Afvallen – de enige manier die werkt (waar niemand over spreekt)

De meeste mensen die willen afvallen gaan een dieet volgen of naar de sportschool en zoeken op internet naar tips om sneller gewicht te kunnen verliezen. Echter, waar je eigenlijk niemand over hoort is hoe vreemd het is dat twee verschillende mensen met twee verschillende lichamen hetzelfde dieet gaan volgen om af te vallen. Het is hetzelfde als een willekeurige brandstof in een auto gooien en hopen dat de motor zal draaien. Niet alle auto’s rijden op dezelfde brandstof en niemand gooit diesel in een benzineauto. Maar we gaan wél massaal aan hetzelfde dieet als de media er over schrijft en zijn dan teleurgesteld als het niet werkt. In deze blog komen 5 totaal verschillende oorzaken aan bod waardoor we kunnen aankomen. En je snapt het al, deze hebben allemaal een totaal andere benadering nodig als we willen afvallen.

In dit artikel:

• Oorzaken van gewichtstoename
• Oorzaak 1: Te hoge productie van het insuline hormoon
• Oorzaak 2: Te hoge productie van het cortisol hormoon
• Oorzaak 3: Te weinig actieve schildklierhormonen
• Oorzaak 4: Te weinig testosteron
• Oorzaak 5: Te weinig groeihormoon
• Persoonlijke analyse van hormoonhuishouding

Oorzaken van gewichtstoename

Aankomen gebeurt niet zo maar, daar ligt altijd een oorzaak aan ten grondslag. Dat is ook de reden waarom sommige mensen alles kunnen eten zonder ook maar een grammetje aan te komen, terwijl anderen bij wijze van spreken al dikker worden als ze alleen al naar eten kíjken.

Oorzaak 1: Te hoge productie van het insuline hormoon

Insuline wordt aangemaakt in de alvleesklier en draagt bij aan de spieropbouw en vetopslag in je cellen. Telkens als je koolhydraten of suikers eet wordt er in je lichaam insuline aangemaakt, zodat je bloedsuikerspiegel omlaag gaat. Mensen die teveel koolhydraten en suikers eten maken doorlopend veel insuline aan en slaan daardoor teveel vet op (o.a. DeFronzo et al., 1991[1]).. De cellen in je lichaam kunnen na verloop van tijd ongevoelig worden voor insuline (insulineresistentie), wat betekent dat je lichaam wel insuline aanmaakt maar dat de celreceptoren er niet meer op reageren. Als je resistent wordt voor insuline heb je regelmatig last van schommelingen in je bloedsuikerspiegel. Hierdoor heb je vaker energiedipjes en krijg je de neiging tot vreetbuien en zin in nóg meer zoet, wat uiteindelijk kan leiden tot overgewicht Bekende symptomen van een te grote insulineproductie zijn onder meer een buikje, energiedipjes, steeds weer zin hebben in zoetigheid (vooral na maaltijden) en geen controle hebben over je eetgedrag. Je kunt je insulinegevoeligheid zelf op een eenvoudige manier vergroten door bijvoorbeeld zo weinig mogelijk koolhydraten en suikers te eten. Daarnaast is kaneel een aanrader, want van deze geurige specerij is wetenschappelijk bewezen dat het de insulinegevoeligheid vergroot (Qin et al., 2004[2]). Je kunt je insulineproductie en –gevoeligheid dus op verschillende manieren zelf beïnvloeden!

Oorzaak 2: Te hoge productie van het cortisol hormoon

Cortisol wordt aangemaakt in de bijnieren en zorgt ervoor dat je snel energie krijgt in stress-situaties, zodat je actief en daadkrachtig kunt zijn. Daarnaast is dit hormoon de belangrijkste ontstekingsremmer in je lichaam, want door cortisol worden allergieën verzacht en koorts verminderd. Mensen die last hebben van chronische stress (op mentaal, fysiek en/of emotioneel gebied: psychische stress, deadlines en werkdruk, financiële zorgen, relatiedruk, huishouden, onzekerheden, angsten, stress door ziektes, operaties, trauma’s, ongelukken, stress uit voeding, teveel sporten, etc.) maken vaak doorlopend teveel cortisol aan. Dit kan uiteindelijk leiden tot bijnieruitputting, waarbij je lichaam juist te weinig cortisol aanmaakt. Een te grote cortisolproductie is onder meer te herkennen aan een bol (‘pafferig’) gezicht en dikkere nek, buikvet, vet op bovenarmen, verlies van spiermassa, een hoge bloeddruk en slaapproblemen (o.a. Abraham et al., 2013[3]). Je kunt je cortisolproductie zelf afremmen door bijvoorbeeld stressfactoren te vermijden (bijvoorbeeld door met de fiets naar je werk te gaan in plaats van met de auto in de file te gaan staan) en activiteiten ondernemen die je helpen te ontspannen, zoals wandelen, yoga of met de kinderen spelen. De hoeveelheid cortisol die je lichaam produceert heb je dus deels zelf in de hand!

Oorzaak 3: Te weinig actieve schildklierhormonen

Schildklierhormonen worden aangemaakt in de schildklier en stimuleren de vetverbranding, maken energie vrij, verbeteren de doorbloeding, versnellen de stofwisseling, helpen bij het afvoeren van afvalstoffen, verlagen het cholesterol, versoepelen spieren en gewrichten, reguleren de lichaamstemperatuur, stimuleren het immuunsysteem en zorgen voor de aanmaak van neurotransmitters (serotonine). Het hebben van te weinig actieve schildklierhormonen kan door heel veel verschillende factoren veroorzaakt worden, zoals te weinig schildklierhormoonproductie of een slechte omzetting van traag naar actief schildklierhormoon, en deze kunnen allebei ook weer heel veel verschillende oorzaken hebben, zoals een tekort aan jodium en/of selenium, ongezonde voeding en diëten, stress, toxische stoffen (bijvoorbeeld uit amalgaamvullingen), een lekkende darm en teveel sporten (o.a. Glass et al., 1996[4]). Daarnaast leiden sommige auto-immuunziekten zoals de Ziekte van Hashimoto tot een vertraagde schildklier. Een trage schildklier kan zoveel oorzaken hebben, het zou daarom belachelijk zijn als we, als we willen afvallen, allemaal hetzelfde dieet zouden gaan volgen om de schildklierhormoonproductie weer op gang te brengen! Afhankelijk van wat de oorzaak is van je trage schildklier kun je de schildklierhormoonproductie verhogen door bijvoorbeeld regelmatig jodiumrijke voeding en superfoods te eten, zoals vis, zeewier, kelp noodles en kelppoeder.

Oorzaak 4: Te weinig testosteron

Testosteron wordt aangemaakt in de testikels, eierstokken en bijnieren en stimuleert de spieropbouw en vetafbraak. Daarnaast zorgt dit hormoon voor daadkracht in stress-situaties, energie, een goed humeur, een goede hartwerking en een gezond libido. Testosteron zorgt bovendien voor typisch mannelijke lichaamskenmerken zoals baardgroei en een zware stem. Naarmate je ouder wordt maken zowel mannen als vrouwen minder testosteron aan (zie onderstaande grafieken).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Echter, een te laag testosterongehalte kan ook een aantal andere oorzaken hebben, en deze zijn vaak gerelateerd aan voeding, levensstijl, medicijngebruik en/of ziektes, zoals: te weinig gezonde verzadigde vetten eten (testosteron wordt van cholesterol gemaakt), teveel en te lang sporten, slecht slapen, medicijngebruik en insulineresistentie (Grossman et al., 2008[5]). Daarnaast kan het hormoon oestrogeen, het vrouwelijk geslachtshormoon en de belangrijkste tegenhanger van testosteron, van invloed zijn op je testosterongehalte, ook bij mannen. Signalen dat je testosterongehalte te laag is zijn onder meer verlies van spiermassa, een slappe huid, botontkalking, een lager libido, buikvet, een onregelmatige menstruatie, acne, vette huid en roos. Ook het testosterongehalte kun je zelf op een eenvoudige manier verhogen, bijvoorbeeld door het regelmatig eten van garnalen, grasboter, avocado, blauwe bessen en pompoenzaden, en het eten van testosteron-‘boostende’ superfoods als kokosolie, chiazaden, rauwe cacaopoeder, kelppoeder en rauwe amandelen.

Oorzaak 5: Te weinig groeihormoon

Groeihormoon, ook vaak Human Growth Hormone (HGH) genoemd, wordt door de hypofyse aangemaakt, met name tijdens de slaap. De belangrijkste functie van groeihormoon is dat het helpt bij de reparatie en de groei van cellen en weefsels, maar het stimuleert het lichaam ook om energie uit vetreserves te verbranden. De groeihormoonproductie neemt sterk af naarmate je ouder wordt (zie grafiek rechts), maar er zijn ook een aantal andere factoren die ertoe kunnen leiden dat de hoeveelheid groeihormoon in je lichaam afneemt, zoals bijvoorbeeld slaaptekort, stress, roken en alcohol, te weinig eiwitten in het eten, een te hoge suiker- en koolhydraatconsumptie (vooral vlak voor het slapen gaan), teveel en te lang cardiotraining doen en te weinig of geen krachttraining (o.a. Corpas et al., 1993[6]). Kenmerken van een te lage groeihormoonproductie zijn onder meer buikvet, een dunne, slappe, droge, rimpelige huid, weinig spiermassa en botontkalking. De beste manier om je groeihormoonproductie te verhogen is door een intervaltraining met hoge intensiteit te doen, zoals de Kettlebell Workout. Daarnaast kunnen bepaalde voedingsmiddelen en superfoods helpen, zoals bijvoorbeeld eieren, noten, rozijnen, proteïnepoeders, gojibessen, kokosolie, rauwe cacaopoeder, spirulina en colostrum.

Persoonlijke analyse van hormoonhuishouding

Bovenstaande 5 oorzaken spelen een belangrijke rol bij gewichtstoename, maar zijn zeker niet de enige factoren die van invloed zijn. In ieder geval is het belachelijk dat we allemaal hetzelfde dieet willen volgen als we willen afvallen, want de oorzaken van overgewicht verschillen van persoon tot persoon. Wil je met succes afvallen, dan zul je eerst moeten weten wat het overgewicht bij jou veroorzaakt. Is een hormonale disbalans de reden, dan kun je daar wel degelijk iets aan doen. Wat je eet beïnvloedt namelijk je hormonen, en andersom kun je zelf weer met je voeding je hormonen beïnvloeden. Je moet echter wel eerst weten welke hormonen uit balans zijn. Wij kunnen hierbij helpen.

Wil jij weten wat de oorzaak is van jouw overgewicht en hoe je daar wat aan kunt doen, dan raad ik je aan een Bioprofiel analyse te gaan doen. Bij de Bioprofiel analyse beantwoord je een vragenlijst van rond de 300 vragen die gerelateerd zijn aan mogelijke symptomen van hormonale of andere disbalansen met betrekking tot je gezondheid, zoals je darmen, stress en slaap. Je antwoorden worden door ons uitgebreid geanalyseerd, waarna we kunnen concluderen of je wel of niet bepaalde disbalansen hebt. Op basis van onze conclusies stellen wij een persoonlijk adviesplan op, dat geheel op maat is gemaakt voor jou.

Referenties

[1] DeFronzo, Ralph A., and Eleuterio Ferrannini. “Insulin resistance: a multifaceted syndrome responsible for NIDDM, obesity, hypertension, dyslipidemia, and atherosclerotic cardiovascular disease.” Diabetes care 14.3 (1991): 173-194.
[2] Qin, B., et al. “Cinnamon extract prevents the insulin resistance induced by a high-fructose diet.” Hormone and metabolic research 36.2 (2004): 119-125.
[3] Abraham, S. B., et al. “Cortisol, obesity, and the metabolic syndrome: A cross‐sectional study of obese subjects and review of the literature.” Obesity 21.1 (2013): E105-E117.
[4] Glass, Allan R., and Jonathan Kushner. “Obesity, Nutrition, and the Thyroid.” The Endocrinologist 6.5 (1996): 392-404.
[5] Grossmann, Mathis, et al. “Low testosterone levels are common and associated with insulin resistance in men with diabetes.” The journal of clinical endocrinology & metabolism 93.5 (2008): 1834-1840.
[6] Corpas, Emiliano, S. Mitchell Harman, and Marc R. Blackman. “Human growth hormone and human aging.” Endocrine reviews 14.1 (1993): 20-39.