Caseïne allergie – Symptomen, achtergrond en advies

Caseïne is een belangrijk bestanddeel van koemelk en kan, bij allergie, intolerantie of gevoeligheid, allerlei klachten veroorzaken. In dit artikel lees je hoe dat komt en welke klachten dat zijn. En waarom het vermijden van bepaalde producten je een hoop energie kan opleveren.

In dit artikel:
* De boosdoener: A1 bèta-caseïne
* Alleen nadelig bij allergie?
* Caseïne en andere aandoeningen
* Tekort aan B12
* De symptomen van caseïne allergie
* Advies

Caseïne zijn koemelkeiwitten. Een koemelk allergie is een allergische reactie op eiwitten en vaak op caseïne. Het lichaam denkt dat het eiwit een vijandige stof is en maakt afweerstoffen aan die voor klachten kunnen zorgen. De interactie tussen deze afweerstoffen en de eiwitten zorgt ervoor dat er bijvoorbeeld histamine wordt aangemaakt. Dat kan mogelijk voor klachten zorgen als jeuk, darmproblemen, problemen met de luchtwegen, huiduitslag of gezwollen lippen, mond, tong of keel. Een allergie of intolerantie voor caseïne is wat anders dan een lactose intolerantie waarbij de melksuiker in koemelk niet wordt verteerd. Lactose zit overigens niet alleen in koemelk, maar in alle melksoorten zoals van buffel, geit en schaap.

De boosdoener: A1 bèta-caseïne

De allergie wordt vooral veroorzaakt door A1 bèta-caseïne, dit type caseïne komt veel voor in koemelk van een groot deel van de koeien wereldwijd. A2 caseïne is niet zo nadelig voor ons lichaam en geeft geen klachten, dit type caseïne zit bijvoorbeeld in geiten- of schapenmelk, of in melk van oudere koeienrassen (zoals Jersey of Guernsey). Duizenden jaren geleden bevatte koemelk A2 caseïne, maar door mutaties bevat onze melk tegenwoordig A1. A1 bèta-caseïne zit in zuivelproducten als melk en kaas (hoe harder de kaas hoe meer caseïne), maar wordt ook toegevoegd aan bewerkte voedingsmiddelen zoals sojakaas producten, eiwitdrankjes en sommige energierepen. In dit artikel hebben we het over A1 bèta-caseïne.

Baby’s zijn ook erg bevattelijk voor deze eiwitten, omdat het maag-darmstelsel nog niet is volgroeid. Mensen maken zelf ook bèta-caseïne aan, het zit dus ook in moedermelk, maar er is een belangrijk verschil tussen het menselijke bèta-caseïne eiwit en dat geproduceerd door A1 koeien: de menselijke bèta-caseïne lijkt meer op het A2 type. A1 bèta-caseïne zijn grote eiwitten die lastig te verteren zijn, helemaal voor een baby gezien de darmen nog niet optimaal werken. De grotere, niet volledig verteerde, eiwitten kunnen in het bloed terechtkomen. Sommige kinderen gaan in dat geval antistoffen tegen deze eiwitten produceren wat leidt tot de allergische reacties. Ook bij volwassenen lokt een voedseleiwit sneller een overgevoeligheidsreactie uit wanneer het traag en onvolledig wordt verteerd. Door gisting en rotting van eiwitresten in de darmen raken de slijmvliezen geïrriteerd en soms zelfs beschadigd. Hierdoor komen eiwitfragmenten in de bloedsomloop.

Alleen nadelig bij allergie?

Het lichaam kan gevoelig zijn voor caseïne, ook als er geen sprake is van een allergie. Bijvoorbeeld doordat caseïne zich kan omzetten tot slijm in de maag, darmen en/of luchtwegen. Slijm dat niet zomaar loskomt vanwege de plakkerige eigenschap van caseïne. Vanwege de bindende eigenschap van dit stofje wordt het, in pure vorm, ook gebruikt als bestanddeel in verschillende lijmsoorten, aldus Robert Cohen in zijn boek ‘Milk, the Deadly Poison’. Het slijm kan problemen met de ademhaling veroorzaken of de opname van voedingstoffen in het lichaam verminderen. Het zorgt ervoor dat we koemelk moeilijk kunnen verteren. In melkproducten zit ongeveer 80% caseïne en het zijn vooral deze enorme hoeveelheden waar het menselijk lichaam niet goed tegen bestand is. Steeds meer wetenschappers zijn ervan overtuigd dat mensen, in minder of meerdere, mate gevoelig zijn voor koemelkproducten. Dokter Frank Oski, hoofd Kindergeneeskunde aan de John Hopkins School of Medicine en auteur van ‘Don’t Drink your Milk’, stelt dat vijftig procent van alle schoolkinderen intolerant is voor de eiwitten in koemelk, ook al hebben velen deze diagnose niet officieel.

Caseïne en andere aandoeningen

Caseïne wordt, naast het veroorzaken van koemelkintolerantie, ook in verband gebracht met een aantal aandoeningen en ziektes. Dr. Kevin Woodward is auteur van het boek ‘The Devil in the Milk’ en heeft in dat boek meer dan 100 wetenschappelijke studies samengebracht om mensen bewust te maken van en te informeren over het consumeren van melkproducten.

Astma: vooral door de vorming van slijm in de luchtwegen kan koemelk astma verergeren. Ook kunnen klachten aan de luchtwegen als verschijnsel van koemelkallergie optreden. Dat uit zich in klachten zoals een piepende ademhaling, kortademigheid of benauwdheid. Uit een onderzoek dat staat beschreven in het boek ‘Food: Your Miracle Medicine’ van Jean Carper blijkt dat 92% van de kandidaten minder last hadden van astma na een jaar geen zuivelproducten te hebben gegeten. 25 astmapatiënten werden voor langere tijd op een zuivel- en vleesvrij dieet gezet waarna hun astmatische klachten aanzienlijk minder werden. Na vier maanden merkte 71% van de kandidaten een duidelijk verschil, en na een jaar had 92% van de patiënten hier veel baat bij.

Diabetes type 1: wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat caseïne het immuunsysteem van de pancreas aantast, waardoor diabetes type 1 kan ontstaan. In de jaren tachtig bleek dit uit dierproeven (Daneman D, Fishman L et al., 1987). In 1999 bleek uit onderzoek in Nieuw Zeeland dat ook bij mensen de kans op diabetes groter is (Elliot RB, Harris DP et al.). Duitse onderzoekers (Padberg S, Schumm-Draeger PM et al., 1999) onderzochten gezonde mensen en diabetici op antilichamen voor melkeiwitten. Diabetici hadden meer antilichamen voor A1 bèta-caseïne, dan de gezonde proefpersonen. Ander onderzoek toonde aan dat de kans aanzienlijk groter is bij baby’s en kinderen die al voor hun eerste jaar geheel of gedeeltelijk koemelk kregen.

Hartziekten: hiervoor is nog geen stevig wetenschappelijk bewijs, maar er zijn wat studies (o.a. McLachlan, 2001) die stellen dat ziekten aan het hart vaker voorkwamen bij mensen die veel A1 bèta-caseïne binnenkregen. Dr. Kevin Woodford legt in zijn boek ‘The Devil in the Milk’ ook een verband tussen melk met A1 bèta-caseïne en toename van hart- en vaatziekten.

Tekort aan B12

Melk remt de intrinsieke factor, een bestanddeel van maagsap, dat geproduceerd wordt door het maagslijmvlies. Deze intrinsieke factor is nodig voor de opname van vitamine B12. De opname van vitamine B12 neemt dus af, wat kan leiden tot allerlei klachten als vermoeidheid, gebrek aan energie, sombere gevoelens, een wazig gevoel in het hoofd, geen concentratie of huidaandoeningen. Daarbij kan vitamine B12 juist bijdragen aan het verminderen van allergische of astmatische klachten.

De symptomen van caseïne allergie

De eerste symptomen zijn vaak uitslag en jeuk, maar ook kun je last krijgen van astmatische klachten of chronische verkoudheid. Je kunt last hebben van je darmen, buikpijn of diarree krijgen of misselijk worden. In het ergste geval kan een (levensbedreigende) anafylactische shock ontstaan, maar dit komt gelukkig niet veel voor. De meest voorkomende symptomen zijn die van het maag-darmkanaal, zoals krampen, diarree maar soms ook verstopping, slijm of bloed bij de ontlasting en ontstekingen. Eczeem kan ook een symptoom zijn. Wanneer je alleen gevoelig bent voor melkproducten, maar niet allergisch, zul je eerder last hebben van de spijsvertering, een opgeblazen gevoel, gasvorming of diarree.

Advies

Heb je last hebt van een caseïne allergie, dan is het vermijden van koemelkproducten de enige doeltreffende methode. Wij adviseren, om meer redenen dan bovenstaande, om melkproducten in het algemeen zo veel mogelijk te vermijden, ook als er geen sprake is van een allergie. Producten van geiten- of schapenmelk zijn een beter alternatief. Calcium haalt ons lichaam bijvoorbeeld uit bladgroenten. Eet genoeg spinazie, boerenkool, raapstelen en ook broccoli. In melkproducten zit ook vitamine D, dus let wel op de inname van voldoende vitamine D, bijvoorbeeld via zonlicht of een supplement. Sport je veel en gebruik je eiwitpoeder voor je spieren? Dan kun je ook kiezen voor een eiwitpoeder gemaakt van pure plantaardige eiwitten (bijvoorbeeld van het merk Sunwarrior).

Meer over caseïne en melkproducten, evenals informatie over het bereiken van een hoger gezondheidsniveau en een juiste balans in de hormoonhuishouding, kun je ook vinden op de ledenwebsite van ons Maximale Gezondheidprogramma. In dit programma krijg je een persoonlijke analyse van je hormoonhuishouding en persoonlijke begeleiding om gezonder te worden en meer energie (terug) te krijgen.