Dit is wat er met je gebeurt als je voor het slapen gaan naar je telefoon kijkt

Vrijwel iedereen slaapt wel eens een nacht niet goed. Echter, een schrikbarende 40% van alle volwassen Nederlanders slaapt regelmatig niet goed of ligt midden in de nacht urenlang wakker. Een verstoorde nachtrust is niet alleen vervelend, het kan ook tot allerlei gezondheidsproblemen leiden. Onderzoekers zijn erachter gekomen dat vlak voor het slapen gaan nog even naar je telefoon kijken je nachtrust behoorlijk in de war kan brengen.

Waarom is een goede nachtrust zo belangrijk?

Een goede nachtrust is van essentieel belang voor je gezondheid, want tijdens de slaap komt het lichaam tot rust en krijgt het de gelegenheid zichzelf te herstellen en te vernieuwen. Mensen die niet goed in slaap kunnen komen of slecht doorslapen kunnen als dit regelmatig gebeurt last krijgen van allerlei klachten, zoals een zwak immuunsysteem (Zager et al., 2007[1]), een langzamere wondheling (Gumustekin et al, 2004[2]), een verminderde aanmaak van groeihormoon (Van Cauter et al, 2000[3]) en concentratie- en geheugenstoornissen (Turner et al., 2007[4]).

Wat zijn de oorzaken van een slechte nachtrust?

Een verstoorde nachtrust kan veroorzaakt worden door heel veel verschillende factoren, zoals stress, een ongezond voedingspatroon, teveel koffie of alcoholische dranken en te weinig lichaamsbeweging (o.a. Reid et al., 2010[5]). Een belangrijke oorzaak die echter vaak over het hoofd wordt gezien is het tot laat in de avond kijken naar een televisie, beeldscherm van de computer of tablet. Zelfs nog even je telefoon checken nadat je in bed bent gestapt kan ervoor zorgen dat je een gezonde nachtrust voor die nacht wel kunt vergeten, vertelt Dr. Dan Siegel, klinische professor in de psychiatrie aan de UCLA School of Medicine in Los Angeles. Het felle licht en de straling van je telefoonscherm zorgen er namelijk voor dat je hersenen het signaal krijgen dat het nog geen nacht is, met als gevolg dat je lichaam geen melatonine aanmaakt, het hormoon dat nodig is om slaperig te worden. Als je vervolgens niet in slaap kunt komen en uiteindelijk maar 5 of 6 uur geslapen hebt is dat genoeg tijd om de actieve neuronen te laten rusten, maar de gliacellen, die in het zenuwstelsel voorkomen en de afvalstoffen van de neuronen opruimen, krijgen niet voldoende tijd om hun werk te doen, met als gevolg dat deze afvalstoffen achterblijven in het lichaam. Siegel zegt dat dit ook de reden is waarom mensen die te weinig geslapen hebben de dag erna vaak prikkelbaar zijn, geheugen- en concentratiestoornissen hebben en moeite hebben met beslissingen nemen. En dat is niet het enige, ook je insulineproductie wordt erdoor in de war geschopt, waardoor je stofwisseling wordt verstoord en sneller aankomt. De niet-opgeruimde afvalstoffen zijn bovendien giftig voor de verbindingen tussen de cellen in het lichaam.

Dat de melatonine aanmaak wordt verstoord als je jezelf blootstelt aan licht is ook in veel andere onderzoeken naar voren gekomen. Het blijkt dat je melatonine afgifte al wordt verlaagd bij een lichtsignaal van 40 lux, wat vergelijkbaar is met het licht van een schemerlampje (Chellappa et al., 2011[6]), en zelfs mensen met een bepaalde vorm van blindheid kunnen te maken krijgen met een verstoorde melatonineproductie als er fel licht in hun ogen wordt geschenen (Czeisler et al., 1995[7]).

Wat kun je doen om beter te slapen?

Goed slapen zou een prioriteit voor je moeten zijn zegt Dr. Siegel, want daarmee kun je heel veel onnodige klachten voorkomen. Zet daarom je telefoon minimaal 1 uur voordat je gaat slapen uit en ga daarna ook niet meer televisie kijken of achter je computer of tablet zitten. Er zijn ook nog andere maatregelen die je kunt nemen om een gezonde nachtrust te bevorderen, zoals geaard slapen, je voedingspatroon aanpassen en meer bewegen. Lees daarvoor mijn blogs ‘Goede nachtrust begint met deze 3 tips’ en ‘Slaap problemen of een down gevoel? Dit zou de oorzaak kunnen zijn’.

Referenties

[1] Zager, Adriano, et al. “Effects of acute and chronic sleep loss on immune modulation of rats.” American Journal of Physiology-Regulatory, Integrative and Comparative Physiology 293.1 (2007): R504-R509.
[2] Gümüstekin, Kenan, et al. “Effects of sleep deprivation, nicotine, and selenium on wound healing in rats.” International journal of neuroscience 114.11 (2004): 1433-1442.
[3] Van Cauter, Eve, Rachel Leproult, and Laurence Plat. “Age-related changes in slow wave sleep and REM sleep and relationship with growth hormone and cortisol levels in healthy men.” Jama 284.7 (2000): 861-868.
[4] Turner, Travis H., et al. “Effects of 42 hr of total sleep deprivation on component processes of verbal working memory.” Neuropsychology 21.6 (2007): 787.
[5] Reid, Kathryn J., et al. “Aerobic exercise improves self-reported sleep and quality of life in older adults with insomnia.” Sleep medicine 11.9 (2010): 934-940.
[6] Chellappa, Sarah Laxhmi, et al. “Non-visual effects of light on melatonin, alertness and cognitive performance: can blue-enriched light keep us alert?.” PloS one 6.1 (2011): e16429.
[7] Czeisler, Charles A., et al. “Suppression of melatonin secretion in some blind patients by exposure to bright light.” New England Journal of Medicine 332.1 (1995): 6-11.