Maken vitamines ons gelukkiger?

Het is niet verrassend dat een gevarieerd voedingspatroon met veel vitamines, mineralen en essentiële vetzuren goed is voor je lichamelijke gezondheid. Steeds meer wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat dit (chronische) ziektes helpt voorkomen. Maar dat een gezond voedingspatroon vol met vitamines, mineralen en essentiële vetzuren soms ook ziektes kan helpen genezen en je al binnen enkele weken gelukkiger, stressbestendiger en mentaal stabieler kan maken is minder bekend. Ook dit blijkt nu steeds vaker uit wetenschappelijk onderzoek. In dit artikel lees je hoe jij ook lekkerder in je vel kunt zitten met hulp van gezonde voeding en voldoende vitamines.

In dit artikel:

• Stressbestendig, gelukkig en mentaal stabiel door gezonde voeding
• “Nederlanders krijgen niet genoeg vitamines binnen”
• Eet als een jager-verzamelaar
• Minder stemmingswisselingen door vitamines
• Advies

Stressbestendig, gelukkig en mentaal stabiel door gezonde voeding

Je gaat lekkerder in je vel zitten als je de meeste dagen van de week gevarieerd en gezond eet, waarbij je zoveel mogelijk essentiële vetzuren, vitamines en mineralen binnenkrijgt. Het werkt positief voor je lichaam, maar ook voor je mentale gezondheid. De Britse Fysioloog Bernard Gesh, verbonden aan de universiteit van Oxford, onderzocht in 2002 dit fenomeen onder 231 gevangenen. Voor dit onderzoek dat drie maanden duurde werden deze gevangenen opgedeeld in twee groepen waarbij de ene groep naast hun voeding supplementen kregen vol met vitamines, mineralen en essentiële vetzuren. De andere groep kreeg placebo’s toegediend. In de eerste groep daalde de agressie en het aantal zware overtredingen met maar liefst veertig procent. Het antisociaal gedrag daalde met dertig procent. In de groep waarbij de voeding niet was aangepast werd geen gedragsverandering waargenomen. Dit heeft volgens de onderzoekers te maken met het positieve effect dat een gezond en vitaminerijk voedingspatroon heeft op onze hersenen en dus het mentale welzijn en daarmee ons gedrag. De onderzoekers benadrukken dat het er niet om gaat om voedingssupplementen in te zetten tegen agressie, het gaat meer om het verband tussen voeding en gedrag. Ook niet om voeding als oorzaak aan te wijzen voor asociaal gedrag, maar het heeft er wel invloed op. Gesh concludeerde dat deze resultaten voor ieder mens opgaan, hij stelt dat een gevarieerd en gezond eetpatroon met ruim voldoende gezonde voedingsstoffen mensen binnen twee weken gelukkiger, stressbestendiger en mentaal stabieler kan maken. We voelen ons al snel lekkerder in ons vel, steviger en veel prettiger, aldus Gesh.

De reden dat Gesh heeft gekozen voor de gevangenis als basis voor zijn onderzoek is omdat alle gevangenen ongeveer dezelfde routine volgen. Het effect van voeding op het mentale welzijn is minder gemakkelijk te onderzoeken omdat emoties en onze stemming door verschillende factoren worden beïnvloed (denk aan persoonlijke relaties of de omgeving). In de gevangenis zijn deze andere factoren zo stabiel mogelijk. Deze resultaten worden ondersteund door een Nederlands onderzoek van de Radboud Universiteit in Nijmegen voor de Dienst Justitiële Inrichtingen. In dit onderzoek onder 221 jonge gevangenen kregen 116 gevangenen naast de standaard voeding extra voedingssuppletie met vitaminen, mineralen en een behoorlijke dosis visolie en teunisbloemolie, de overige 105 personen kregen placebo’s. Agressie en geweld onder de eerste groep daalde met 34%, de meldingen van agressie en geweld bij de placebogroep stegen met 13%. De onderzoekers stellen dat de resultaten uit dit onderzoek veelbelovend zijn, maar men nog voorzichtig mag zijn met conclusies.

“Nederlanders krijgen niet genoeg vitamines binnen”

In 2012 schreef het vrouwenblad Margriet al over de Amerikaanse hoogleraar interne geneeskunde Terry Wahls, en zeer recent is haar boek ‘The Wahls Protocol’ uitgekomen. In dit artikel vertelde Wahls dat een gezond en gevarieerd voedingspatroon de mitochondriën, die zij de ‘energiefabriekjes van onze cellen’ noemt, optimaal kunnen functioneren. Waardoor we mentaal sterker worden, en soms zelfs ziektes kunnen omkeren. De mitochondriën zijn onze batterijen, wanneer je deze energiefabriekjes geeft wat ze nodig hebben, gaat alles beter functioneren. Je voelt je dan beter en verkleint de kans op ziekte enorm. Je kunt met de juiste voeding ziekte in sommige gevallen zelfs omdraaien, aldus Wahls vanuit haar eigen ervaring. Haar boek gaat hierover. Wahls had progressieve MS en zat in een rolstoel. Ze kreeg de beste zorg en de nieuwste medicijnen, maar bleef achteruitgaan. Ze is in alle wetenschappelijke onderzoeken gedoken die ze kon vinden en kwam tot de conclusie dat ze deze ‘energiefabriekjes’ zelf optimaal moest gaan voeden. Vooral vitamine B1, B9 en B12 zijn belangrijk evenals essentiële vetzuren en jodium, dus dit voegde ze toe als supplementen aan haar voedingspatroon. Ze besefte niet lang daarna dat ze eigenlijk de meeste vitamines uit haar voeding moest halen, voor een gezonde basis. Zo heeft ze voor zichzelf een voedingsplan samengesteld gericht op het optimaal voeden van deze mitochondriën.

Haar TED-talk Minding your mitochondria is nog steeds heel populair, daarin vertelt ze dat minder dan de helft van de Amerikaanse bevolking de dagelijks aanbevolen dosering vitamine B, C en A binnenkrijgen, twee derde van de Amerikanen krijgt niet genoeg calcium, magnesium, zink en jodium binnen en 80% krijgt niet voldoende essentiële vetzuren binnen. Dit is zeker niet alleen in Amerika het geval, ook in Nederland eten we te weinig fruit, groente, vis en vezels. 84% van de volwassenen eet niet genoeg groente, de minimale norm is vier opscheplepels per dag. En vrijwel alle kinderen van zeven jaar (98%) eten te weinig groente. De norm voor kinderen is minimaal drie opscheplepels per dag, aldus het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Ook blijkt dat een deel van de bevolking minder vitamine A, B1, C, E, magnesium, kalium en zink binnenkrijgt dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Ook het advies aan specifieke leeftijdsgroepen voor hogere innames van foliumzuur, vitamine D, ijzer en calcium worden lang niet altijd opgevolgd. Dit blijkt uit een onderzoek tussen 2007 en 2010 van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid. De onderzoekers stellen dat een gezond voedingspatroon van belang is om overgewicht en chronische ziekten tegen te gaan.

Eet als een jager-verzamelaar

In mijn boek ‘Voor Altijd Jong’ schrijf ik over eten als een jager-verzamelaar. In 1975 lanceerde de gastro-enteroloog Walter Voegtlin het eerste paleolithische dieet, een moderne reconstructie van de oude jager- en verzamelaarsvoedingswijze. Met vlees, vis, eieren, schaal- en schelpdieren, knollen, bessen, groenten, vruchten en noten. De Zweedse arts en wetenschapper Staffan Lindeberg werkte deze voedingsleer verder uit, onderbouwd door onderzoek dat hij deed bij een jager-verzamelaarvolk in Papoea-Nieuw-Guinea, waar westerse welvaartsziekten niet voorkwamen. Veel aspecten van die paleolithische voedingswijze vind je ook in mijn voedingsadviezen terug: als je eet wat de natuur in pure vorm voortbrengt, blijf je ook dicht bij je eigen natuur. Dit was ook de conclusie van Terry Wahls. Zij noemt zichzelf een moderne jager-verzamelaar, en na een diepgaande literatuurstudie kwam zij tot de conclusie dat op deze manier eten ervoor zorgt dat de mitochondriën optimaal worden gevoed. Dit had resultaat: kon ze op een gegeven moment niet eens meer rechtop zitten, na vier maanden op deze manier eten, kon ze weer lopen zonder krukken. En na vijf maanden kon ze voor het eerst in tien jaar weer fietsen en heeft ze haar rolstoel niet meer nodig gehad. “Ik geloof niet in wonderen, dit is harde wetenschap”, zegt de hoogleraar. Ze verricht nu zelf wetenschappelijk onderzoek om haar verhaal te ondersteunen en anderen bewust te maken van de invloed op voeding en gezondheid.

Wat eet Terry Wahls dan precies?
In ieder geval alles uit het juiste seizoen, vers, puur en biologisch.

• Zij zorgt ervoor dat ze dagelijks 3 koppen ofwel 1 bord aan groene bladgroente binnenkrijgt. Bijvoorbeeld door ze te verwerken in groene smoothies. Denk aan boerenkool, peterselie, andijvie en spinazie. Groene bladgroenten bevatten veel vitamine B, A, C, K en mineralen, aldus Wahls.
• Vervolgens eet ze dagelijks de hoeveelheid van 1 vol bord met groente rijk aan zwavel wat specifiek goed is voor de hersenen, de mitochondriën en helpt om toxines kwijt te raken. Bijvoorbeeld kool, spruiten, bloemkool, broccoli, radijs, uien, knoflook en prei.
• Ze zorgt ook dat ze drie koppen (ofwel 1 bord vol) aan ‘kleur’ binnenkrijgt. Dus fruit en groenten met een felle kleur zoals bessen, aardbeien, bramen, perzik, sinaasappel of rode biet, rode kool, wortelen of paprika. Kleur=antioxidanten, zegt Wahls, het zit vol flavonoïden en polyfenolen. En dat is goed voor de mitochondriën en om toxines kwijt te raken, maar ook voor je netvlies.
• Daarnaast eet ze wilde vis voor de essentiële vetzuren, vooral zalm en haring.
• Ze eet grasgevoerd vlees en orgaanvlees.
• Ook eet ze zeewier omdat het zoveel jodium bevat. Dit is een essentiële stof voor een optimaal functioneren van de hersenen.

Door meer op deze manier te eten krijg je vele malen meer vitaminen en mineralen binnen. Daarnaast verlaagt het risico op intoleranties voor voeding aanzienlijk. Wahls legt uit dat deze veel meer voorkomen dan we ons bewust zijn, en dan vooral een gevoeligheid voor gluten en zuivel. Dit wordt in wetenschappelijke onderzoeken ook regelmatig gelinkt aan eczeem, astma, spastische darm, vruchtbaarheidsproblemen, maar ook mentale problemen en gedragsproblemen, aldus Wahls. In haar boek gaat ze dieper in op de helende werking die voeding kan hebben, zowel fysiek en mentaal.

Minder stemmingswisselingen door vitamines

Naast deze bekende onderzoeken zijn er zeker nog meer die deze visies ondersteunen. De Amerikaanse arts Joseph Hibbeln deed, in samenwerking met het National Institute of Health, onderzoek naar de visconsumptie in verschillende landen en de cijfers over depressie en moord. In de landen waar niet veel vis wordt gegeten was de kans op depressie soms wel vijftig keer zo groot als in landen waar wel veel vis wordt geconsumeerd, aldus dit onderzoek. Hibbeln constateerde daarnaast dat het risico om vermoord te worden dertig keer groter is in landen waar men weinig vis eet. Uit ander onderzoek van Hibbeln bleek ook dat voldoende essentiële vetzuren een positief effect heeft op stemmingswisselingen. Ook namen depressieve en agressieve gevoelens met ongeveer de helft af nadat testpersonen tussen twee en vier weken capsules met visolie hadden geslikt.

De World Health Organization (WHO) heeft op basis van verschillende onderzoeken in een rapport de volgende stelling opgenomen: ‘Bepaalde keuzes op het gebied van voeding, zoals de consumptie van vis en een evenwichtige inname van gezonde voedingsstoffen en een gezond voedingspatroon, zijn in verband gebracht met een afname van gewelddadig en agressief gedrag.’

Advies

Probeer zoveel mogelijk vitamines, mineralen en essentiële vetzuren binnen te krijgen via een gezond voedingspatroon. Vul het eventueel aan met gerichte supplementen of superfoods. Een gemakkelijke manier om je dagelijkse inname van vitamines en mineralen te verhogen is door het drinken van groene smoothies (gemaakt in de blender) of om groentesappen te juicen (met een sapcentrifuge). Elke stap richting een goede gezondheid is er één.

Wil je liever persoonlijk advies op het gebied van voeding en levensstijl gericht op bepaalde klachten die je misschien hebt of persoonlijke begeleiding in het algemeen dan kun je een kijken of ons Maximale Gezondheidsprogramma iets voor je is. Via een uitgebreide hormoonanalyse, persoonlijke coaching en advies op het gebied van gezondheid, voeding en beweging begeleiden we je graag naar meer energie en een gezond(er) lichaam.