Gezondheidsrisico’s van Genetisch Gemanipuleerde Soja (GMO) – Het hele Soja verhaal deel 3

De consumptie van sojaproducten stijgt nog steeds in Westerse landen, mede dankzij het feit dat steeds meer mensen wat minder vlees willen eten. Zij zien sojaburgers en andere vleesvervangers als een gezond alternatief, maar gaan vaak helemaal voorbij aan het feit dat de meeste sojaproducten gemaakt zijn van genetisch gemanipuleerde soja (ook vaak GMO soja genoemd). Behalve dat soja rijk is aan fytinezuur en fyto-oestrogenen, is genetische manipulatie van soja misschien wel de belangrijkste reden om nooit sojaproducten te eten. In deze blog lees je waarom.

gmo soja

In dit artikel:

De 3 redenen waarom je eigenlijk nooit soja moet eten

Sojaburgers en andere sojaproducten lijken heel gezond en een perfecte vervanger voor vlees en zuivel, omdat ze rijk zijn aan eiwitten en andere voedingsstoffen die ook in vlees en melk voorkomen. Al jaren lang horen we niet anders dat soja goed voor je is, maar dit is een grote fabel die de wereld in is geholpen door de sojaindustrie, die de afgelopen decennia een lucratieve afzetmarkt zocht voor hun bijproducten van sojaolie (o.a. Sirtori, 2001).

In de blogs “Is Sojamelk wel gezond? – Het hele Soja verhaal deel 1: Fytinezuur” en “Soja vleesvervangers gezond of vermijden? – Het hele Soja verhaal deel 2: Fyto-oestrogenen” heb je kunnen lezen dat soja fytinezuur en fyto-oestrogenen bevat. Fytinezuur is een niet-verteerbaar zuur dat zich bindt aan zink, ijzer, calcium en magnesium (Dendougui et al., 2004) en de opname van vitamine B3 blokkeert (Anderson, 2005), waardoor deze vitamines en mineralen minder goed opneembaar worden voor het lichaam. Fyto-oestrogenen zijn plantaardige oestrogeen-achtige stoffen die menselijke oestrogenen kunnen imiteren (Fatih et al., 2005) en de hormoonhuishouding uit balans kunnen halen waardoor oestrogeendominantie kan ontstaan, zowel bij vrouwen als mannen (Hall, 2001). Bij oestrogeendominantie bevat het lichaam een te hoog gehalte oestrogeen ten opzichte van progesteron (bij vrouwen) of testosteron (bij mannen). De belangrijkste symptomen van oestrogeendominantie zijn onder andere vermoeidheid, vetopslag in billen, bovenbenen en kuiten, borstvorming door klieraanmaak en buikvet bij mannen, depressies en prikkelbaarheid.

Van fytinezuur en fyto-oestrogenen kun je dus maar niet te veel binnenkrijgen, maar er is nog een derde gevaar van soja. Misschien wel het meest kwalijke aan sojaproducten is namelijk dat ze meestal gemaakt zijn van genetisch gemanipuleerde soja. In deze blog zullen we uitleggen wat genetisch gemanipuleerde soja is, waarom genetisch gemanipuleerde soja een risico vormt voor de gezondheid, de natuur en het milieu, en hoe je kunt weten of een voedingsmiddel genetisch gemanipuleerde soja bevat.

Wat is genetisch gemanipuleerde soja?

Genetisch gemanipuleerde soja (ook vaak genetisch gemodificeerde soja genoemd) is soja waarvan het genetisch materiaal is gewijzigd door gebruik te maken van genetische technologie. Bij soja is deze genetische manipulatie onder andere toegepast om ze resistent te maken tegen bepaalde bestrijdingsmiddelen zodat ze besproeid kunnen worden met herbiciden zonder er zelf van dood te gaan. Sinds 1995 produceert het chemische en agrarische biotechnologische bedrijf Monsanto bijvoorbeeld “Roundup Ready Soy”, een type soja die genetisch gemanipuleerd is om bestand te zijn tegen herbiciden die glyfosaat bevatten. Daarnaast worden er in veel soorten soja specifieke genen aangebracht die stoffen uitscheiden die giftig zijn voor insecten. Een goed voorbeeld daarvan is Bacillus thuringiensis (BT), een biologische pesticide die van nature voorkomt in bepaalde planten, aarde en mest. Men heeft de genetische samenstelling van soja zodanig gewijzigd dat de betreffende sojaplant nu zelf BT-toxines kan aanmaken, zodat hij niet aangevreten wordt door insecten.

Tegenwoordig is naar schatting ruim 70 procent van alle soja in de wereld genetisch gemodificeerd, en in Argentinië en de Verenigde Staten is dat zelfs zo’n 93% (bron: National Agricultural Statistics Board annual report, 2010). Europa en China zijn de grootste importeurs van soja, die het grootste deel ervan tot veevoer verwerken. De Europese Unie hanteert echter strikte regels en certificatie voor de import van genetisch gemanipuleerde soja, omdat Europese boeren en consumenten bang zijn voor bestuiving van niet-gemanipuleerde soja die in Europa wordt verbouwd. Vooral in Italië, Frankrijk, Oostenrijk en delen van Engeland zijn namelijk veel agrarische gebieden officieel gentech-vrij.

Waarom is genetisch gemanipuleerde soja gevaarlijk voor de gezondheid?

Genetische manipulatie van soja is een kunstmatige ingreep, die in de natuur nooit vanzelf zou plaatsvinden. Genetische modificatie is dus niet hetzelfde als veredeling, want bij de laatste methode worden bepaalde plantenrassen of soorten gekruist zonder het genetisch materiaal kunstmatig te beïnvloeden.

Het grootste gevaar van genetische manipulatie voor mens en die is vergiftiging. GMO-voeding bevat namelijk glyfosaten en BT-toxinen, twee stoffen die toxisch zijn voor het lichaam en allerlei ziekten en aandoeningen in het lichaam kunnen veroorzaken, zoals maagontstekingen, een lekkende darm, auto-immuunziekten, verschillende vormen van kanker, leverschade en hart- en vaatziekten (o.a. Pusztai et al, 2003). Glyfosaten, het verdelingsmiddel waar GMO soja tegen bestand is, kunnen bovendien de hormoonspiegel uit balans brengen waardoor een groter risico bestaat op onvruchtbaarheid, miskramen en geboorteafwijkingen (Richard et al., 2005). Ook kunnen glyfosaten de kans op neurologische aandoeningen zoals leerproblemen, ADHD, autisme, de ziekte van Alzheimer, bipolaire stoornis, dementie, schizofrenie en andere neurologische aandoeningen vergroten. Wetenschappers hebben aangetoond dat er een direct verband bestaat tussen het steeds groter wordende aantal gevallen van autisme en de toegenomen consumptie van genetisch gemanipuleerde soja en mais, en ook het aantal kinderen en volwassenen met chronische ziekten en aandoeningen als astma, leerproblemen en overgewicht is tot wel 25% gestegen sinds de introductie van genetisch gemanipuleerde soja op de consumentenmarkt (D’Brant, 2014).

Misschien wel het meest verontrustende is dat verre van duidelijk is wat de lange termijn effecten zijn van de consumptie van genetisch gemanipuleerde soja en andere GMO producten. In recentelijke wetenschappelijke studies is aangegeven dat er voldoende bewijs is dat DNA fragmenten die via voeding het lichaam binnenkomen complete genen met zich meedragen die door een nog onbekend mechanisme in de bloedcirculatie terechtkomen (Spisák et al., 2013) en “goede” bacteriën in de darmen binnendringen, waarna ze de eigenschappen van deze bacteriën wijzigen (Netherwood et al., 2004). Wat voor effect dit over 20 tot 40 jaar zal hebben op onze gezondheid of die van ons nageslacht is absoluut niet duidelijk. Genetisch gemanipuleerde voeding bestaat pas sinds 1994, dus wetenschappers kunnen op dit moment alleen onderzoeken wat de korte termijn gevolgen zijn van genetisch gemanipuleerde voeding. De bekende Canadese geneticus David Suzuki drukte onlangs nog zijn bezorgdheid uit en zei dat de mensheid op dit moment onderdeel uitmaakt van een “enorm genetisch experiment”, omdat duizenden mensen en dieren GMO-producten eten en wij niet weten wat voor invloed op de gezondheid dit heeft op de langere termijn.  Volgens Suzuki kan slechts één kleine genetische wijziging al een enorme impact hebben op het menselijk lichaam, het is daarom niet te voorspellen wat GMO-voeding met ons zal doen in de toekomst.

Andere gevaren van genetisch gemanipuleerde soja

Genetisch gemanipuleerde soja is niet alleen schadelijk voor mens en dier, het heeft ook enorme gevolgen voor de natuur en het milieu. Al enige tijd was bekend dat er onbedoelde bestuivingen plaatsvinden tussen genetisch gemanipuleerde en niet-gemanipuleerde gewassen, waardoor op een gegeven moment niet meer duidelijk zal zijn welke gewassen al dan niet genetisch zuiver zijn. Daarnaast ontstaat als gevolg van de massale verbouwing van genetisch gemanipuleerde gewassen ook zogenaamd ‘super onkruid’, dat resistent is tegen dezelfde ziekten als de GMO gewassen die in hun nabije omgeving staan (Watrud et al., 2004), en dat kan een grote impact hebben op de biotoop in een bepaald gebied. Immers, als bepaalde soorten onkruid andere planten verdrukken heeft dit ook weer een gevolg voor de dieren die daar leven, want als hun voedingsbronnen verdwijnen zullen ze wegtrekken of uitsterven.

Hoe weet je of een product genetisch gemanipuleerd is of genetisch gemanipuleerde ingrediënten bevat?

Veel levensmiddelen bevatten tegenwoordig genetisch gemanipuleerde soja of andere GMO ingrediënten. Binnen de Europese Unie is het verplicht om op de verpakking aan te geven of een voedingsmiddel GMO bestanddelen bevat, maar desondanks weten sommige producenten de informatieverplichting soms nog handig te omzeilen. Aspartaam bijvoorbeeld bevat genetisch gemanipuleerde bestanddelen en ook veel multivitaminepreparaten zijn niet vrij van GMO, al staat dat niet vermeld op de verpakking omdat ze gemaakt zijn van zwaar bewerkte ingrediënten zoals glucose-fructosesiroop, maltodextrine en ascorbinezuur, die geen overgebleven traceerbaar genetisch materiaal meer hebben zodat hun genetisch gemanipuleerde oorsprong niet hoeft te worden vermeld.

Om er zeker van te zijn dat er geen genetisch gemanipuleerde voeding op je bord terecht komt kun je het beste altijd biologisch gecertificeerde voedingsmiddelen (vlees, groente, fruit, noten, zaden, voorverpakte en bewerkte voeding, etc.) kopen, want deze mogen geen GMO’s bevatten. Daarnaast hebben we nog wat andere tips, onder andere over hoe je ‘verborgen GMO-bestanddelen’ in voeding kunt herkennen. Deze kun je lezen in het volledige artikel (zie onderaan voor verwijzing), dit is een samenvatting.

Wil je meer te weten komen over de schadelijke effecten van soja, of zou je graag een persoonlijke analyse van je hormoonhuishouding willen en persoonlijke begeleiding om weer in balans te komen en je energie terug te krijgen? Dan kun je kijken of mijn Maximale Gezondheidsprogramma iets voor je is. Het aantal plaatsen in dit programma is beperkt, wanneer je interesse hebt kun je dat via de pagina in deze link aangeven en dan nemen we contact met je op.

Share:

19 comments

  1. Valt daar ook Alpro soja boter onder aan bevolen door de diëtiste… staat niet op de verpakking dat er Gmo in is….

  2. Hallo,
    Ik heb met veel belangstelling deze blog gelezen! Ik kwam op deze blog terecht omdat ik vanmorgen een vervoersdocument aan het lezen was van Aveve mbt korrel voor koeien.. deze producten bevatten dus volgens de bon genetisch gemodificeerde soya! Dit staat niet op het pakje met vlees in de superpmarkt! Dit staat niet op de verpakking van Aveve in de Aveve shop….. We eten dit dus zonder het te weten en veranderen daardoor ook onszelf …
    Te weten dat Aveve graag zo groen mogelijk wil overkomen!!
    Deel en verspreiden aub!!

  3. eindelijk een goed onderbouwd verhaal over GMO. Dank je wel.

  4. hallo ik heb een vraag Alpro zegt dat het niet genetisch gemanipuleerd is en op een controle lijst staan klopt dat groetjes chantal baas

  5. @agnes Jansen. Het antwoord is nee! Alpro gebruik doc non gm soja voor hun producten.

  6. Hey

    Wij koppelen ook graag even terug vanuit Alpro.

    De plantaardige voedingsproducten van Alpro® bevatten geen ggo. Ze worden gemaakt van sojabonen zonder ggo.

    Om op elk moment te garanderen dat de sojabonen vrij zijn van genetische manipulatie, heeft Alpro® een specifiek controlesysteem ontwikkeld met Cert-ID, een organisatie die wereldwijd gespecialiseerd is in controle van genetisch gemanipuleerde gewassen en ook certificaten aflevert.

    Ons controlesysteem is gebaseerd op een lange samenwerking met leveranciers die we door en door kennen. Iedere schakel in de productielijn en elke individuele lading sojabonen is traceerbaar en identificeerbaar van bij de boer tot in de winkel.

    Bovendien betalen we een extra premie voor de aankoop van sojabonen die vrij zijn van genetische manipulatie. Hiermee wil Alpro® zijn rol waarmaken als pionier op vlak van natuurlijke, plantaardige voeding die duurzaam is voor mens en planeet.

    De informatie op voedingsverpakkingen is een Europese bevoegdheid. Er is echter geen Europese wetgeving die ‘GGO-vrij’ definieert. Verpakkingen mogen volgens de wetgever enkel vermelden wat er wél in zit. In diverse lidstaten, waaronder België, wordt de vermelding ‘GGO-vrij’ verboden op verpakkingen.

    Alpro’s GGO-vrije policy ligt trouwens in lijn met Alpro’s rol als pionier op vlak van natuurlijke, plantaardige voeding die duurzaam is voor mens en planeet.

    Groeten

    Alpro

  7. @ Alpro:

    Fijn dat er vanuit een producent gereageerd word. Dank daarvoor.

    Vergeef me mijn wantrouwen, maar in hoeverre weet u zeker dat de koe bij de boer niet van jongs af aan is grootgebracht met GM-soja? Dit is niet in uw verhaal te ontdekken.
    Ik snap dat je kunt denken: waar houdt het op, maar dit is mijns inziens een te grote schakel in de productie van soja om te negeren.

    Mvg,

    Alpro-lover Tim Joosten

  8. De hiervoor gegeven reactie kan als niet verzonden worden beschouwd en verwijderd worden indien mogelijk.

    Mijn excuses.

    Tim

  9. Beste Tim

    Net dankzij dat nauwkeurige controlesysteem ontwikkeld met CERT-ID, kunnen we garanderen dat elke stap minutieus wordt gecontroleerd in de teelt van de door Alpro gebruikte soja.

    Dat heeft evenwel niks te maken met koeien of zuivel die voortkomt uit koeien die genetisch gemanipuleerde soja eten.

    Alpro heeft namelijk niks te maken met de zuivelindustrie. Wij produceren ENKEL plantaardige producten die volgens duurzame, GGO-vrije processen wordt geproduceerd.

    Om op elk moment te garanderen dat de sojabonen vrij zijn van genetische manipulatie, heeft Alpro® een specifiek controlesysteem ontwikkeld met Cert-ID, een organisatie die wereldwijd gespecialiseerd is in controle van genetisch gemanipuleerde gewassen en ook certificaten aflevert.

    Iedere schakel in de productielijn en elke individuele lading sojabonen is traceerbaar en identificeerbaar van bij de boer tot in de winkel.

    Los daarvan heeft Alpro natuurlijk geen impact op wat er in de zuivelindustrie gebeurt of welke voeding koeien krijgen. Met je laatste vraag kunnen wij je dus niet verder helpen.

    Vriendelijke groeten

    Alpro

  10. Zijn biologische sojaprodukten net zo schadelijk??
    mvrgr Ineke

  11. Hoi,
    Ik heb een beetje het gevoel dat je niet helemaal goed geïnformeerd bent. Je zegt: GMO-voeding bevat namelijk glyfosaten en BT-toxinen, twee stoffen die toxisch zijn voor het lichaam en allerlei ziekten en aandoeningen in het lichaam kunnen veroorzaken, zoals maagontstekingen, een lekkende darm, auto-immuunziekten, verschillende vormen van kanker, leverschade en hart- en vaatziekten (o.a. Pusztai et al, 2003).
    Waardoor je eigenlijk beweert dat AL het GMO voedsel glycofosfaten en BT-toxinen bevatten. Terwijl de gewassen juist zo worden aangepast dat bestrijdingsmiddelen die eerder werden gebruikt waar dat wel in zit, niet meer hoeven te worden gebruikt.
    Het spijt me zeer, maar ik stel voor dat je eerst biotechnologie gaat studeren, of je in ieder geval goed inleest voordat je voorschrijft wat wel en niet goed is voor de gezondheid van een mens.
    Je kunt in ieder geval beginnen met de TEDx talk van Pamela Ronald.
    Wat een slecht onderbouwd betoog.

  12. Hier kan niet genoeg over gepubliceerd worden.levensgevaarlijke industrie die over lijken gaat.
    Vraagje ,ik zeg tegen mijn zoon je kan beter geen melk drinken van dieren die gevoed zijn met gentech voer ,dat zit ook in de melk.aangezien 90% van de niet biologisch gehouden dieren gentech voer eet.hij zegt dat dat niet waar is.veel hier over gelezen dat het ook in het dier gaat zitten enz.
    Maar kan nergens vinden dat het ook in de melk zit,waar ik wel van overtuigd ben.waar zou ik dit kunnen lezen?wie heeft dit onderzocht?mvg.jeroen

  13. Het zit gewoon in varkensvoer. Hoezo verboden? Aardappelschillen aan de varkens geven mag niet meer waardoor de schillenboer ter ziel is gegaan, maar in de plaats daarvan is bicks voor de varkens. Met genetische gemodificeerde soja erin. Dat komt in het varken en vervolgens op ons bordje.

  14. Hallo,

    Stel je hebt bijvoorbeeld ADHD gaat het dan weg als je stopt met het consumeren van Genetisch gemanipuleerd eten?

  15. Ik snap je betoog niet helemaal Jet. Als een boer een bepaalde gewas op zijn land heeft staan, komen er ook automatisch andere gewassen/onkruid tussen staan. Dat wil de boer niet. Dus gebruikt hij een bestrijdingsmiddel. Bijv. glyfosaat. Bij een gmo gewas gaat alleen het onkruid dood. Zijn gewas wat hij wil oogsten is zo gemanipuleerd dat het resistent is voor glyfosaat. Maar het punt is; DAT GLYFOSAAT ZIT WEL OP/IN HET GEWAS. Gaat er alleen niet van dood. En dat uiteindelijk komt hoe dan ook in ons lichaam terecht. Of rechtstreeks of via de veestapel. In de VS staan velden met gmo gewassen wat niet meer uit te roeien is en kompleet onkruid is geworden omdat het niet voor consumptie is te gebruiken. Volg en lees de verhalen van Carey Gillam. Auteur/journalist

  16. Maat dit is echt een absurd dom verhaal, een relatie tussen autisme, ADHD, etc. en gmo consumptie is absoluut niet aangetoond. Ook is het idioot om te denken dat een stof zoals glucose-fructosestroop verkregen uit een genetisch gemodificeerd organisme verschilt van dezelfde stof verkregen uit een niet gemodificeerd organisme.

    Ik snap jouw doel ook niet, wil je mensen gewoon foutieve informatie verstrekken voor de lol?

  17. Ik ben in de veronderstelling dag genetisch gemanipuleerde soja verboden is in de EU?

  18. ik wil niet veel zeggen maar mijn man heeft allergie voor soja en dat is niet echt geweldig, krijgt een enorm dik hoofd knal rood ogen puilen uit oren en lippen zwellen enorm op, zijn hart gaat op hol zijn bloeddruk knalt omhoog, dan moet ik de dokter bellen die komt direct en neemt gelijk de ambulance mee mijn man wordt met een rot gang naar het ziekenhuis gebracht, zijn maag wordt leeg gemaakt infuus en noem maar op, alleen maar omdat ergens soja in zat.

Geef een reactie