Gluten zijn eiwitten die voorkomen in graansoorten zoals tarwe, gerst, haver, spelt, kamut en rogge. Behalve in verse broodproducten kom je gluten ook tegen in heel veel andere producten uit de supermarkt, waaronder pasta, koekjes, sojasaus en bier. Veel mensen zijn overgevoelig voor gluten zonder dat zij zich hier zelf van bewust zijn. Bij een overgevoeligheid voor gluten reageert het immuunsysteem van het lichaam met een allergische reactie waarbij de dunne darm wordt beschadigd en ontstekingen worden veroorzaakt. Door deze ontstekingen kan de dunne darm niet goed functioneren en worden de voedingsstoffen niet of niet goed opgenomen in het lichaam. Daarnaast kunnen de ontstekingen leiden tot allerlei chronische aandoeningen.
Dit is het vervolg op het artikel 'Maken gluten je dik?'.
Historici hebben sterke aanwijzingen dat onze prehistorische voorouders weinig granen aten. De mensen die toen leefden waren jagers en verzamelaars en aten vooral vlees, groenten en fruit. Dr. Mercola, een vooraanstaande Amerikaanse arts, stelt in een artikel uit 2003 dat sindsdien ons lichaam nauwelijks is geëvolueerd en het dus dan ook niet verwonderlijk is dat granen de veroorzakers zijn van veel gezondheidsklachten.
Het is vaak moeilijk om glutenintolerantie vast te stellen, omdat er zoveel verschillende symptomen zijn die kunnen wijzen op een overgevoeligheid voor gluten. Bovendien variëren de symptomen van persoon tot persoon. In het wereldwijd gerespecteerde Lancet Medical Journal (1997, 2003) worden onder andere de volgende symptomen genoemd die direct kunnen worden teruggevoerd op glutenintolerantie:
- buikpijn
- diarree
- obstipatie
- abnormaal haarverlies
- bloedarmoede
- mondzweren
- huiduitslag
- gastro-oesofageale reflux
- lactose-intolerantie
- prikkelbare darm
- verhoogde concentratie van leverenzymen
- leverziekten van onbekende oorsprong
- slechte opname van en tekort aan voedingsstoffen zoals ijzer, foliumzuur, calcium, magnesium en vetoplosbare vitamines
Ook kan glutenintolerantie de aanzet zijn tot een aantal chronische ziekten, waaronder artritis, auto-immuunziekten, kanker (met name aan de dunne darm, lymfeklieren en slokdarm), onvruchtbaarheid of miskramen, neurologische symptomen (zoals perifere neuropathie, ataxie, epilepsie en cognitieve dysfunctie), osteoporose of osteopenie en psoriasis.
Ook in een artikel van de Journal of the American Medical Association (2009) werd een onderzoek beschreven waarin werd aangetoond dat mensen met een glutenintolerantie een grotere kans hebben om chronische ziektes te ontwikkelen en vroegtijdig te sterven. Daarnaast kan volgens een artikel uit Psychology Today, waarin verwezen wordt naar een psychiatrisch onderzoek uit 2009, de kans op psychotische stoornissen worden verminderd indien gekozen wordt voor een voedingspatroon waarin geen gluten voorkomen. Een gezond, voedingrijk eetpatroon met voedingsmiddelen die je lichaam nodig heeft, zonder voedingsmiddelen die gluten bevatten, heeft ook een positief effect op de gezondheid van mensen die lijden aan schildklierziektes, taaislijmziekte, multiple sclerosis, bloedarmoede, autisme en prikkelbaar darmsyndroom. Bovendien is een voedingspatroon zonder gluten ideaal voor mensen die gezond willen afvallen.
Omdat graan een belangrijke plaats inneemt in ons moderne westerse voedingspatroon, zou je kunnen denken dat een écht gezond eetpatroon waarin geen gluten voorkomen betekent dat je bijna niets meer kan eten. Dit is echter helemaal niet waar. Het enige dat je niet meer kan eten is graanproducten en producten die graanproducten als bestanddeel hebben. Gluten zitten vaak verborgen in allerlei producten waar je dat minder snel zou verwachten, zoals kant-en-klare soepen, snoepjes, sterke drank, vruchtendranken, bouillonblokjes, boterhammenworst en zelfs voedingssupplementen, medicijnen, postzegels (!) en cosmetica. Het is dus niet te voorkomen dat je, voordat je een product koopt, eerst op het etiket moet kijken om je er zeker van te stellen dat het product wel geen gluten bevat.
Dit lijkt een hele opgave als je gehaast met je boodschappenlijstje door de supermarkt loopt, maar op den duur weet je uit je hoofd welke producten je wel en niet kan kiezen.
Er zijn genoeg gezonde alternatieven die uitstekende (eiwitrijke) vervangers zijn voor graanproducten. Een vrij onbekend alternatief met een hoog eiwitgehalte is quinoa, een graanachtig zaadproduct met een heerlijke smaak dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuid-Amerika.
Daarnaast bevatten ook onder andere rijst, gierst, (zoete) aardappels, linzen, kikkererwten en bonen helemaal geen gluten. Ook bieden veel supermarkten en reformwinkels tegenwoordig een hele lijn producten die geen gluten bevatten aan, waaronder brood en pasta zonder gluten. Wees echter kritisch op dit laatste alternatief ('glutenvrij brood'). Je wilt bij voorkeur geen bewerkte voedingsmiddelen eten, maar juist wat rechtstreeks uit de natuur komt.
Als je overgaat op een gezond, voedingrijk eetpatroon met voedingsmiddelen die je lichaam nodig heeft, zonder voedingsmiddelen die gluten bevatten, dan zul je zien dat je vanzelf minder suikers en slechte vetten gaat eten. Je zult eerder kiezen voor verse en biologische producten, en dat is al een winst voor je gezondheid op zichzelf!
Hallo Jesse, bedankt voor dit uitgebreide artikel. Ik heb dit nooit geweten. Ik ben tot voor kort een brood freak geweest. Maar 11/2 jaar geleden begonnen de problemen. Ik had las van mijn darmen, kwam plotseling heel erg aan, had last van haaruitval en was ook continu futloos en oververmoeid. Ik ging me steeds slechter voelen in mijn huid. Totdat ik op onderzoek ben uitgegaan. Ik ben vorige week begonnen aan een glutenvrij leven. Ik ben ontzettend benieuwd naar de resultaten. Nogmaals heel hartelijk dank.
Het een en het ander zou kunnen werken, maar is dit, icm met je overige adviezen toepasbaar voor, bv, vegetariers?
Bij de natuurwinkel hebben se wel boekweitweit vlokken die je op de zelfde manier kan gebruiken als havermout ik doe vaak met kokoswater van dr.martins om super lekker is en gezond. en bij de unlimitedhealth winkel je kan ook bestellen hebben se hele gekiemde tortillia van de hele mais en kwa ontbijt granen als je keer wil verwennen hebben se van
cereal
Acai Blueberry
Ingrediënten:
Organische boekweit spruiten, biologische kokosnoot, lokale Blackberry honing, biologische krenten, Raw bruine rijst zemelen & Germ (korrelvrije), biologische zonnebloem spruiten, biologische bananen, Berry Antioxidant mix (biologische Blueberry poeder, biologische Acai poeder, poeder blauwe bosbes, Camu-Camu Fruit poeder, vlierbessen poeder en Amla poeder) en roze Crystal zout.
en se hebben ook een eiwit ontbijt – Hemp & Greens cereal
Ingrediënten:
Organische boekweit spruiten, lokale Blackberry honing, biologische kokosnoot, organische Golden rozijnen, Raw bruine rijst zemelen & Germ (korrelvrije), organische zonnebloem spruiten, biologische bananen, organische sesamzaad, Green eiwit Superfood mix (biologische hennep eiwit poeder, biologische spinazie poeder, organische Spirulina, Chlorella, organische Alfalfa Leaf en organische paardebloem blad), organische vanille en Himalaya zout Crystal
en chiazaad cereal
Organische boekweit spruiten, lokale Blackberry honing, biologische krenten, biologische kokosnoot, Raw bruine rijst zemelen & kiem (korrelvrije), biologische zonnebloem spruiten, organische datums, organische pompoen spruiten, biologische verse gember, organische kaneel, wilde Chia zaden, organische Freeze-Dried Quinoa spruiten, organische Freeze-Dried Amaranth spruiten, roze Crystal zout, organische nootmuskaat en Wild Hawthorn Berry poeder.
en pure kokochips verder bevat geen ingredienten als ook altnatief als tussen doortje of gekiemde rijst chips van gekiemde olie
ik kan denk ik wel tegen gluten maar als je steeds van aan komt en je kan dat doen om glutvrij te eten boed wel uitkomt
Hoe lang duurt het eer je beterschap mag verwachten als je glutenvrij eet ?
Brood zonder gluten, gist, suiker en vrijwel koolhydraatarm:
(Rijzing wordt verkregen door zuiveringszout en citroenzuur gemalen/geplette vit C, is zelfde samen)
LET OP; niet alle broodjes die deze meneer ontwikkeld heeft zijn glutenvrij!!!
Je zou glutenmeelsoorten kunnen vervangen voor amandelmeel, kokosmeel, boekweitmeel, gemalen lijnzaad, teffmeel.
Ingrediënten
10 eieren
150 gram fijngemalen lijnzaad
50 gram kokosmeel
15 gram Protifar = eiwitpoeder/proteine
1 theelepel zout
1 theelelepel zuiveringszout (natuurwinkel)
2 theelepels citroenzuur (bij apotheek verkrijgbaar)
Gereedschap
Bakvorm, beslagkom, mixer, oven.
Werkwijze
Meng het fijngemalen lijnzaad, het kokosmeel, de Protifar, het zout en het zuiveringszout door elkaar. Zorg er hierbij voor dat het kokosmeel goed verdeeld wordt. Kokosmeel kan soms een beetje klonteren. De klontjes moeten weg zijn.
Als het meelmengsel goed homogeen van kleur is dan de 10 eieren breken en toevoegen. Zorg dat er geen stukjes eiereschaal in de kom komen.
Mix alles een paar minuten goed door met de mixer.
Los het citroenzuur op in twee eetlepels warm water. Als het opgelost is, doe het dan bij het beslag en mix alles nog even goed door.
Lepel het beslag in een bakvorm en bak het brood op 170 graden gedurende 75 minuten (1 uur en een kwartier). Haal het brood uit het bakblik, zet het terug in de oven en laat het een paar uur afkoelen en uitwasemen.
Brood eten
Dit brood heb ik ook weer zelf ontwikkeld. Ik heb er een behoorlijke tijd over gedaan om de juiste samenstelling te zoeken. Maar het is weer prima gelukt, proef het zelf maar. Beleg het met Noord-Hollandse kaas, vlees of je eigen favoriete broodbeleg (dunne boterhammen snijden en dik beleggen).
Boodschappen doen
* Lijnzaad koop je bij de supermarkt (reform-schap). Zelf met een elektrische koffiemolen fijnmalen.
* Kokosmeel en citroenzuur koop je in de natuurwinkel.
* Protifar koop je bij de drogist (Kruidvat).
* Zuiveringszout koop je bij de echte drogist (DA of zo).
1,3 KH per snee (20 sneetjes)
———————————————————
Ingrediënten
10 eieren
100 gram amandelmeel
120 gram gemalen lijnzaad
6 maatschepjes eiwitpoeder (15 gram) = eiwitpoeder/proteine
1 theelepel zuiveringszout (natuurwinkel)
een halve theelepel citroenzuur (bij apotheek verkrijgbaar)
Gereedschap
Beslagkom, mixer, bakblik en oven.
Werkwijze
Breek de 10 eieren in de beslagkom. Controleer goed of er geen stukjes schaal meekomen, haal die er uit.
Zet de oven aan op 165 graden.
Doe het amandelmeel, het fijngemalen lijnzaad en het eiwitpoeder bij de eieren en mix alles goed door totdat je een egaal beslag krijgt.
Voeg dan het zuiveringszout toe en mix alles weer goed door om het zuiveringszout zo goed mogelijk door het beslag te verdelen.
Voeg dan het citroenzuur toe en mix weer alles goed door.
Schud het beslag in een broodbakvorm of cakevorm en plaats het in de oven. Bak het brood gedurende 70 minuten (1 uur en 10 minuten) op 165 graden.
Laat het brood als de baktijd voorbij is afkoelen in de oven. Als je net zoals ik een oven hebt die aan de bovenkant warmer wordt dan aan de onderkant dan kun je het brood na afloop eerst nog voorzichtig uit de vorm halen en op zijn kop nog 1 minuut op 165 graden laten bakken. Laat het dan in de oven staan en afkoelen.
Opmerkingen
Amandelmeel hebben ze in de natuurwinkel, of bij online webshops (bijvoorbeeld bij dieetwebshop.nl). Bij sommige supermarkten hebben ze wel amandelschaafsel. Dat kun je ook gebruiken, maar dan moet je het zelf eerst even met de koffiemolen fijn malen.
1 KH per snee (20 sneetjes)
NB.: Ik gebruik silicone bakvorm, strooi nog zonnebloempitjes bovenop beslag, Vries per 2 plakjes in en vind ze het lekkerst uit broodrooster.
Het is even wennen en lijkt vrij zout omdat er natuurlijk geen suiker in zit, volgende keer gebruik ik wat minder zout, heb alleen het eerste brood van deze 2 nog maar gebakken.
Kosten van het eerste broodrecept om idee te krijgen:
– 500 gr kokosmeel kost 6,99 = 0,70 voor 50 gram
– 425 gr lijnzaad kost 5,99 = 2.11 voor 150 gram
– 200 gr citroenzuur bij apotheek kost 8,- = 0,20 cent voor 15 gram
– 10 eieren kost gok ik = 1,25
(- Eiwitpoeder was ik helemaal vergeten toe te voegen (zou wel uit moeten maken voor de smaak ook))
-Zuiveringszout weet ik de prijs niet meer van
Kom ik nu zonder zuiveringszout en eiwitpoeder te hebben meegerekend op euro: 4,26 voor een broodje.
P.S. Vond in de natuurwinkel ook nog Guinoa rijstwafels!!! 😉
“Het is vaak moeilijk om glutenintolerantie vast te stellen”
Om coeliakie vast te stellen is (in eerste instantie) een simpele bloedtest nodig.
Voordat die bloedtest gedaan wordt, is er meestal wel een hele weg gegaan. Want idd, er zijn zeer veel verschillende symptomen en sommige mensen merken helemaal niets.
Is het slecht om elke dag quinoa te eten?? Ik eet het elke dag als lunch maar wel elke keer met andere groenten..
Hi, just wanted to say, I liked this blog post. It was
funny. Keep on posting!
I don’t even understand how I finished up here, but I believed this
put up was great. I do not realize who you might be however definitely you’re going to a famous blogger if you happen to are not already.
Cheers!
Heeft glutenallergie ook te maken met een embolie? En als je gluten niet kan verdragen en ook linzen niet kun je dan het beste een paleo dieet nemen?
Ik zou maar oppassen met wat voor bronnen je aanvoert in dit artikel. ‘Vooraanstaand’ dr. J. Mercola heeft zich bijvoorbeeld vaak genoeg tegen de medische wetenschap uitgesproken. Hij heeft claims gedaan op zelfontwikkelde medicijnen die niet klopten. Dit heet in mijn boekje gewoon lijkenpikkerij…
Lang leve de boekweitcrackers, de kikkererwtenpasta en de maistortilla’s en -taco’s. Prima alternatieven. Wel met mate natuurlijk. 😉
@Mirjam: een glutenintolerantie en coeliakie is dacht ik niet hetzelfde. Mensen met coeliakie worden doodziek van ook maar 1 korrel brood. Een glutenintolerantie kun je hebben zonder dat je het weet.
@ Henkjan: Ik ken deze dokter niet, maar je argument dat deze dokter zich tegen de medische wetenschap uitspreekt lijkt mij alleen maar goeds… Van vele medische wetenschap klopt weinig. Onderzoeken worden bijna alleen maar gefinancierd door pharmaceutische bedrijven. Men doet 20 onderzoeken op verschillende manieren en gooit er 18 weg omdat deze niet staven naar de gewilde uitkomsten. Deze industrie creëert grotendeels haar eigen werk als je het mij vraagt :-).
Sinds enkele maanden weet ik dat al mijn huidproblemen en obstipatie de oorzaak zijn van de gluten, ben inmiddels 73 jaar. Dank aan Dr. Wim Kentie. Het lukt prima om glutenvrij te eten.
Foei Jesse,
Als jij niet weet dat een glutenintolerantie hetzelfde is als coeliakie, niet weet dat glutensensitiviteit hetzelfde is als een glutenallergie, mag je nooit meer over dit onderwerp schrijven.
Ik was al jaren onverklaarbaar moe en had continu last van reflux, gewrichtspijnen en zware migraine aanvallen. Een 2-tal jaren geleden begonnen dan de problemen met mijn darmen en enkele maanden geleden bereikte dit een hoogtepunt waarbij ik meer op het toilet vertoefde als in mijn zetel. Ik ben de laatste 3 maanden ook ongeveer 1/3 van mijn haren verloren, kreeg huiduitslag, mijn mond stond altijd vol aften en ik was ronduit depressief. De arts deed het af als “prikkelbare darm”. De raad die ik mee kreeg werkte voor geen meter. Na mijn hoofdmaaltijd ‘s avonds had ik soms zo’n heftige krampen dat ik letterlijk door mijn benen zakte van de pijn. Bijgevolg ben ik zelf op zoek gegaan naar informatie en kwam met mijn symptomen uit bij gluten. Ik kon het niet geloven maar ik gaf het een kans, ging naar mijn bio winkel voor goede raad en voedsel zonder gluten. Toen ik de gluten schrapte, stopte mijn buikloop meteen. Vanaf de 1ste nacht sliep ik ook beter. Mijn energiepeil schoot als een raket omhoog. Mentaal ben ik ook veel serener. Aangezien ik sowieso al veel vers en zelf gekookt at, is dit dieet niet moeilijk of belastend voor mij. Wat mij echter heel triest maakt is dat mijn vader destijds de diagnose kreeg van Crohn ziekte. Pas na 10 jaar, werd hem in een ander ziekenhuis verteld dat hij eigenlijk helemaal geen Crohn had maar geen enkele arts zocht verder om te weten wat hij dan wèl had. Ik denk dat mijn papa ook geen gluten verdroeg. Tot het eind van zijn leven is hij met al dat ongemak blijven lopen de stakker.
Sommige eieren bevatten ook gluten …. Wat dan als je 10 eieren in brood smijt?