormonaal stelsel kan het zijn dat je meer vet gaat opslaan bij een te veel of een te weinig van bepaalde hormonen. Wanneer je plaatselijk wilt afvallen is het dus belangrijk om helemaal terug te gaan naar de oorzaak van het vet op die specifieke plaats: het te veel of te weinig van een bepaald hormoon. In dit artikel lees je welke hormonen gerelateerd zijn aan vetopslag op bepaalde plaatsen en hoe je weet welke hormonen bij jou uit balans zijn.
In dit artikel:
- Hoe ontstaat hormonale disbalans
- Plaatselijk afvallen: benen
- Plaatselijk afvallen: buik
- Plaatselijk afvallen: lovehandles
- Plaatselijk afvallen: bovenarmen
- Hoe breng ik mijn hormonen weer in balans?
- Kun je hulp gebruiken?
Het menselijk lichaam produceert maar liefst meer dan 50 verschillende hormonen, waarvan een aantal een grote invloed hebben op je gezondheid en gewicht. Hormonen zijn chemische verbindingen die geproduceerd worden door cellen, klieren of organen en dienen als boodschapper voor andere delen van het lichaam. Als er lange tijd te veel of te weinig van een bepaald hormoon wordt afgegeven in het bloed heeft je lichaam meer moeite om een balans te creëren.
Hoe ontstaat hormonale disbalans
De grootste invloeden waarvan ons hormonaal stelsel uit balans kan raken zijn voeding, stress en een gebrek aan beweging. Bijvoorbeeld door tekorten aan voedingstoffen, omdat je lichaam ze niet goed (meer) opneemt of omdat je ze niet voldoende binnenkrijgt. Hierdoor worden hormonen minder goed aangemaakt in het lichaam. Te veel bewerkte en ongezonde voeding heeft ook een negatieve invloed op onze hormonen. Regionale vetdistributie wordt bepaald door de werking van diverse hormonen. Specifieke hormonen bepalen dus hoeveel en op welke plaats het lichaam vet opslaat, zo blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoeken (1997 en 2004). Bij te veel van bepaalde hormonen slaat het lichaam meer vet op, zoals bij insuline of cortisol. Het lichaam kan daarnaast ook juist vet opslaan bij te weinig van andere hormonen, zoals groeihormoon, testosteron, schildklierhormonen.
Plaatselijk afvallen: benen
Hormonale disbalans: te veel oestrogenen
Een te veel aan vrouwelijke geslachtshormonen oestrogenen in het lichaam kan zorgen voor vetopslag op de benen en billen, zo blijkt ook uit verschillende onderzoeken (2013). Maar al veel eerder, in 1986, bleek uit onderzoek dat een hoog oestrogeengehalte zorgt voor meer vetmassa en een toename van cellulite op de benen. En dan vooral wanneer het oestrogeengehalte te hoog is in verhouding tot het progesterongehalte. Deze hormonale disbalans kan verschillende oorzaken hebben: het lichaam kan te veel oestrogenen aanmaken (door genen, leeftijd of de maandelijkse cyclus), er kan te veel testosteron worden omgezet naar oestrogenen (aromatisering) of je kunt te veel oestrogenen via medicijnen (zoals de anticonceptiepil) of voeding binnenkrijgen.
Plaatselijk afvallen: buik
Hormonale disbalans: te veel cortisol
Te veel cortisol kan zorgen voor een toename aan buikvet. Er zijn verschillende onderzoeken die de relatie tussen cortisol en de opslag van buitvet aantonen. Zoals onderzoek in 1998 waaruit bleek dat het lichaam buikvet opspaart als ‘reserve’ na stress en dus verhoogde cortisol. Cortisol wordt in het lichaam aangemaakt bij stress en wordt dan ook wel het stresshormoon genoemd. Het maakt het lichaam alert en dient om te kunnen vechten of vluchten in een levensbedreigende situatie en komt vrij bij elke vorm van stress, zowel mentaal als fysiek. Te veel cortisol kan dus komen door stress, maar ook te veel insuline verhoogt de productie van cortisol. Te weinig eten of te weinig slaap zorgen beiden ook voor meer cortisol in het lichaam. Net als te veel alcohol, te weinig eiwitten en het lichaam overbelasten door overmatige duursporten en cardiotraining.
Stress is altijd een mechanisme van bescherming geweest, cortisol slaat dan ook meer lichaamsvet op. Toen het nog niet vanzelfsprekend was dat we te eten hadden was dat erg prettig, want geen voeding is ook erg stressvol voor het lichaam. Deze reageert daarop met een ‘spaarstand’ en slaat meer (buik)vet op om te bewaren voor later. Daarnaast gaat het lichaam er ook vanuit dat het een fysieke inspanning heeft moeten leveren na de stress en dat zal je eetlust stimuleren. Daarna zorgt het lichaam dat het reserves opslaat van wat je eet om je klaar te maken voor een volgende stressreactie.
Plaatselijk afvallen: lovehandles
Hormonale disbalans: te veel insuline
Insuline is het hormoon dat je bloedsuikerspiegel verlaagt en het belangrijkste hormoon voor vetopslag die het lichaam aanmaakt. Het vet boven de heupen, de zogenoemde lovehandles, staat direct in verband met de hoeveelheid insuline in ons lichaam, zo stelt ook een medische publicatie van Harvard Medical School (2006). Hoe meer insuline, hoe meer vet het lichaam opslaat. Insuline wordt aangemaakt als je suikers of koolhydraten eet. Visolie en kaneel maken je cellen gevoeliger voor insuline en koolhydraten en suikers een tijd beperken is dus belangrijk als je die lovehandles wilt verliezen. Hoe snel dit zal gaan is wel afhankelijk van hoe lang het er heeft gezeten, je lichaamscellen kunnen minder gevoelig voor insuline zijn geworden. Hoe minder gevoelig je bent voor insuline, hoe langer het duurt voor je de lovehandles helemaal kwijt bent. Trainingen met gewichten, zoals de Kettlebell Workout dragen ook bij, dit verbetert je suikerstofwisseling en maakt je gevoeliger voor insuline, waardoor je er minder van hoeft aan te maken en dus minder vet gaat opslaan. Zowel buikvet als vet boven de heupen kan negatieve effecten hebben op je gezondheid. In de publicatie van Harvard Medical School onderbouwen ze dit met verschillende wetenschappelijke onderzoeken. Zoals een tien jaar durend onderzoek in China (gepubliceerd in 2006, American Journal of Hypertension) waaruit bleek dat dit kan leiden tot hoge bloeddruk.
Plaatselijk afvallen: bovenarmen
Hormonale disbalans: te weinig testosteron
Testosteron is het mannelijk geslachtshormoon, maar stimuleert bijvoorbeeld ook de spieropbouw en bevordert de vetverbranding (want met meer spiermassa is meer vetafbraak mogelijk). Het is het hormoon dat je daadkracht geeft in stressvolle situaties. Het is verantwoordelijk voor mannelijke lichaamskenmerken, maar je hebt het ook nodig voor een gezond lichaam. Als je ouder wordt maak je minder testosteron aan, maar door voeding, levensstijl, medicijngebruik of ziekte kan het testosteronniveau in het lichaam ook dalen. Bijvoorbeeld als je te weinig gezonde vetten eet (testosteron wordt van cholesterol gemaakt), als je te veel en te lang (duur)sport of als je slecht slaapt. Ook kan het hormoon oestrogeen, het vrouwelijk geslachtshormoon, van invloed zijn op je testosteron gehalte (ook bij mannen). Te weinig testosteron zorgt dus voor verlies van spiermassa en zorgt er ook specifiek voor dat je bijvoorbeeld weinig spiermassa kunt opbouwen op je (boven)armen, zo stelt voedingsdeskundige en natuurgeneeskundig arts Max Tomlinson in zijn boek Target your Fat Spots. Waarom een laag testosteronniveau verder specifiek zorgt voor meer vetopslag op die plaats is nog niet voldoende onderzocht, maar er is wel vastgesteld dat het zo is, aldus Tomlinson.
Hoe breng ik mijn hormonen weer in balans?
Het antwoord op de vraag of het mogelijk is om plaatselijk af te vallen is dus ‘ja’, mits je de juiste hormonen weer in balans brengt. In het algemeen gesproken spelen een aantal factoren een belangrijke rol bij het in balans krijgen en houden van je hormoonspiegel: voeding, beweging en ontspanning.
Kun je hulp gebruiken?
Ons hormonaal stelsel is sensitief en complex, het vraagt aandacht om weer in balans te komen. Je kunt uitvinden welk hormoon (of welke hormonen) in je lichaam uit balans zijn om vet te verliezen en weer tot een optimale gezondheid te komen. Via ons Maximale Gezondheidsprogramma kunnen we je helpen door middel van een uitgebreide hormoonanalyse. We geven dan op maat gemaakte protocollen met de juiste voedingsmiddelen, superfoods, supplementen en levensstijladviezen per hormonaal disbalans. Daarna weet je ook wat voor jouw lichaam de juiste stappen zijn om effectief vet te verbranden. We helpen je via advies op maat op het gebied van gezondheid, voeding en beweging en persoonlijke coaching graag naar meer energie en een gezond gewicht en/of een gezond(er) lichaam.
Referenties
– Garnett SP, Hogler W et al. Relation between hormones and body composition, including bone, in prepubertal children. Am J Clin Nutr. 2004 Oct;80(4):966-72.
– Santosa S, Jensen MD. Adipocyte fatty acid storage factors enhance subcutaneous fat storage in postmenopausal women. Diabetes. 2013 Mar;62(3):775-82. doi: 10.2337/db12-0912.
– Bjorntorp P. Hormonal control of regional fat distribution. Hum Reprod. 1997 Oct;12 Suppl 1:21-5.
– Longcope C, Baker R et al. Androgen and estrogen metabolism: relationship to obesity. Metabolism Volume 35, Issue 3 March 1986.
– Samra JS, Clark ML et al. Effects of physiological hypercortisolemia on the regulation of lipolysis in subcutaneous adipose tissue. J Clin Endocrinol Metab. 1998 Feb;83(2):626-31.
– Tambini A, Davachi L et al. Enhanced Brain Correlations during Rest are Related to Memory for Recent Experience, Neuron. Jan 28, 2010; 65(2): 280–290.
– Slutsky I, Abumaria N et al. Enhancement of Learning and Memory by elevating brain magnesium, Neuron. 2010 Jan 28;65(2):165-77.
– Harvard Women’s Health Watch, december issue 2006. Harvard Health Publications, Harvard Medical School.
– Target your Fat Spots, Max Tomlinson (2011). Quadrille Publishing Ltd.
Dag,
Graag zou ik een eenmalig consult hebben waarin ik een hormoonanalyse krijg en daarop aangepast voedings-en bewegingsadvies.
Ik ben prima gedisciplineerd en beweeg graag dus ik voel niet veel voor een heel programma.
Kan dit?
Met vriendelijke groet
Marleen van Manen
Plaatselijk afvallen is NIET mogelijk. Sorry.
Plaatselijk afvallen is wel mogelijk! Sorry. Plaatselijk afvallen is niet mogelijk? Maar plaatselijk aankomen wel? Wie ziet hier ook de discrepantie? Plaatselijk afvallen kan wel als je middels voeding en gespecialiseerde oefening je hormoonbalans weer in balans krijgt. Ik ben er het levende voorbeeld van! Het feit dat ik plaatselijk ben afgevallen en dat de plekken waarop vet zich accumuleert veranderd zijn door het aanpassen van voeding en training bewijst dat de onderzoeken onvolledig zijn of incorrect. Ik ken genoeg mensen die door serieus te sporten en te eten transmutaties hebben gehad van gebieden waar vet zich accumuleert. Het dient wel realistisch benaderd te worden met een huidplooi meter en verifieerbare meettechnieken. En het is natuurlijk niet zo dat je benen moddervet kunnen zijn terwijl je sickspack volledig gedifinineerd is. Er bestaat een correlatie tussen het totale vetpercentage en het vetpercentage op specifieke gebieden. Maar plaatselijk vet verliezen is een keihard feit!
Hai Jesse,
Ik heb een vraag.
Mijn gewicht en vetpetcentage zijn in principe helemaal prima. Mijn bovenlichaam is zelfs heel slank en ik zou daar ook echt niets van af willen. Dat zou niet mooi zijn. Mijn benen blijven echter altijd stevig. Niet dik. Maar er zit duidelijk meer vet dan ik graag zou willen. Vooral op mn knieën zit een speklaag die blijft, zelfs als ik op mn slankst ben.
Nou heb ik geen idee hoe mijn oestrogeenlevels zijn. En ik wil ze ook niet onnodig gaan beïnvloeden. Dat vind ik een beetje eng. Maar wat denk jij? Is er in mijn geval sprake van een onbalans of is het gewoon een kwestie van aanleg en bouw?
Hoi Jesse,
Kin je plaatselijk afvallen door gel of andere middelen?
En kun je afvallen van Slender-you banken?
Ik hoop gauw iets van je te horen.
Groetjes Corina Troost