Oxalaten in groene smoothies – gevaarlijk of niet?

In onze artikelen bevelen we vaak voedingsmiddelen aan die relatief veel oxalaten bevatten, zoals rauwe cacao, noten, bessen, peterselie en spinazie. Sommige lezers vroegen zich af of het wel verstandig is om zoveel oxaalrijke voedingsmiddelen te eten, want een te hoge consumptie van oxalaten kan leiden tot onder andere nier- en gezichtsproblemen en vaginale irritaties. Een terechte opmerking, daarom gaan we eens wat dieper in op oxalaten, wat deze in ons lichaam doen, waarom je niet zo gauw bang hoeft te zijn dat je teveel oxaalrijke voeding eet en waarom variëren met smoothies belangrijk én lekker is.

Wat zijn oxalaten en wat doen ze in het lichaam?

Een oxalaat, en het daarvan afgeleide oxaalzuur, is een chemische verbinding die ontstaat in planten als koolhydraten niet volledig zijn geoxideerd. Bepaalde soorten planten bevatten relatief hoge concentraties oxalaten, zoals rabarber, de meeste bessen, cacao en spinazie. In het lichaam bindt het oxaalzuur zich aan met name kalk en ijzer, waarna er piepkleine kristallen worden gevormd die het lichaam weer via de urine verlaten. Voor de meeste mensen leveren oxalaten dus geen problemen op, maar soms kunnen er door oxalaten ook nierstenen ontstaan die de urinewegen kunnen blokkeren. Men vermoedt dat 80% van alle nierstenen ontstaat als gevolg van kalkoxalaat, daarom wordt mensen met nieraandoeningen zoals jicht, reumatoïde artritis of bepaalde vormen van chronische pijn aan de vagina (vulvodynia) aangeraden oxaalrijke voeding zoveel mogelijk te vermijden. Ook mensen die aan candida of een andere schimmelinfectie lijden wordt soms aangeraden om oxaalrijke voeding met mate te eten en dus af te zien van groene smoothies, en sommige voedingscoaches willen zelfs zo ver gaan door te stellen dat iedereen beter geen smoothies kan drinken vanwege het hoge oxalatengehalte. Klopt dit inderdaad en is het dus verstandiger om geen groene smoothies meer te drinken?

Gelukkig niet! De mensen die wijzen op de gevaren van oxaalrijke voeding vergeten er vaak bij te vermelden dat je, als je normale porties groente eet, nooit een te hoge dosis aan oxalaten kan binnenkrijgen. Daarvoor bevatten een paar handjes spinazie, een kopje bessen en een eetlepel rauwe cacaopoeder gewoon te weinig oxaalzuur, en het is nooit wetenschappelijk bewezen dat je van zulke kleine doseringen oxaalzuur gezondheidsproblemen kunt krijgen. Bovendien hebben de meeste mensen met nierstenen nog nooit in hun leven een groene smoothie gedronken, dus dat verband bestaat ook al niet. Waar sommige gezondheidsexperts en hun aanhangers de fout in gaan is dat zij voedingsstoffen teveel vanuit een geïsoleerde invalshoek benaderen. Ze kijken maar naar één voedingsstof tegelijkertijd en beoordelen op basis daarvan of die wel of niet gezond voor je is. Echter, je lichaam leeft niet van één voedingsstof maar heeft dagelijks een gevarieerde samenstelling van allerlei vitamines, mineralen, gezonde oliën en vetten, sporenelementen, fytonutriënten, vezels en noem maar op nodig. Elke soort voeding, zelfs als het biologisch, ongeraffineerd en volledig natuurlijk is, bevat bepaalde stoffen die gevaarlijk zijn als je er gedurende lange periode teveel van inneemt, dat wil zeggen als je bv. een paar maanden lang dag in dag uit een flinke emmer spinazie of drie hele boerenkolen eet en verder niets. Maar dat is nog geen reden om dan maar geen bananen meer te eten (omdat er fructose in zit), of om geen kool meer te eten (omdat er glucosinolaten in zitten). En dat is ook de reden waarom het onzin is om te zeggen dat je geen spinazie meer mag eten omdat er oxalaten in zitten. Je lichaam is er bovendien op gebouwd om alle voedingsstoffen die het binnenkrijgt op een juiste manier te verwerken, mits je voldoende varieert en normale porties neemt.

Niet iedere voedingsdeskundige of  ‘dieetgoeroe’ staat achter het drinken van groene smoothies, het eten van fruit of het mengen van fruit en groente, maar veel andere gezondheidspioniers, experts, deskundigen en wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat groene smoothies iets ontzettend goeds doen met je gezondheid en heel veel voordelen bieden voor mensen die hun lichaam willen reinigen, gewicht willen verliezen, gezonder willen eten of gewoon gezonder willen leven. Groene smoothies bevatten te weinig oxalaten (en andere voedingsstoffen die mogelijk ongezond zijn als ze in grote hoeveelheden worden genuttigd) om schade aan te kunnen richten in je lichaam.

Waarom zijn groene smoothies zo gezond?

Tenzij je arts heeft geadviseerd oxaalrijke voeding zoveel mogelijk te mijden (bijvoorbeeld omdat je een schildklierafwijking of nieraandoening hebt) dien je jouw gezondheid geen enkel doel als je groene smoothies gaat mijden, in tegendeel! Je doet door dat soort bangmakerij je lichaam een onnodig tekort aan allerlei essentiële vitamines en mineralen die je elke dag juist zo nodig hebt. In groene smoothies zitten allemaal verse rauwe ingrediënten, en het voordeel daarvan is dat daardoor alle goede voedingsstoffen bewaard zijn gebleven. Soms wordt gesuggereerd groente te koken om zo het oxaalgehalte te verlagen, maar de hoeveelheid oxalaten wordt er nauwelijks lager van. Daarentegen gaat door groente te koken wel een groot deel van de voedingswaarde verloren, en dat is zonde!

Je kunt natuurlijk een kom rauwe spinazie en een hele rauwe boerenkool eten, maar waarom zou je er niet meteen wat lekkers mee maken? Daarom zijn groene smoothies zo’n uitkomst: ze zijn lekker, bevatten een bijna ontelbaar aantal gezonde en  ‘levende’ voedingsstoffen en je krijgt er via een groene smoothie meteen een hele hoop van binnen. Het leuke aan groene smoothies is ook dat je er eindeloos mee kan variëren, je kunt allerlei (voornamelijk blad-)groentes, fruit en superfoods met elkaar combineren en zo je eigen smaakvoorkeuren ontdekken. Door veel met ingrediënten te variëren zorg je er tevens voor dat je het hele spectrum aan goede voedingsstoffen binnen krijgt, en zo loop je nooit het (heel onwaarschijnlijke) risico dat je ergens teveel van binnenkrijgt.

De voordelen van groene smoothies

Nog even wat voordelen van groene smoothies op een rij:

  1. Zorgt voor een gezond gewicht. Door groene smoothies te drinken krijg je talloze goede voedingsstoffen binnen, waarmee je hongergevoel wordt onderdrukt en je veel minder trek krijgt in snoep, junk food en zout en vet eten. Je kunt er dus op een natuurlijke en gezonde manier je gewicht mee onder controle houden of gewicht mee verliezen.
  2. Geeft meer energie. De talloze goede voedingsstoffen in smoothies geven je enorm veel energie, omdat ze een gezonde spijsvertering stimuleren in plaats van belemmeren. Doordat de voedingsstoffen zo makkelijk door het lichaam zijn te verteren en op te nemen houd je meer energie over om van je dag te genieten
  3. Maakt de huid gezond. Een van de eerste dingen die je zult merken als je groene smoothies gaat drinken is dat je huid er veel beter uit gaat zien. Je huid wordt zachter, soepeler, vertoont minder oneffenheden en krijgt een gezonde kleur, zelfs als je niet in de zon gezeten hebt!
  4. Makkelijk en snel te bereiden. Even wassen of de schil eraf, in grote stukken snijden en in de blender ermee, even aanzetten en je smoothie is klaar!
  5. Een waanzinnig lekkere smaak. Houd je van zoet, friszuur, of een volle groentesmaak? Of wil je liever nog een spannende ‘kick’ van rauwe cacao of koriander? Het kan allemaal als je jouw perfecte groene smoothies maakt.
  6. Er zijn nog 10 voordelen die niet in deze lijst voorkomen, ze worden genoemd in het volledige artikel (dit is een samenvatting). Zie onderaan dit artikel voor een verwijzing.

Welke ingrediënten je kunt gebruiken om met je groene smoothies te variëren

Zin om groene smoothies te gaan maken? Dan noemen we hier nog wat groenten, fruit en superfoods die je daarbij kunt gebruiken:

  • Andijvie
  • Spinazie
  • Paksoi
  • Sinaasappels
  • Appels
  • Bananen
  • Bosbessen
  • Gojibessen
  • Hennepzaadjes
  • Bijenpollen
  • Er zijn nog veel meer fantastische ingrediënten die hier niet genoemd worden maar wel te lezen zijn in het volledige artikel (dit is een samenvatting). Zie onderaan voor verwijzing.

Eigenlijk kun je bijna elke soort groente, fruit en superfood wel in je groene smoothie stoppen, het hangt van jouw eigen smaakpapillen af welke combinaties jij het lekkerst vindt. De enige manier om daar achter te komen is door gewoon eens wat combinaties uit te gaan proberen.

Vooral wat betreft de groenten en superfoods is het aan te bevelen dagelijks te variëren, voor fruit speelt dit niet zo’n rol – al is het natuurlijk wel erg lekker om elke dag ander fruit te eten! Als je last hebt van candida is het aan te raden om vooral zure fruitsoorten door je smoothie te doen en zoete fruitsoorten te vermijden. En zorg dat je daarnaast altijd voldoende water drinkt, meteen de beste manier om nierstenen te voorkomen. Als richtlijn kun je stellen dat je dagelijks minimaal je lichaamsgewicht x 0,44 gedeeld door 10 aan liters water moet drinken. Bij een gewicht van bijvoorbeeld 75 kilo is de berekening dus: (75 x 0,44)/10 = 3,3 liter per dag (dit is inclusief het water dat je gebruikt om je groene smoothies mee aan te lengen). Veel plezier met het experimenteren met groene smoothies… en laat je niets wijs maken over oxalaten!

Dit is een samenvatting van het artikel ‘Oxalaten in groene smoothies – gevaarlijk of niet?” Op de Gezonde Gewoontes ledensite, waarin je kunt lezen wat oxalaten zijn en wat ze doen in je lichaam, in hoeverre deze in groene smoothies voorkomen en waarom groene smoothies zo ontzettend gezond en lekker zijn.

Share:

18 comments

  1. Kun je rauwe eieren combineren met groene smoothies i.c.m. 3 of 4 soorten fruiten zeker 1.5 liter water of zou je dan zeker, zoals volgens mijn schoonzus, een zekere vorm van salmonella besmetting kunnen optreden. Dit alles zit in mijn 2 liter blender van Philips.

  2. Weer z`on stukje non-informatie. Je beweert zelf van alles maar bewijst niks in je artikel. Verwijzingen naar wetenschappelijke artikelen die niet eens bestaan. En het risico wordt onterecht en bovendien niet onderbouwd van tafel geveegd.

  3. Het risico op salmonella is misschien wel minder groot dan sommigen beweren.
    Er zijn mensen die regelmatig rauwe eieren eten en nog nergens last van hebben gehad. Het hangt er ook vanaf of je er bevattelijk voor bent.

  4. Mensen die bang van oxalaten zijn kunnen hun groente heel kort stomen voor dat ze in de smoothie gooien. Wel ietsjes minder voedingsstoffen, maar meer rust in het hoofd 😉

  5. Oxalaten? Daar heeft de gemiddelde persoon nog nooit van gehoord. Is voor mij ook voor het eerst en ik lees wat af.
    Generaties hebben gewoon rauwe andijvie of spinazie gegeten(bijv. andijvie stampot, doen wij meestal met rauwe andijvie).
    En al die generaties vroeger waren gezonder dan de gemiddelde persoon nu.
    Ik denk dat we te schoon zijn, geen bacterie meer kunnen verdragen.
    Wij groeiden op met rauwe gehakt zelfs en gebakken eieren waarvan de dooier helemaal niet doorbakken was. Ik denk dat je imuunsysteem juist sterker wordt als je ermee opgroeit maar snel ziek wordt als je het niet gewend bent.

  6. Kan iemand mij vertellen hoelang dat ik die uitslag van pukkeltjes blijft krijgen.

  7. Net artikel over smoothies en oxalaten. Alles wat in overvloed is is niet goed voor je volgens mij. Doe wat verstandig is en sla er niet in door, dat is mijn motto…

  8. Prima artikel en als advies zou ik wel de bladgroente nemen dus andijvie, spinazie, paksoi, etc. Wortelen kan wel rauw. Wil je broccoli, bloemkool en sperziebonen door je smoothie of dan even blancheren want dit is giftig! Goed voorbeeld Maryam over die andijviestamppot daar gaat idd ook gewoon rauwe andijvie doorheen.

  9. Oxaalzuur en afgeleiden komen voor in verschillende planten, met name rabarber en klaverzuring. Voedingsmiddelen die aanzienlijke hoeveelheden oxaalzuur bevatten zijn cacao, chocolade, de meeste noten, bessen, bonen en bieten. Ook komt het voor in peterselie en spinazie.

    Andijvie komt in dit rijtje niet voor. Vandaar zijn er nooit problemen mee geweest. Goed je onderzoek doen, mensen.

  10. Jesse, is het niet zo dat eten altijd beter is dan het te drinken? Ik heb altijd geleerd dat de spijsvertering al begint in de mond. Door het kauwen komen er enzymen vrij die zorgen dat de voedingsstoffen goed in het lichaam terecht komen. Door het niet kauwen, maar drinken van bijvoorbeeld smoothies komen die enzymen toch niet vrij en gaat een groot deel van de voedingsstoffen verloren. Ook al doordat het zo fijn gemalen wordt verliest het ook al veel voedingsstoffen. Ik heb zo mijn twijfels bij smoothies.

  11. Nu we in het gezin verslaafd zijn geraakt aan de groene smoothies ook maar even mijn licht opgestoken op internet. Goed om te lezen dat je geen angst hoeft te hebben voor oxaalzuur. Mijn moeder deed altijd wat kalkpoeder bij de spinazie en rode bieten om het oxaalzuur te binden. Ik vraag me af of je dat ook bij de smoothie kan doen. Heb je gelijk alle problemen opgelost. Verder kun je natuurlijk best kauwen op je sap. Dat is hoe dan ook goed omdat je spijsvertering inderdaad in je mond begint.

  12. je moet niet elke dag spinazie eten, ook niet als gewoon opgewarmde hap dus ook niet in een smoothie – en als iets niet bewezen is wil niet zeggen dat het niet gebeurt op cel nivo – het is ook niet niet bewezen

  13. Variatie is de beste manier om iets blijvend te veranderen.
    Ik neem elke ochtend een smoothie en dat doe ik snel want ik heb dan geen zin in lang in de keuken te rommelen omdat mijn handen dan nog niet “wakker zijn” ja je leest het goed dat is een nadeel van artrose
    Dus ik ga 1x per week naar de winkel koop diverse dingen in en maak thuis in zipp zakken van 3 liter een compositie en dan elke morgen pak ik een zakje en blender het en dan is daar mijn smoothie en daar neem ik 1 longdrinkglas van de het andere bij de lunch met een paar boterhammen of roggebrood en s’avonds eet ik mijn gewone prakkie en dat bevalt prima
    (100 gr spinazie of andijvie of boerenkool met veldsla of ijsbergsla etc met 1 banaan wat bessen en wat mango of ananas en dan soyamelk of kokosmelk en soms een avocado)

  14. Rabarber en oxaalzuur is een complexer verhaal.
    Voor de zonnewende (die van juni) zit het in het blad en erna in de stengel.
    Na de zonnewende werd er dus krijt (verkrijgbaar bij een drogist) aan het bereiden van rabarber toegevoegd om zo te voorkomen dat er kalk aan je lijf onttrokken wordt.

  15. Alle overdaad schaadt! Gewoon je balans zoeken en blijven variëren. Heerlijke smoothie “kabouters in het bos”;
    ½ avocado
    1 stengel bleekselderij
    2 handjes rauwe boerenkool
    1 of 2 handje(s) gedroogde cranberries (de kabouters)
    (evt. 1 eetlepel koudgeperste lijnzaadolie)
    1 eetlepel honing
    30-40 cl water
    1 theelepel Krukuma
    ½ theelepel Chlorella
    ½ theelepel Spirulina
    Snufje Cayennepeper
    Snufje Kaneel
    ¼ theelepel ascorbinezuur (vit-C)
    …. en BLENDEN maar !!

    Naar je eigen smaak meer-of-minder honing en cayennepeper gebruiken.
    HEERLIJK en VOEDZAAM !

  16. Ik ben het niet helemaal met je eens met wat jij zegt over niersteen patienten die drinken geen groene sapjes rare uitdrukking,. ik eet en drink alleen maar groene smootys en staan wel zeker met nierstenen in verband.
    Er zijn bepaalde groente producten die heel erg vol zitten en een hoog risico zijn voor niersteen patienten/mensen die er gevoelig voor zijn. spinazie en brocolie rabarber asperge tomaten chocolade ijsthee zijn de ergste.
    Als ik dat eet ,ervaar ik zo een steen in mijn fysieke lichaam. Mijn lichaam maakt deze dan sneller aan door de oxalaten die daar in zitten.
    Wat je kan doen als je dit eet en je bent er gevoelig voor. Kan je melk erna drinken of yogurt dat zorgt ervoor de oxalaten geen nierstenen gaan vormen. Dat is gebleken uit onderzoek van de urologie de laatste jaren.

    En beste redemie is veel water drinken het geen kans krijgt te verstenen.

    Ik ervaarde als kind al nierstenen dat begon toen ik al 13 was.het heeft ook te maken met wat je mee maakt bij mij zat woede boosheid verdriet vast door mij traumas. En dat gaat ook in de nieren zitten , dus als je te weinig drinkt te veel oxalaat eet en stress en woede hebt , dat is de beste combinatie voor stenen te ontwikkelen.
    1 ruim je emoties op word bewust.
    2 drink melk na eten.
    3 Drink voldoende water.
    4 Vermijt de groentes die het meest bevatten en producten.
    5 identiviseer je niet met ziektes (alles wat je denkt ben je , dan voerd het lichaam mind het voor je uit als je dat wel doet )
    Dit heb ik geleerd en ervaren, krijg je dit alles onder de knie schoon je lichaam op en nierstenen kunnen zelfs verdwijnen ,als je bewust word van wie je bent en wat je doet wat je denkt te zijn.

  17. Kleine aanvulling nog, toen ik veel spinazie shake dronk ervaarde ik binnen korte tijd niersteen aanvallen met 2 stenen.
    Ik was toen nog niet bewust van spinazie de uroloog zei dat spinazie juist de ergste niersteenen veroorzaakte en het de gehalte erg hoog is in spinazie. Dus die theorie klopt niet helemaal die je hier omschrijft. Je kan melk erna drinken dan krijg je geen stenen meer. En voldoende water. En word bewust van je emoties die opgeslagen liggen.

Geef een reactie