Als je naar de sportschool gaat dan heb je er vast wel eens van gehoord: eiwitpoeders. Dit zijn poeders gemaakt van whey (wei) of plantaardige eiwitten die door een shake, smoothie of glas water kunnen worden geroerd. Met name krachtsportbeoefenaars zijn dol op deze zogenaamde proteïnepoeders, omdat ze aminozuren bevatten die het herstel van beschadigd spierweefsel bevorderen en de aanmaak van nieuw spierweefsel stimuleren. Echter, de laatste jaren kiezen ook steeds meer niet-sporters voor het gebruik van eiwitpoeders, bijvoorbeeld vegetariërs en veganisten die op die manier extra eiwitten willen binnenkrijgen, en mensen die af willen vallen of op een gezond gewicht willen blijven en er een extra verzadigende groene smoothie mee maken. Helaas kleven er aan veel eiwitpoeders flink wat nadelen. Ze barsten bijvoorbeeld van de kunstmatige smaak-, geur- en kleurstoffen of ze smaken gewoon niet lekker. In deze blog zetten we alle voor- en nadelen van whey, hennep en bruine rijst eiwit poeder op een rij, zodat jij een weloverwogen keuze kunt maken als je een eiwitpoeder gaat kopen.
In dit artikel:
- Waarom je de meeste whey eiwit poeders moet vermijden
- De voordelen en nadelen van hennep eiwit poeder
- De voordelen en nadelen van bruine rijst eiwit poeder
- Alle voor- en nadelen van biologische whey en hennep eiwit poeder op een rij
Waarom je de meeste whey eiwit poeders moet vermijden
Verreweg de meeste eiwitpoeders die in de winkel en op internet verkrijgbaar zijn worden gemaakt van whey (ook vaak wei of melkplasma genoemd), een bijproduct van de kaasindustrie. Whey is het vocht dat eruit geperst wordt nadat de melk gestremd is en de kaas is gemaakt. Dit vocht heeft een frisse licht zure smaak en wordt behalve voor het maken van whey poeder ook gebruikt als ingrediënt in de levensmiddelenindustrie, bijvoorbeeld voor het maken van babyvoeding, brood, crackers, gebak, diervoeding en light producten.
Zuivere onverwerkte whey heeft een zeer hoge voedingswaarde en is rijk aan eiwitten, B vitamines, melksuiker, mineralen en beta-glucanen. Bovendien bevat whey nauwelijks of geen vetten en bevat het in tegenstelling tot plantaardige eiwitpoeders alle aminozuren die het lichaam nodig heeft voor de aanmaak van glutathion (een antioxidant dat de verkorting van telomeren afremt en daarmee de natuurlijke veroudering helpt vertragen), te weten cysteine, glycine en glutamaat. Ook bevat whey de stof glutamylcysteine, een uniek cysteineresidu dat de aanmaak van glutathion bevordert (Bounous et al., 1991[1]).
Whey en dus whey poeders zijn goed voor je lichaam zou je nu kunnen denken, maar niets is minder waar. De meeste whey eiwit poeders barsten namelijk van de ongezonde toevoegingen, waardoor ze eigenlijk niet eens geschikt zijn voor menselijke consumptie. De stoffen waarmee de meeste whey poeders zijn vervuild, zijn:
- Geraffineerde suikers: van suiker word je dik en het is slecht voor je gebit, dat weet iedereen. Maar dat is niet het enige nadeel van suikers in eiwitpoeders. Suiker laat ook je bloedsuikerspiegel stijgen, wat betekent dat je al snel na het drinken van je whey proteïne shake weer honger zult hebben, wat teveel eten en dus overgewicht in de hand werkt (Malik et al., 2010[2]).
- Kunstmatige zoetstoffen: sommige whey eiwit poeders zijn niet gezoet met suiker maar met kunstmatige zoetstoffen, zoals aspartaam, sorbitol en acesulfaam-K. De naam zegt het al, kunstmatige zoetstoffen zijn niet-natuurlijk, wat betekent dat ze je lichaam op geen enkele manier voeden of bijdragen aan een goede gezondheid. Daarnaast foppen ze je lichaam, omdat ze je lijf laten denken dat je suiker eet, waardoor je lichaam insuline gaat aanmaken. Dit leidt er net zoals bij suiker toe dat je snel weer honger zult krijgen, waardoor je weer gaat eten en dus meer moeite zult hebben je gewicht onder controle te houden.
- Soja: het grootste nadeel van soja is dat het fytinezuur bevat, een zogenaamd anti-nutriënt dat mineralen (waaronder calcium, magnesium, koper, ijzer, zink en jodium), eiwitten en zetmeel bindt waardoor deze minder goed kunnen worden geabsorbeerd door je lichaam. Daarnaast bevat soja van nature fyto-oestrogenen, dit zijn op menselijke oestrogenen lijkende hormoonachtige stoffen die bij hoge consumptie je hormoonspiegel uit balans kunnen brengen. Bovendien is veel soja genetisch gemanipuleerd, wetenschappers zijn er nog niet over uit wat voor effect dit zal hebben op onze lange termijn gezondheid (Hurrell et al., 1992[3]; Sathyapalan et al., 2011)[4]
- Eieren: op zich zijn eieren heel gezond, maar de meeste whey eiwit poeders bevatten niet-biologische legbatterij eieren die vol hormonen en antibiotica zitten. En dan hebben we het nog maar even niet over het mensonwaardige leven dat de legbatterij kippen hebben gehad.
- Gluten: veel whey poeders bevatten tarwemeel als vul- en bindmiddel. Tarwe bevat gluten, een stof waar veel mensen ongemerkt allergisch of intolerant voor zijn. Door whey proteïne shakes te drinken kun je dus last krijgen van buik pijn, diarree, verstopping, een opgeblazen gevoel en/of winderigheid (Biesiekierski et al., 2011[5]).
- Conserveringsmiddelen: om de whey poeder langer houdbaar te maken en de structuur te bewaren worden er vaak conserveringsmiddelen aan toegevoegd. Uitzonderingen daar gelaten zijn dit vaak kunstmatige (chemische)stoffen die geen enkele toegevoegde waarde hebben voor de gezondheid, en sommige conserveringsmiddelen kunnen zelfs schadelijk zijn voor het lichaam. Een voorbeeld van een veel gebruikte toevoeging is dinatriumfosfaat, een smaakversterker, verdikkings- en antiklontermiddel dat onder meer ook in schoonmaakmiddelen en pesticiden wordt gebruikt en calcium aan het lichaam onttrekt en aandoeningen zoals astma en jicht kan verergeren (Ritz et al., 2012[6]).
- Inferieure proteïnes: fabrikanten proberen hun whey eiwit poeders vaak zo goedkoop mogelijk te produceren. Ze zullen daarom veelal whey producten gebruiken die afkomstig zijn uit de bio-industrie, die meestal boordevol hormonen, antibiotica en verdelgingsmiddelen zitten. Bovendien wordt deze whey tijdens het verwerkingsproces op hoge temperaturen verhit om het langer houdbaar te maken, waardoor toxische stoffen vrijkomen en de voedingswaarde, waaronder die van de aminozuren, grotendeels verloren gaat.
Omdat zo’n 95% van alle whey eiwitten veel ongezonde toevoegingen bevat dien je de productinformatie op de verpakking goed te lezen voordat je tot aankoop overgaat. Goede whey proteïnes bevatten geen kunstmatige toevoegingen en vulmiddelen en zijn gemaakt van whey dat van op lage temperatuur verwerkte biologische melk die afkomstig is van met gras gevoerde koeien. Whey poeders die aan die criteria voldoen zijn onder meer Well Wisdom Vital Whey en EkoPura Biologische Whey Proteïne.
De voordelen en nadelen van hennep eiwit poeder
Steeds meer mensen kiezen tegenwoordig voor geheel plantaardige (veganistische) eiwitpoeders, omdat die meestal rijk zijn aan goed opneembare voedingsstoffen en geen schadelijke ingrediënten zoals geraffineerde suikers, kunstmatige zoetstoffen, soja, niet-biologische eieren, gluten, conserveringsmiddelen en inferieure proteïnes uit de bio-industrie bevatten.
Zuiver plantaardige eiwitpoeders worden meestal gemaakt van hennep, erwten, gekiemde bruine rijst of een mengsel daarvan. Een unieke eigenschap van hennep eiwit poeder is dat het alle essentiële aminozuren en een flinke hoeveelheid enzymen en antioxidanten bevat, zoals vitamine E en lecithine, welke beide belangrijk zijn voor een gezonde hersenchemie. Lecithine ondersteunt tevens een gezonde leverfunctie, waarmee de natuurlijke reiniging van het lichaam wordt bevorderd (o.a. Canty et al., 1994[7]). Daarnaast bevat hennep eiwit poeder meer dan 20 soorten mineralen (o.a. magnesium, kalium, calcium, ijzer, mangaan, zink, koper, platina, fosfor, zwavel, borium, nikkel, germanium, tin, jodium, chroom, zilver en lithium) en sporenelementen en het is rijk aan alfa, bèta en gamma globuline, welke ons immuunsysteem versterken en helpen om oud en beschadigd weefsel te herstellen en nieuw weefsel aan te maken (o.a. Dwyer, 1992[8]). Bovendien bevat hennep eiwit poeder chlorofyl en het anti-ontstekingsvetzuur G.L.A., die bekend staan om de hormoon regulerende werking en ontstekingsremmende kwaliteiten (o.a. Ziboh, 2011[9]; Hirahashi et al., 2002[10]). En goed merk hennep proteïne is Hennep proteïne poeder van Superfoodies.
De voordelen en nadelen van bruine rijst eiwit poeder
Eén groot nadeel van hennep eiwit dat we nog niet genoemd hebben is dat het meestal niet zo lekker smaakt. Dit komt enerzijds doordat er zuinig is omgegaan met smaakstoffen, maar de textuur van hennep proteïne is ook vaak nogal kalkachtig, wat niet lekker wegdrinkt. Wil je toch een plantaardige eiwitpoeder, kies dan voor plantaardige proteïnes op basis van bruine rijst, zoals SunWarrior Protein (niet biologisch) of Bruine Rijst Eiwitpoeder van Superfood.nl (biologisch).
Rijst eiwit poeders hebben meestal een zeer milde smaak en geen kalkachtige afdronk, waardoor ze een smakelijk en verzadigend ingrediënt zijn in shakes en smoothies. Een ander voordeel van bruine rijst eiwit poeder is dat het beter opneembaar is dan andere plantaardige eiwit poeders zoals hennep eiwit poeder. Uit wetenschappelijk onderzoek is bovendien gebleken dat bruine rijst eiwit poeder net zo effectief is als whey eiwit poeder voor spierherstel en spieropbouw, ondanks dat whey eiwit poeder beter opneembaar is (Joy et al., 2013[11]). Bruine rijst eiwit poeder is dus eigenlijk altijd je beste keuze, mede omdat het in tegenstelling tot whey eiwit poeder geen allergenen bevat, geen spijsverteringsklachten veroorzaakt en per definitie laag op de glycemische index is, wat betekent dat je bloedsuikerspiegel niet wordt beïnvloed door het drinken van shakes en smoothies met bruine rijst eiwit poeder.
Let er wel goed op dat je een bruine rijst eiwit poeder van goede kwaliteit koopt, en bij voorkeur biologisch. Vooral bruine rijst eiwit poeders van inferieure kwaliteit kunnen namelijk sporen van zware metalen bevatten, waaronder cadmium, lood en wolfraam (Natural News, 2014[12]). Dit risico loop je niet als je biologische bruine rijst eiwit poeder koopt, bijvoorbeeld Bruine Rijst Eiwitpoeder van Superfood.nl
Alle voor- en nadelen van biologische whey, hennep eiwit poeder en bruine rijst eiwit poeder op een rij
Zowel whey eiwit poeder als hennep eiwit poeder en bruine rijst eiwit poeder hebben voordelen en nadelen. Om het wat overzichtelijker te maken hebben we ze daarom even voor je op een rij gezet.
Whey eiwit poeder | Hennep eiwit poeder | Bruine rijst eiwit poeder | |
Geschikt voor vegetariërs / veganisten | Nee | Ja | Ja |
Bevat alle essentiële aminozuren | Ja | Ja | Ja |
Eiwitten | 70% | 45% | 80% |
Koolhydraten | 18% | 25% | 13% |
Vetten | 0% | 12% | 0% |
Vezels | 4% | 17% | 6% |
Kcal per 100 gram | 352 | 403 | 400 |
Bevat allergenen | Ja | Nee | Nee |
Kan spijsverteringsklachten geven (boeren, winderigheid, opgeblazen gevoel) | Ja | Nee | Nee |
Laag op de glycemische index | Vaak | Ja | Ja |
Zeer goed opneembaar | Ja | Nee | Ja |
Referenties
[1] Bounous, Gustavo, and Phil Gold. “The biological activity of undenatured dietary whey proteins: role of glutathione.” Clin Invest Med 14.4 (1991): 296-309.
[2] Malik, Vasanti S., et al. “Sugar-sweetened beverages, obesity, type 2 diabetes mellitus, and cardiovascular disease risk.” Circulation 121.11 (2010): 1356-1364.
[3] Hurrell, Richard F., et al. “Soy protein, phytate, and iron absorption in humans.” The American journal of clinical nutrition 56.3 (1992): 573-578.
[4] Sathyapalan, Thozhukat, et al. “The effect of soy phytoestrogen supplementation on thyroid status and cardiovascular risk markers in patients with subclinical hypothyroidism: a randomized, double-blind, crossover study.” The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism 96.5 (2011): 1442-1449.
[5] Biesiekierski, Jessica R., et al. “Gluten causes gastrointestinal symptoms in subjects without celiac disease: a double-blind randomized placebo-controlled trial.” The American journal of gastroenterology 106.3 (2011): 508-514.
[6] Ritz, Eberhard, et al. “Phosphate additives in food—a health risk.” Dtsch Arztebl Int 109.4 (2012): 49-55.
[7] Canty, David J., and Steven H. Zeisel. “Lecithin and choline in human health and disease.” Nutrition reviews 52.10 (1994): 327-339.
[8] Dwyer, John M. “Manipulating the immune system with immune globulin.” New England Journal of Medicine 326.2 (1992): 107-116.
[9] Ziboh, Vincent A. Gamma Linolenic Acid: Recent advances in biotechnology and clinical applications. The American Oil Chemists Society, 2001.
[10] Hirahashi, Tomohiro, et al. “Activation of the human innate immune system by Spirulina: augmentation of interferon production and NK cytotoxicity by oral administration of hot water extract of Spirulina platensis.” International Immunopharmacology 2.4 (2002): 423-434.
[11] Joy, Jordan M., et al. “The effects of 8 weeks of whey or rice protein supplementation on body composition and exercise performance.” Nutrition journal 12.1 (2013): 1.
[12] Natural News: Garden of Life, SunWarrior, Natural News reach industry-leading agreement for the future of brown rice protein. Mike Adams, 2014.
Rijstpoeders zijn ook niet aan te raden ivm. vervuiling en zijn ook veel te duur en worden ook veel te slecht opgenomen. Dit is ook voor Hennepwhey. De beste Whey die ik heb kunnen vinden komt uit Duitsland en voor één zak van 4.5kg concentraat betaal maar +-40 euro of als je de isolaat wil kost deze 40euro voor 2 kilo. Als je naturel neemt zit daar ook niets in. Deze kan je oa. vinden via powersupplements . nl
Nog een goede whey eiwitpoeder is sinds november in Europa te verkrijgen. Voldoet aan al de goede eigenschappen die je noemt. Het is de FIXX van FGX.
Al mijn vragen zijn beantwoord.
Bedankt voor dit artikel!
Groetjes,
Ebby
Ik koop whey producten van uitzonderlijk hoge kwaliteit bij body and fitshop!
Zijn alle rijst-, erwten- en hennepeiwitpoeders die op de markt te vinden zijn behandeld met phytase, zodat deze minder phytinezuur en/of lectines bevatten ?
@ Frans
body and fitshop! verkoopt juist de meest vervuilde whey verkrijgbaar.
Lab testen hebben dat meerdere keren aangetoond en is zelfs op tv geweest.
Erwteneiwitpoeder is slechts zijdelings genoemd. Daar wil ik wel wat meer over lezen.
Eiwitpoeder van SunWarrior is wél biologisch!
Wat een onzin informatie over soja en fyto-oestrogeen. De studie de je zelf linkt, een studie waawrbij op mensen getest wordt die al schildklier problemen ervaarden zegt zelfs dat ze verbaasd waren dat er zo weinig verschil was bij de pure fyto-oestrogeen supplementen. Geen kwakzalverij aub.
Hoi Jesse,
Iets is mij niet duidelijk. In het begin van het artikel staat dat alleen weiproteine alle essentiele aminozuren bevat voor de productie van glutathion in het lichaam, maar in het tabel staat dat Hennep en Bruine rijst eiwit ook “alle essentiële aminozuren” bevatten.
Vraag me dus af hoe ik glutathion kan aanmaken in mijn lichaam als ik geen dierlijke weipoeder wil innemen.
Groetjes Justin
ik vroeg me af of je met de plantaardige eiwitpoeders ook kunt bakken?