7 hoofdpijn oorzaken

Heb jij net als 2 miljoen andere mensen in Nederland regelmatig last van hoofdpijn? Dan biedt deze blog je de tools om enkele vaak en minder vaak voorkomende oorzaken van hoofdpijn aan te pakken. Hoofdpijn klinkt zo alledaags, maar het kan behoorlijk ontwrichtend zijn, juist voor je dagelijks leven. Het lastige is dat er niet één simpele oorzaak aan te wijzen is. Het is daardoor niet eenvoudig om te achterhalen hoe het komt dat je hoofdpijn krijgt en waarom de ene persoon hier meer last van heeft dan de andere. In deze blog helpen we je op weg door 7 hoofdpijn oorzaken te bespreken waar je zelf iets aan kunt doen.

In dit artikel:

• Soorten hoofdpijn
• Bekendste hoofdpijn oorzaken
• Minder bekende oorzaken van hoofdpijn

Soorten hoofdpijn

Eigenlijk is hoofdpijn een hele vage klacht. Het is geen echte ziekte, er is geen medicijn voor en elk mens voelt iets anders. Zo zijn er 165 soorten hoofdpijn en elke soort moet je anders aanpakken. Als je regelmatig last hebt van hoofdpijn dan is er één ding zeker: je bent niet de enige! Zeker niet als je een vrouw bent, want hoofdpijn komt twee tot drie keer zoveel voor bij vrouwen als bij mannen. Het komt het meest voor bij mensen tussen de 12 en de 40 jaar (Lipton, 2001)[1]. Naast koorts en griep is hoofdpijn één van de meest voorkomende redenen waarom werknemers zich ziekmelden bij hun werkgever.

Migraine

Geschat wordt dat zo’n 1 op de 7 mensen regelmatig lijdt aan migraine, de meest voorkomende vorm van hoofdpijn die vaak vooraf gegaan wordt door waarschuwingssignalen als blinde vlekken of tintelingen. Behalve een hevig bonkend of stekend hoofd, gaat het vaak gepaard met het gevoeligheid voor licht en geluid, misselijkheid, braken en een gebrek aan eetlust. Migraine wordt gezien als één van de 20 meest ontwrichtende aandoeningen (Tomasso, 2015)[2]. Behalve migraine zijn er nog twee andere soorten hoofdpijn die veel voorkomen:

Cluster hoofdpijn

Deze vorm van hoofdpijn wordt gekenmerkt door een aanvalsgewijze extreme pijn aan één kant van het hoofd die meerdere malen per dag terug kunnen keren. Deze vorm van hoofdpijn kan gepaard gaan met voortekenen van de naderende aanval zoals blinde vlekken.

Spanningshoofdpijn

Dit is een verzamelnaam voor meerdere soorten hoofdpijn die niet voor iedereen dezelfde kenmerken heeft. Vaak gaat het gepaard met een pijn aan weerszijden van het hoofd, lichte tot matig intense pijn, het gevoel van een band rond het hoofd met pijnlijke gespannen spieren rondom je hoofd en nek.

Bekendste hoofdpijn oorzaken

Ondanks de enorme impact van hoofdpijn op het dagelijks leven van veel mensen tasten onderzoekers nog steeds in het duister over de precieze oorzaken van hoofdpijn. Er kunnen vele verschillende oorzaken aan hoofdpijn ten grondslag liggen en die zijn niet altijd simpel te achterhalen. Er is dan ook niet één middel of behandeling die hoofdpijn simpel kan laten verdwijnen. Het is mede afhankelijk van het type hoofdpijn wat je er aan kunt doen.

Daarnaast is het belangrijk om je te realiseren dat hoofdpijn vaak een symptoom is van een diepere oorzaak. Je kunt puur naar de fysiologische oorzaak kijken, bijvoorbeeld een nekwervel die vast zit, een tekort aan water in je cellen, of hormonen die uit balans zijn. Maar je kunt ook verder kijken. Hoe komt het dat je hormonen uit balans zijn? Grote kans dat dat te maken heeft met hoe jij in het leven staat en hoe je met de dingen omgaat.

Migraine bijvoorbeeld ontstaat op fysiek niveau bekeken door samentrekking van de bloedvaten in de hersenen. Maar wat deze samentrekking precies veroorzaakt, blijft een mysterie. Het wordt wel steeds duidelijker dat het onder andere te maken heeft met een stoornis in de neurotransmitters. Neurotransmitters zijn chemische stoffen in de hersenen die de zenuwprikkels van cel tot cel doorgeven en de informatie naar de bloedvaten sturen. Maar wat de reden is dat de neurotransmitters niet goed werken blijft vaak buiten beeld. Artsen wijten het meestal aan erfelijkheid en behandelen de migraine met medicijnen.

Maar deze pijnstillers bestrijden de symptomen en geven alleen kort resultaat. Ze pakken het probleem niet bij de wortel aan. Daarnaast hebben ze flink wat bijwerkingen. Sommige medicijnen veroorzaken zelfs rebound-hoofdpijn: hoofdpijn die een gevolg is van de medicatie zelf. Dan ben je nog verder van huis. Durf dingen bij de kern aan te pakken, in plaats van alleen een symptoom weg te willen hebben. We steken makkelijk onze kop in het zand voor de meer confronterende dingen. Maar als je dat wel aangaat, los je echt iets op in je lijf, en voel je je daarna blijvend beter.

1. Stress

Als je verder durft te kijken dan de fysieke oorzaken van hoofdpijn dan is de kans groot dat je uitkomt bij stress. Stress is de meest genoemde aanleiding voor hoofdpijn en migraine. In sommige onderzoeken gaf maar liefst 90% van de mensen met hoofdpijnklachten aan dat stress impact had op het opkomen van hoofdpijn (Penzien, 1993)[3]. Geen wonder in een maatschappij waar de prestatiedruk hoog ligt en we van alles moeten, van anderen maar vooral ook van onszelf. Migraine aanvallen worden daarnaast vooral ook uitgelokt door onregelmatig leven en plotselinge veranderingen, zoals plotseling lawaai, temperatuurswisselingen, het overslaan van maaltijden, te weinig of juist teveel slaap en schommelingen in de bloedsuikerspiegel. Migraineaanvallen zijn bovendien zelf weer een oorzaak van stress, waardoor je in een vicieuze cirkel terecht komt.

Stress hoeft helemaal niet door hele grote gebeurtenissen te ontstaan. Het zijn juist de dagelijkse stressfactoren zoals deadlines en files die veel impact hebben, niet de grote stressfactoren zoals verlies of dood. Andere factoren die stresshoofdpijn uitlokken zijn onder andere een gebrek aan slaap en het onvermogen om na werktijd voldoende te kunnen ontspannen. Kenmerkend voor deze spanningshoofdpijn is dan ook, dat de hoofdpijn in veel gevallen pas na een dag werken en/of tegen de avond optreedt.

In dat geval is het nuttig om uit te vinden wat jou kan helpen te ontspannen. Behalve ontspannende activiteiten zoals meditatie, yoga en regelmatige massages is het ook belangrijk om na te gaan wat de oorzaak is van de stress. Je kunt letterlijk kijken: wat zijn factoren in mijn leven die energie kosten en die druk geven? Wat zijn dominante gedachten die veel aandacht van je vragen en op je hoofd drukken? Dat zijn vaak de echte hoofdpijn oorzaken waar we wat aan kunnen veranderen. Praktische tips om stress te verminderen lees je in de blog Stresshormoon cortisol en hoe je stress kunt verminderen.

2. Te weinig drinken

Te weinig drinken is één van de meest directe aanleidingen voor hoofdpijn. Er is namelijk een directe relatie tussen vochttekort en hoofdpijn, waaronder migraine.[4] Er zijn verschillende mechanismes die de hoofdpijn veroorzaken als er te weinig vocht in het lichaam is. Cellen zetten uit als je een vochttekort hebt en de druk op je pijnzenuwen en schedel die daardoor ontstaat geeft hoofdpijn. Door afname van het bloedvolume stroomt er minder bloed en zuurstof naar de hersenen wat ook tot hoofdpijn kan leiden. Ook vermindert watertekort de hoeveelheid elektrolyten in je lichaam en die zijn nodig in je hersenen voor allerlei belangrijke functies zoals de signaalfunctie van neurotransmitters (Blau, 2004)[5].

Voldoende water drinken is dus één van de simpelste stappen om hoofdpijn te voorkomen. Het beste is om een paar keer per dag een flinke hoeveelheid water te drinken, in plaats van de hele dag door kleine slokjes. Dat berooft je lichaam juist van mineralen. Een belangrijke indicator of je voldoende drinkt is de kleur van je urine. Normaal gesproken is urine kleurloos. Een diepgele tot oranje kleur betekent dat er te weinig water in je lichaam zit. De enige uitzondering daarbij is als je bepaalde wateroplosbare vitamines inneemt zoals C en B Complex, die je urine tijdelijk een diepgele kleur kunnen geven. Lees meer in de blog Zo weet je of je dagelijks te weinig water drinkt.

3. Medicatie/pijnstillers

Bepaalde medicatie kan hoofdpijn als bijwerking hebben, maar hoofdpijn kan ook ontstaan door het langdurig gebruik van veel pijnstillers tegen hoofdpijn. Dit geldt zowel voor de vrij verkrijgbare pijnstillers als voor de medicijnen voor migraine (triptanen). Langdurig is meer dan drie maanden. Er kan dan een averechts effect ontstaan; in het begin hielp de medicatie nog, later werd de werking minder en ging je meer innemen, wat uiteindelijk de oorzaak kan worden van een hoofdpijnaanval. Dan kom je dus in een vicieuze cirkel terecht waarbij Medicatie overgebruik hoofdpijn (MOH) ontstaat.

Minder bekende oorzaken van hoofdpijn

4. Lekkende darm

Je zou er in eerste instantie misschien niet zo snel aan denken, maar lekkende darmen kunnen een oorzaak zijn van hoofdpijn. Wat er in je darmen gebeurt heeft namelijk veel invloed op je hersenen en de neurologische reactiviteit. Mensen die last hebben van darmstoornissen zoals spastische darm of glutenintolerantie hebben dan ook vaker last van hoofdpijn, blijkt uit onderzoek (Hemert, 2014)[6]. Als je een lekkende darm hebt kunnen er stoffen in je bloedbaan komen die daar eigenlijk niet horen en die een reactie van je immuunsysteem uitlokken en processen in je hersenen kunnen verstoren. Natuur- en orthomoleculaire artsen checken bij hun migrainepatiënten dan ook altijd de conditie van het maagdarmkanaal.

Voeding speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van een lekkende darm. Zo kunnen gluten een oorzaak zijn van een lekkende darm doordat het gluteneiwit je darmwand beschadigt. Het gluteneiwit en andere voedingsstoffen die niet in je bloedbaan thuishoren kunnen dan toch doorgelaten worden en dit kan tot voedselallergieën en intoleranties leiden. Het immuunsysteem zal in actie komen om deze lichaamsvreemde bedreigingen ‘uit te schakelen’. De antistoffen die je lichaam dan aanmaakt kunnen een oorzaak van hoofdpijn zijn, o.a. doordat er ontstekingen ontstaan of pijn receptoren geactiveerd worden (Appold 2012)[7]. Zo is in het bloed van tien patiënten die aan heftige aanvallen van hoofdpijn leden de aanwezigheid van antigliadine (een onderdeel van gluten) antilichamen vastgesteld (Hadjivassiliou, 2001)[8].

Er zijn verschillende oorzaken waarom je darmflora uit balans kan zijn, waarvan de belangrijkste medicatie, antibiotica, pesticiden, stress en voeding zijn. Veel suiker en (bewerkte) koolhydraten vergroten het aantal schimmels (candida in het bijzonder) en bepaalde opportunistische bacteriën. Veel vezels van granen hebben ook een negatief effect op de darmflora. Die zijn te grof en maken de  darmwand kapot. Dat geldt zeker voor het gluteneiwit. Glutenvrije voeding kan dus helpen bij hardnekkige hoofdpijn. Wil je precies weten welke voeding kan leiden tot een lekkende darm, lees dan de blog over darmproblemen.

5. Voedingsmiddelen

Bepaalde voedingsmiddelen kunnen hoofdpijn opwekken. Meestal zijn bepaalde voedingsbestanddelen of voedseladditieven het probleem. Deze stoffen kunnen hoofdpijn opwekken door de neuro-chemische effecten die ze hebben, bijvoorbeeld het ontketenen van ontstekingsstoffen (cytokines) (Brenner, 2008)[9]. Zo worden bijvoorbeeld fenylethylamine (in chocola), tyrosine (in eiwitrijke voedingsmiddelen) en histamine (in wijn en bier) in verband gebracht met hoofdpijn. Maar de twee beruchtste triggers zijn de smaakversterker MSG en de zoetstof aspartaam.

MSG: De smaakversterker MSG (ook wel gistextract genoemd) is zo’n voedingstoevoeging die hoofdpijn kan veroorzaken doordat het effect in je hersenen heeft en processen in je lichaam verstoort. De link tussen MSG en migraine blijkt ook uit onderzoeken die aantonen dat 10-15 % van de mensen met migraine overgevoelig is voor MSG (Bowers, 2014)[10]. MSG zit tegenwoordig in zo veel producten verwerkt, dat we steeds grotere hoeveelheden binnenkrijgen. Wil jij weten waar allemaal in? Lees dan de blog over MSG.

Aspartaam: Aspartaam is een kunstmatige zoetstof die in veel light-producten zit. Aspartaam is net als MSG een excitotoxine; een stimulator van het centrale zenuwstelsel. Als je er te veel van binnen krijgt kan dit het zenuwstelsel ontregelen en je hersenen beschadigen. En aangezien het naar schatting in 6000 producten in de Nederlandse supermarkten zit is de kans groot dat we er meer van binnen krijgen dan goed voor ons is.

Andere stoffen die hoofdpijn kunnen triggeren zijn:

Tyramine (in kaas, rode wijn, vleeswaren): Tyramine is een stof die ontstaat door de afbraak van eiwitten in voedsel dat lang rijpt, zoals wijn en kazen zoals cheddar, brie en blauwe kaas. Tyramine kan hoofdpijn veroorzaken doordat het de bloedvaten vernauwt.

Nitraat (vleeswaren): Voorverpakte vleeswaren bevatten niet alleen vaak tyramine, maar ook conserveringsmiddelen als nitraat, wat bij sommige mensen hoofdpijn opwekt. Hoofdpijn veroorzaakt door conserveringsmiddelen doet zich over het algemeen voor aan beide zijden van het hoofd; dit in tegenstelling tot klassieke migraine die zich meestal aan één kant van het hoofd concentreert.

Alcohol en sulfiet: Dat je hoofdpijn kunt krijgen van alcohol in wijn is algemeen bekend. In het verleden zijn sulfieten in wijn nogal eens aangemerkt als de veroorzakers van deze hoofdpijn, maar deze theorie lijkt inmiddels van de baan. Sulfiet is een soort conserveringsmiddel voor wijn: het zorgt ervoor dat de wijn stabiel en houdbaar blijft. Overgevoeligheid voor sulfiet komt wel degelijk voor, maar dit uit zich vooral in allergische reacties en astmatische symptomen en in principe niet in hoofdpijn. Bovendien zit sulfiet in veel meer producten dan wijn alleen, onder andere in koekjes, pizza en gedroogde vruchten. Soms nog in fors hogere concentraties ook: er kan rustig 10x zo veel sulfiet in zo’n product zitten als in wijn. Als je dus al hoofdpijn zou krijgen als gevolg van een overgevoeligheid voor sulfiet, dan zou je deze hoofdpijn ook bij het consumeren van veel van deze producten moeten krijgen.

Koffie verslaving: Koffie kan ook een oorzaak van hoofdpijn zijn, maar vooral als je er mee stopt. De reden dat koffiedrinkers hoofdpijn en andere klachten kunnen krijgen als ze geen koffie drinken is dat ze ontwenningsverschijnselen krijgen. Koffie bevat namelijk cafeïne, een stof waarvan bekend is dat het een verslavende werking heeft omdat dit de adenosinereceptoren blokkeert. Als deze receptoren geblokkeerd worden door cafeïne wordt de werking van dopamine (een stofje dat je goed laat voelen) versterkt. Daarnaast zorgt de adenosine die nu nergens meer heen kan ervoor dat er meer adrenaline wordt geproduceerd, wat een gevoel van alertheid versterkt. Mensen die veel koffie drinken ontwikkelen meer adenosinereceptoren, om een nieuwe balans te creëren met de cafeïne. Hierdoor krijgen ze een hogere tolerantie voor cafeïne waardoor ze vaak nog meer behoefte aan koffie krijgen. Als een stevige koffiedrinker vervolgens opeens geen koffie meer drinkt worden zijn of haar hersenen overspoeld met adenosine en zakt het dopamineniveau aanzienlijk, waardoor de hersenchemie uit balans raakt en klachten als hoofdpijn optreden (Juliano et al, 2004)[11].

6. Hormonale disbalans

Een disbalans in je hormonen kan ook ten grondslag liggen aan het ontstaan van hoofdpijn.

Oestrogeen: Oestrogeen en progesteron spelen een centrale rol in het reguleren van de menstruatie-cyclus, maar hebben ook invloed op stofjes in je hersenen die gerelateerd zijn aan hoofdpijn. Vandaar dat veel vrouwen last hebben van zogenoemde hormonale migraine. Die treedt vooral op bij zwabberende oestrogeen gehaltes. In de dagen rond de eisprong treedt er bijvoorbeeld een sterke daling op van het oestrogeengehalte. Daardoor daalt ook het serotoninelevel in het hoofd met als gevolg dat de bloedvaten verwijden en kunnen ontsteken. Hierdoor kan hoofdpijn ontstaan of verergeren. Dit soort hormonale migraines kunnen nog erger zijn als je last hebt van oestrogeendominantie. Je hebt dan te veel oestrogeen in je lijf en de dalingen kunnen daardoor ook versterken.

Serotonine en melatonine: Serotonine speelt in deze reactie dus ook een rol. In onderzoek is ook vastgesteld dat de hoeveelheid serotonine stijgt net voor een aanval en afneemt na de migraineaanval. Door deze wisselende hoeveelheid serotonine in de hersenen, vernauwen en verwijden de bloedvaten in de hersenen. Bij zo’n vernauwing krijgen bepaalde hersencellen te weinig zuurstof wat je auraverschijnselen kan geven, net voor je aanval van migraine. De hoofdpijn, die typerend is voor migraine, komt meestal op tijdens de bloedvatvernauwingen. Lage serotoninespiegels verlagen ook de pijndrempel, waardoor andere triggers gemakkelijker een hoofdpijnaanval kunnen veroorzaken. 5-HTP (onderdeel van serotonine) blijkt in staat verschillende soorten hoofdpijn te verminderen, waaronder migrainehoofdpijn, spanningshoofdpijn en hoofdpijn bij kinderen (Birdsall, 1998)[12].

Je serotonine niveau is gevoelig voor wat je eet. Suikers maken dat je serotonine niveaus gaan zwabberen waardoor je al snel in een vicieuze cirkel terecht komt want als je serotonineniveau lager wordt krijg je steeds meer behoefte aan suiker- en koolhydraatrijke voeding. Ook gluten en caseïne hebben invloed op serotonine. Behalve dat je voedingspatroon je hormoonspiegel beïnvloedt is je voeding ook de belangrijkste bron van tryptofaan en 5-HTP, de stoffen die nodig zijn voor de aanmaak van serotonine in de hersenen. Serotonine is ook de voorloper van melatonine, het hormoon dat ‘s avonds wordt aangemaakt en waardoor je goed slaapt. Uit onderzoek bleek dan ook dat melatonine preventief werkt bij migraine(Peres, 2004)[13]. Lees meer over serotonine en melatonine in de blog over slaapproblemen of een down gevoel.

Homocysteine: Migraine is mogelijk ook deels het gevolg van een te hoge homocysteïnespiegel. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat mensen met een verhoogde homocysteinespiegel vatbaarder zijn voor aanvallen van migraine (Lea, 2009)[14]. Homocysteïne is een aminozuur dat in het menselijke lichaam aangemaakt kan worden uit een ander aminozuur, te weten methionine. Onder normale omstandigheden wordt het geproduceerde homocysteïne weer omgevormd of afgebroken zodat de hoeveelheid in het lichaam niet toeneemt. Als dit proces niet goed verloopt dan kan homocysteïne in het bloed blijven circuleren. Een verhoogd homocysteïne-gehalte kan ontstaan door genetische afwijkingen, maar ook door een gebrek aan foliumzuur, vitamine B6, B2 en B12.

7. Tekorten mineralen

Magnesiumtekort is een belangrijke oorzaak van migraine (Sinclair, 1999)[15]. Ruim 50% van alle migrainepatiënten lijdt aan magnesiumtekort (Mauskop, 2012)[16]. Magnesium is namelijk een belangrijke stof om pijnsignalen te stoppen. Magnesium lijkt de plotselinge samentrekking van bloedvaten en het samenklonteren van bloedplaatjes tegen te gaan, en stabiliseert het celmembraan – drie zaken die een rol spelen bij migraine. Uit onderzoek bleek dat de inname van slechts 200 mg per dag, het aantal aanvallen met tachtig procent kan verminderen (Weaver, 1990)[17]. Voeding met magnesium: groene bladgroentes, noten, zaden, avocado, gedroogde vijgen, makreel en groene groenten. Het zeewier kelp is één van de voedingsmiddelen die het meeste magnesium bevat.

We hopen dat deze beschrijving jou kan helpen om er achter te komen wat de reden kan zijn van jouw hoofdpijnklachten. Bij welke van de genoemde oorzaken ging er bij jou een belletje af dat dat wel eens mee zou kunnen spelen? Laat je reactie achter en maak kans op een gratis exemplaar van Je beste lijf ooit! We raden je aan om te experimenteren met bovengenoemde oorzaken. Begin bijvoorbeeld  om een tijdje geen producten met smaakversterker MSG te eten. Laat onderaan deze blog achter wat je huidige klachten zijn en of je verschil merkt. Wij helpen jou graag verder op weg!

Download gratis dit e-book.
Ontdek de 3 beste adviezen voor meer energie (gratis e-book)

Bronnen:

[1] Lipton RB, et al., ‘Migraine diagnosis and treatment: results from the American Migraine Study II’. Headache, 2001;41(7):638-645
[2] de Tommaso M et al., ‘Migraine and central sensitization: clinical features, main comorbidities and therapeutic perspectives’, Current Rheumatology Reviews, 2015 Dec 30
[3] Penzien DB, et al., ‘Psychological assessment of the recurrent headache sufferer’. In: TollinsonCD, KunkelRS, eds. Headache: Diagnosis and Treatment. Baltimore, MD: Williams and Williams; 1993:39-49
[4] Blau J., ‘Water deprivation: a new migraine precipitant’, Headache. 2005 Jun;45(6):757-9.
[5] Blau, J.et al., ‘Water‐deprivation headache: A new headache with two variants’. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 2004, 44(1), 79-83
[6] Hemert, van, S., et al., ‘Migraine associated with gastrointestinal disorders: review of the literature and clinical implications’, Frontiers in Neurology, 2014 Nov 21;5:241
[7] Appold, K., ‘Migraine Headaches — Here’s How to Identify Food Triggers and Reduce Debilitating Symptoms’, Today’s Dietitian, nov 2012 vol. 14, no 11
[8] Hadjivassiliou M, et al., ‘Headache and CNS white matter abnormalities associated with gluten sensitivity’. Neurology 2001; 56:385 388
[9] Brenner M., et al., ‘The Treatment of Migraine Headaches in Children and Adolescents’, Journal of Pediatric Pharmacology Therapy, 2008 Jan-Mar; 13(1): 17–24
[10] E Bowers and C. Lliades, MD, ‘Does MSG cause migraines?’, 20 jun 2014
[11] Juliano, Laura M., and Roland R. Griffiths. “A critical review of caffeine withdrawal: empirical validation of symptoms and signs, incidence, severity, and associated features.” Psychopharmacology 176.1 (2004): 1-29.
[12] Birdsall T., ‘5-hydroxytryptophan: a clinically-effective serotonin precursor’, Alternative Medicine Review, 1998;3(4):271-80
[13] Peres MF, et al., ‘Melatonin, 3 mg, is effective for migraine prevention’, Neurology 2004; 63:757
[14] Lea R, et al., ‘The effects of vitamin supplementation and MTHFR (C677T) genotype on homocysteine-lowering and migraine disability’. Pharmacogenetic Genomics 2009; 19(6):422-428
[15] Sinclair S., ‘Migraine headaches: nutritional, botanical and other alternative approaches’. Alternative Medicine Review, 1999; 4: 86-95
[16] Mauskop A., ‘Why all migraine patients should be treated with magnesium’, Journal of Neural Transmission (Vienna). 2012 May;119(5):575-9
[17] Weaver K., ‘Magnesium and migraine’. Headache 1990;30:168 [letter].