We zijn allemaal wel eens wakker geworden met de verrassing dat er een puist prijkt op ons gezicht, en waarschijnlijk niet op het meest handige moment. Er zijn echter mensen die chronisch last hebben van deze huiduitbarstingen, wat naast dat het er niet al te charmant uitziet, een behoorlijke domper voor het zelfvertrouwen kan zijn. Farmaceutische bedrijven spelen hier maar al te graag op in met crèmepjes en pillen, terwijl wanneer je kijkt naar de oorzaak kijkt, het kortweg allemaal neerkomt op insulineresistentie en chronische ontsteking.
Insulineresistentie
Het lichaam wordt niet zomaar insulineresistent: hier gaat een geschiedenis van overmatige consumptie van geprocesseerde en suikerrijke voeding aan vooraf, wat veroorzaakt dat de pancreas steeds meer insuline moet afscheiden om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden door deze voedingsbestanddelen te vervoeren naar de lichaamscellen. Wanneer men consequent dit proces voortzet, komt er een punt dat het lichaam ongevoelig wordt voor insuline, wat insulineresistentie als gevolg heeft. Overigens heeft een te hoog buikvetpercentage ook invloed op insulineresistentie.
Vervolgens heeft insulineresistentie weer gevolgen voor de gezondheid, waaronder acne. Wanneer je bloedsuikerspiegel zo extreem schommelt, heeft dit gevolgen voor de aanmaak van bepaalde hormonen. Dit is wat er stap voor stap gebeurt:
- Je eet voeding met een hoge Glycemische Index (GI) omdat je lichaam hier om vraagt, gezien de bloedsuikerspiegel laag staat. Het gevolg hiervan is dat de bloedsuikerspiegel explosief stijgt. De pancreas moet heel veel insuline aanmaken om deze weer te laten dalen omdat de cellen minder gevoelig zijn voor insuline door de insulineresistentie.
- Insuline heeft weer effect op andere hormonen: de concentratie IGF1 (een metaboliet van groeihormoon HGH) stijgt, terwijl die van het daaraan bindende eiwit IGFBP-3 daalt. Hoe een te hoge bloedsuikerspiegel acne veroorzaakt heeft te maken met de bijwerkingen die gepaard gaan met deze drie factoren. Insuline en IGF1 hebben als neveneffect dat de talgproductie wordt gestimuleerd. Daarnaast zijn het beide krachtige groeihormonen die het groeitempo van de huidcellen verhogen. Ten slotte zorgt een lage concentratie aan IGFBP-3 voor een hogere afscheiding van aan elkaar geplakte dode huidcellen.
- Omdat er zoveel insuline is aangemaakt, daalt de bloedsuikerspiegel drastisch. Om dit op te vangen scheiden de bijnieren cortisol en androgenen af, wat de lever aanzet tot het aanmaken van glycogeen (bloedsuiker). Daarnaast neemt de trek naar suikerrijk voedsel weer toe, wat na het eten hiervan de bloedsuikerspiegel weer omhoog doet schieten. Ook androgenen stimuleren de talgproductie, wat insulineresistentie een constante aanmoediging van het aanmaken van talg maakt.
De vorming van acne wordt door insulineresistentie dus op de volgende manier gestimuleerd:
- Het verhoogt de talgproductie;
- De aanmaak van cellen wordt gestimuleerd, welke vervolgens ook sneller worden afgescheiden. Dit blokkeert de poriën;
- De huidcellen blijven aan elkaar geplakt zitten wanneer de afsterven, waarna ze klonters vormen.
Chronische ontsteking
Een ontsteking is eigenlijk iets goeds: het draagt bij aan het helingsproces van het lichaam. Zonder zou je zelfs overlijden. Het wordt echter een ander verhaal wanneer ontstekingen chronisch worden. Met ons hedendaagse eetpatroon en levensstijl brengen we onszelf constant schade toe, maar omdat deze pijn zich onder onze pijngrens bevindt voelen we dit niet. Wij doen dit onder andere door verkeerde voeding te eten, stress, onszelf blootstellen aan vervuiling en een tekort aan slaap. Dit veroorzaakt vrije radicalen in ons lichaam, die vervolgens leiden tot geoxideerde stress. Dit brengt schade toe aan onze lichaamscellen, en deze moeten vervangen of genezen worden. En bij dit genezingsproces komt ontsteking kijken. Wanneer dit keer op keer gebeurt (dagelijks meerdere malen door ons voedingspatroon en de manier waarop we ons leven inrichten), vallen vrije radicalen cellen door het hele lichaam aan. Langzamerhand ontwikkelt zich op deze manier chronische ontsteking.
Ontsteking verlaagt de insulinegevoeligheid van cellen nabij het ontstoken gebied. Wanneer het hele lichaam lijdt aan ontstekingen, zal het hele lichaam vervolgens nog insulineresistenter worden. Daarnaast belast deze situatie het immuunsysteen. Het gevolg hiervan is dat het lichaam minder energie heeft om terug te vechten tegen virussen en bacteriën. Dus wanneer een acneveroorzakende bacterie het lichaam binnentreedt, neemt het met gemak de regie over de huidcellen over.
En last but not least: ontstekingen zorgen ervoor dat het hormoonniveau constant hoog staat. Dit betekent dat wanneer het immuunsysteem achter de bacteriën in de poriën aangaat, de ontsteking te heftig gaat zijn. Dit verandert normaliter onschadelijke mee-eters en kleine puistjes in vervelende, rode, pijnlijke en met pus gevulde cysten.
Triggers
Het is belangrijk in te zien dat insulineresistentie en chronische ontsteking de oorzaak zijn van acne, maar dat er talloze zaken zijn die het alleen maar verergeren. Deze triggers zorgen ervoor dat deze gezondheidsproblemen zich uiten in een explosieve puistenaanval:
- Suiker en voeding met een hoge Glycemische Index
- Voeding die allergische reacties opwekt
- Melkproducten (deze zitten boordevol IGF1)
- Stress
Vaak denken mensen dat deze triggers de oorzaak zijn van acne. Zij zijn echter alleen de uiting van het onderliggende probleem.
Vicieuze circel
Zoals je ziet staan insulineresistentie en chronische ontstekingen in nauw verband met elkaar. Het één verergert het andere en andersom. Het is daarom ook een niet gemakkelijk op te lossen probleem en kan al helemaal niet worden verholpen met een zalfje of pilletje. Het onderliggende probleem wordt daar niet mee opgelost. Je bent niet geboren met insulineresistentie en ook niet met chronische ontstekingen, dus ook niet met acne. Om dit probleem bij de wortel aan te pakken moet je jezelf dus één ding heel goed realiseren:
Acne komt door het hebben van een bepaalde levensstijl, dus kan je het alleen laten verdwijnen door deze levensstijl compleet aan te passen.
Dit klinkt misschien hard, maar het is nog harder je te realiseren dat niet alleen acne een gevolg voor de gezondheid is van deze lichaamsstaat; wanneer je dit uit de hand laat lopen, kijken een aantal serieuze gezondheidsproblemen als diabetes, hart- en vaatziekten, hartaanvallen en kanker om de hoek. Kies dus voor de kwaliteit van je leven en pak het probleem bij de wortel aan, voor het te laat is. Hoe pak je acne het beste aan?