In de supermarkt vliegen de kreten over vet om je oren: “vetarm”, “geen transvet”, “rijk aan omega-3 vetzuren”… maar wat is vet nou eigenlijk, welke functie heeft het in je lichaam en welke vetten zijn wel en niet gezond?
Zowel mensen, dieren als planten slaan vetten op, die op een later moment kunnen worden omgezet in energie. Ons lichaam kan op zeer beperkte schaal zelf vetzuren aanmaken, maar de meeste vetten krijgen we binnen via onze voeding, van zowel plantaardige als dierlijke producten.
Welke onverzadigde en verzadigde vetten zijn gezond
Onverzadigde vetten komen vooral voor in plantaardige oliën. De meest gezonde plantaardige olie is olijfolie, omdat hierin de verhouding tussen onverzadigde en verzadigde vetten het meest optimaal is.
Een gezonde bron van verzadigde vetten is kokosolie, dat makkelijk wordt opgenomen door het lichaam. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd hebben mensen verzadigd vet nodig als onderdeel van een gebalanceerd voedingspatroon.
Verzadigde dierlijke en plantaardige vetten zorgen onder andere voor een sterk geconcentreerde hoeveelheid energie in je voedingspatroon en dragen bij aan sterke botten, een gezonde lever-, hart-, en longfunctie, een goedwerkende zenuwsignaalwerking en een sterk immuunsysteem. Bovendien zorgen verzadigde vetten ervoor dat je vertering wordt vertraagd waardoor je langer een verzadigd gevoel houdt.
Het grote verschil tussen verzadigde vetten en transvetten
Transvetten vind je terug in bijvoorbeeld gefrituurde en sterk bewerkte producten, en zijn erg schadelijk voor de gezondheid. Transvetten zijn onverzadigde vetten die worden gevormd wanneer plantaardige oliën uitharden, ook vaak hydrogenatie genoemd. Als gevolg hiervan wordt het LDL-gehalte, ofwel het “ongezonde cholesterol”, in het lichaam verhoogd en het HDL-gehalte, het “gezonde cholesterol”, verlaagd. Een te hoog LDL-gehalte is verantwoordelijk voor hart- en vaatziekten, aderverkalking, diabetes type 2 en andere ziekten.
Waarom omega-3 en omega-6 vetzuren essentieel zijn voor een goede gezondheid
Omega-3 en omega-6 vetzuren zijn onverzadigde vetten die essentieel zijn voor een goede gezondheid. Deze vetzuren verbeteren onder andere de celreactie op insuline en neurotransmitters, en ondersteunen het reparatieproces van cellen wanneer deze beschadigd zijn, waarmee ze bijdragen aan een verlaagd risico op hart- en vaatziekten, kanker, hersenbloedingen, Alzheimer, artritis en andere degeneratieve ziektes. Omega-3 vetzuren zitten onder andere in lijnzaad en walnoten, maar de beste bron van omega-3 is vis, visolie en Krill Oil.
Ook omega-6 vetzuren zijn belangrijk voor een goede gezondheid, omdat het lichaam ze niet zelf kan maken; je moet er dus voor zorgen dat ze dagelijks in je voedingspatroon voorkomen. Omega-6 vetzuren ondersteunen onze hart- en bloedvaten, het integumentaire systeem (dat ons lichaam via de huid tegen beschadigingen van buitenaf beschermt), de celstructuur, de hersenen, de ogen en het bewegingsapparaat, en het biedt bescherming aan het maag-darmkanaal. Als je zoveel mogelijk gezondheidsvoordelen wil halen uit omega-6 vetzuren dan is het belangrijk om ongezonde, sterk bewerkte plantaardige oliën in je voedingspatroon zoveel mogelijk te vervangen door de veel gezondere biologische, koudgeperste oliën. Gezonde biologische plantaardige oliën die rijk zijn aan omega-6 vetzuren zijn bijvoorbeeld olijfolie, pompoenzaadolie en hennepzaadolie.
Het is belangrijk om erop te letten dat je verhouding tussen omega-3 en omega-6 vetzuren in balans is, want de meeste mensen in de westerse landen consumeren veel te weinig omega-3 en veel te veel omega-6 vetzuren. De ideale omega-6/3 ratio is 2:1 of 1:1, Bij een te hoge omega-6/3 verhouding is het aan te bevelen om niet alleen de inname van omega-3 vetzuren te verhogen, maar ook om de consumptie van omega-6 vetzuren sterk terug te dringen.
Dit is een samenvatting van het artikel “Vetten en vetzuren: de fabels en feiten” op de Gezonde Gewoontes leden website, waarin je een heleboel leert over vetten: wat het verschil is tussen verzadigde en onverzadigde vetten en welke bronnen van vetten het gezondst zijn, waarom transvetten zo schadelijk zijn voor je lichaam, wat omega-3 en omega-6 vetzuren zijn en hoe je deze in balans houdt.
Kokosolie is zo’n product wat veel goede verzadigde vetten bevat. Ik denk dat al wij meer op dit soort voeding zouden letten, en ook veel minder mensen zouden zijn met hart-en vaatziekten.
Een heel klein beetje kennis van de chemie is toch wel wenselijk.
Als ik hier lees dat transvetten verzadigde vetten zijn dan lijkt het de auteur aan de meest elementaire kennis te ontbreken.
Als ik dan verder lees dat bij het hydrogeneren, dat overigens het gehalte van transvetten (die altijd onverzadigd zijn) verhoogt, en tegelijk ook het gehalte aan slecht cholesterol verhoogt, dan is het wel duidelijk: de auteur heeft de klok horen luiden maar weet niet waar de klepel hangt.
volgens mij staat er dat transvetten onverzadigde vetten zijn:
“Transvetten zijn onverzadigde vetten die worden gevormd…”
Vraagje,
De overheerlijke houmous van de Lidl bevat 29g vet waarvan 3,6g verzadigde vetzuren. Uit wat (voor soort vet/bestandsdelen) bestaat de rest van die 26g vet dan??
Verders: Koolhydraten 15,7g waarvan suikers 0g. Eiwitten 8,3 g. 37% kikkererwten, raapolie, water en meer..
En is (deze) houmous nu eigenlijk wel of minder gezond? Daar lees ik dan ook weer wisselende verhalen over.
Ik ben benieuwd naar je antwoord.
Alvast dank, Ilse
We need a blessing over our food oftewel …. Wij hebben Jezus nodig…. ( niemand weet het echt … En er is teveel commercie mee gemoeid, waardoor mensen in hun eigen leugens zijn gaan geloven….. )Jesse ik eet in elk geval RAW Coconutoil om in te bakken… En af en toe bid ik een blessing over mijn veel te dure bakje Becel … Omdat de natuurvoedingswinkel te ver fietsen is vandaag. Blessings
Mijn vorige bericht is blijkbaar niet goed aangekomen.
De mens kan zelf wel verzadigde vetten aanmaken, maar geen onverzadigde vetten. Een tekort aan “gezonde” verzadigde vetten is dus vrijwel onmogelijk.
Stel eens kritische vragen aan jezelf!
Waarom raad het voedingscentrum aan om verzadigde vetten te vervangen door onverzadigde vetten en zo mogelijk te mijden?
Omdat we zelf al verzadigde vetten kunnen maken, maar niet de onverzadigde vetten terwijl deze wel belangrijk zijn.
Met vriendelijke groet,
Tibor
Fake News
Hohoho transvet is een structuur isomeer van cisvet, dat is niet hetzelfde als gehydrogeneerde vetten. Bij hydrogenatie wordt een verzadigd vet gegenereerd uit onverzadigd vet. Hier is waterstofgas (of een ander reducerende stof) voor nodig. Door het kost efficient hanteren van dit proces is Unilever groot geworden. Chemisch omvormen van plantaardige vetten (oliën) tot boter vervanger (beter bekend als margarine) maakte een belangrijke voedingsstof voor veel mensen beschikbaar tegen een lagere prijs.
Get your facts straight!
En eet al het vet. Lekker gevarieerd, niet te veel.
In recent onderzoek is gebleken dat verzadigde vetten celmembramen verharden en dus rigide maken. Ook “klonteren” verzadigde vetten (lipiden) samen, wat een cumulatief effect oplevert en dus het functioneren van cellen ernstig belemmerd.
Onverzadigde vetten doen dit niet en zijn zelfs in staat om die samenklontering deels ongedaan te maken.
Advies : vervang zo veel als mogelijkverzadigde vetsoorten door onverzadigde vetten in je dieet.
Lees eens het werk van Michael Greger o.a. over hartziekte. Verzadigde vetten dragen enorm bij aan doodsoorzaak nr. 1: hartziekten en ook sterk aan kanker.
Die kennis over verhoudingen omega 3,6 en 9 is fijn. Maar erachter komen waar dat allemaal inzit is erg moeilijk omdat ik zoveel tegenstrijdigheden lees. Hier lees ik dat olijfolie rijk is aan omega 6 terwijl ik ergens anders weer lees dat het rijk is aan omega 9. Walnoten hier beschreven als een bron van omega 3 maar ik lees ook in bijvoorbeeld “weet wat je eet” van Daan de wit dat er voornamelijk omega 6 in zit. Ik weet niet meer wat ik moet geloven en ik wil eigenlijk weten wat een betrouwbare bron is, hoe ik het zelf kan checken.
Je schrijft over LDL als de slechte vorm van cholesterol.
De nieuwste inzichten geven aan dat er geen slechte vorm bestaat.
Het LDL (dat nog weer is onder te verdelen in 2 soorten) wordt door de lever gedistribueerd naar bv. de bloedvaten om deze te beschermen tegen etsing van de bloedvatwanden.
Deze etsing zou o.a. ontstaan door een te sterke verzuring (stress, roken) van het bloed.
HDL cholesterol is in staat, wanneer het gevaar geweken is,om via een soort stofzuigerfunctie het LDL weer naar de lever terug te transporteren.
In het boek “De cholesterolleugen” van vaatchirurg Prof. Dr. Hartenbach staat bovendien dat cholesterol max 2% deel uit maakt van een dichtgeslibd bloedvat.
Bloedvaten lijken vooral dicht te slibben door het knutselvet in margarines en equivalenten als bv. Bak- en braad, Croma, Blueband vloeibaar e.d. Ze veroorzaken ontstekingen aan vaatwanden. Door deze ontstekingen ontstaan ophopingen van stoffen (bv teveel calcium) die de vaatwand doen langzaam vernauwen.