Veel mensen hebben zonder dat zij dat zelf weten in meer of mindere mate last van glutenintolerantie, een reactie van het immuunsysteem die symptomen als vermoeidheid, buikklachten, verstopping, diarree, winderigheid en/of een opgeblazen gevoel tot gevolg heeft. Gelukkig kun je dit soort vervelende spijsverteringsproblemen eenvoudig voorkomen door zoveel mogelijk glutenvrij te eten. Dit lijkt een moeilijke opgave omdat heel veel voedingsmiddelen gluten bevatten, maar toch zijn er heel veel lekkere en gezonde glutenvrije alternatieven. Neem nou bijvoorbeeld quinoa zaden, die een heerlijk volle smaak hebben, een langdurig een verzadigd gevoel geven en bij vrijwel elk gerecht passen.
Hoe weet je of je last hebt van een glutenintolerantie?
De symptomen van een glutenintolerantie, ook vaak coeliakie genoemd, kunnen per persoon enorm verschillen. De een voelt zich alleen erg vermoeid en heeft regelmatig een opgeblazen gevoel, de ander voelt zich regelmatig misselijk en heeft last van verstopping terwijl weer een ander vaak enorme buikkrampen en aanhoudende diarree heeft. Omdat de symptomen per persoon zo verschillen en ook op veel andere ziektes en aandoeningen kunnen wijzen is een bloedtest de enige manier om met zekerheid vast te stellen of je glutenintolerantie hebt.
Op basis van cijfers van Nederlands bevolkingonderzoek uitgevoerd in opdracht van de Gezondheidsraad schat men in dat zo’n 1 op de 150 tot 200 mensen last heeft van een glutenintolerantie, en dat betreft alleen de gevallen waarbij de diagnose is vastgesteld. Waarschijnlijk lopen er dus nog veel meer mensen rond met een glutenintolerantie, echter zonder dat zij zich daarvan bewust zijn. Als je vaak last hebt van spijsverteringsproblemen en geen idee hebt wat de oorzaak daarvan is dan zou het wel eens kunnen zijn dat ook jij last hebt van glutenintolerantie en glutenhoudende voeding beter helemaal kunt vermijden. Maar ook als je geen specifieke klachten hebt zou je er goed aan doen gluten uit je voedingspatroon te weren, omdat een glutenintolerantie niet altijd eenvoudig te herkennen is maar wel een zware belasting voor je lichaam en gezondheid is en kan leiden tot ernstige ziektes zoals osteoporose en darmkanker.
Wat zijn de beste alternatieven voor glutenhoudende voeding?
Het vervelende is dat ons Westers voedingspatroon barst van de gluten. Je vindt ze bijna overal in terug, zoals in brood, crackers, koekjes, pasta en ontbijtgranen, en ook veel bewerkte producten zoals soepen, sauzen, consumptie-ijs, snoep en zelfs bier kunnen gluten bevatten. Op het etiket van een product kun je vaak lezen of een product gluten bevat en per 13 december 2014 is de vermelding van allergenen zelfs verplicht, dus je zult glutenhoudende producten meestal makkelijk kunnen herkennen.
Je zult je nu misschien afvragen wat je dan nog wél kunt eten, want bijna alle voeding die we dagelijks eten bevat gluten. Er zijn gelukkig een heleboel glutenvrije alternatieven, je moet alleen even weten welke dat zijn. Eenvoudig verkrijgbare glutenvrije producten zijn bijvoorbeeld rijst, haver, boekweit en aardappelen. Daarnaast kun je ook kiezen voor quinoa zaden, een glutenvrij superfood boordevol vitamines, mineralen en andere gezonde voedingsstoffen dat als basis kan dienen voor de lekkerste ontbijtgerechten, salades en avondmaaltijden
Wat zijn quinoa zaden en waarom zijn ze een gezond alternatief voor granen?
Quinoa (Chenopodium) is een pseudograan, wat betekent dat het geen graansoort is en niet tot de familie van de grassen behoort zoals bijvoorbeeld tarwe en andere granen. De plant waaraan quinoa zaden groeien behoort tot de familie van de amaranten, waartoe ook bieten en spinazie behoren. Quinoa zaden komen oorspronkelijk uit Zuid-Amerika, en dan met name Columbia, Peru, Bolivia en Ecuador.
Quinoa zaden bevatten zeer veel vitamines en mineralen, waaronder vitamine A, B1, B2, B3, B6. B11 (foliumzuur) en E, ijzer, kalium, calcium, magnesium, mangaan, koper, zink en fosfor. Daarnaast bevatten quinoa zaden vrijwel alle essentiële aminozuren en tevens een flinke hoeveelheid plantaardige eiwitten (tot maar liefst 19%), die samen in perfecte balans met elkaar zijn. Ook bevatten deze glutenvrije zaden het aminozuur lysine, dat een virusremmende werking heeft, en superoxide dismutase, een antioxidant dat oxidatieve processen in het lichaam afremt, waarmee het immuunsysteem wordt versterkt en ongecontroleerde celmutatie (tumorvorming) kan worden voorkomen. Quinoa zaden zijn de ideale vervanging voor volkoren granen, omdat ze veel natuurlijke voedingsvezels bevatten, waarmee een gezonde spijsvertering en stoelgang wordt bevorderd. Quinoa zaden geven bovendien snel een verzadigd gevoel, zodat het kan helpen overgewicht tegen te gaan.
Zijn quinoa zaden voor iedereen geschikt?
Iedereen kan quinoa zaden eten, je hoeft dus niet een glutenintolerantie te hebben maar ze zijn wel bij uitstek geschikt voor mensen die lijden aan coeliakie, de Ziekte van Crohn, colitis, prikkebare darmsyndroom (PDS) en andere spijsverteringsaandoeningen. Quinoa zaden zijn tevens zeer laag op de glycemische index, zodat ze weinig effect hebben op de bloedsuikerspiegel en dus ook gegeten kunnen worden door diabetici. De complexe koolhydraten in quinoa worden langzaam afgebroken, wat betekent dat de van nature aanwezige suikers geleidelijk worden afgegeven aan de bloedbaan. Bovendien is quinoa natriumarm en daarom ook geschikt voor mensen die niet teveel zout mogen gebruiken.
Wat zijn de toepassingsmogelijkheden van quinoa zaden?
Quinoa zaden hebben een heerlijke volle smaak en kunnen op dezelfde wijze bereid en gegeten worden als rijst. Reken per persoon ongeveer 50 gram gedroogde quinoa zaden en kook die in water, op precies dezelfde manier zoals je rijst kookt. Gekookte quinoa lijkt erg op gekookte risottorijst en is niet alleen lekker als onderdeel van de warme maaltijd maar ook zeer geschikt als basis voor ontbijtgerechten, toetjes en maaltijdsalades. Daarnaast kun je quinoa zaden ook roosteren, fermenteren of toevoegen aan soepen en bouillons. Naast quinoa zaden zijn er in veel superfoodwinkels ook quinoa vlokken verkrijgbaar, dit zijn geplette quinoa zaden waarmee je een heerlijke pap kunt maken. Tevens kun je ongekookte quinoa vlokken gebruiken als glutenvrij paneermeel voor vlees, kip, vis of groente en als garnering op ontbijtgerechten en toetjes. Kortom, de toepassingsmogelijkheden van quinoa zaden zijn bijna eindeloos!
Vergeet ook vooral de Quinoa crackers niet, de ideale vervanging van de boterham bij de lunch. Ik kan niet meer zonder!
glutenintolerantie of coeliakie? wat is het verschil of wordt het nu door elkaar gehaald.
ik was verbaasd dit te lezen in het stukje geschreven neem ik aan door jesse vd velde.
Ik gooi 2 eetlepels ongekookte quinoa zaadjes door mijn groene shake, (dit recept is van de lokale sportschool), shake is heerlijk, maar zijn rauw quinoa zaadjes wel goed?
Op de sportschool zeiden ze dat dit beter is dan gekookte quinoa door de shake??
Ik heb dezelfde vraag als Katje, ik gooi ook ongekookte quinoa zaadjes door mijn shake en ook in de yoghurt.
Maar is dit wel goed omdat ik overal lees dat je ze eerst moet koken.
Quinoa kun je wel rauw verwerken in je smoothies, maar het is aan te raden om je quinoa eerst goed te wassen om de bittere saponine te verwijderen. Beter is om de rauwe quinoa een avond in een kom water te laten wellen, zo is de quinoa beter te verteren maar blijven alle voedingsstoffen perfect bewaard.
Ook kun je quinoa samen met gouden lijnzaadjes een paar uur laten wellen, dit kruiden, ook eventueel wat gedroogde tomaatjes doorheen doen of geraspte wortel, zonnebloempitten etc. , dit uitsmeren op de ingevette bakplaat ongeveer 3 mm dik en een half uur op 160 graden in de oven dan omdraaien en weer 30 minuten. Zorg dat je voor het bakken wel de vorm van je crackers al bepaald, dan kun je ze na het bakken makkelijker breken.
In ieder geval zijn ze heerlijk 🙂