Jodium is een essentieel sporenelement dat niet in ons voedingspatroon mag ontbreken. De belangrijkste rol van jodium in ons lichaam is dat het nodig is om schildklierhormonen T4 en T3 aan te maken die onze stofwisseling reguleren, maar daarnaast is jodium ook noodzakelijk voor een gezonde hormoonbalans en groei en beschermt het ons ook tegen de schadelijke gevolgen van zware metalen en radioactieve straling. Tijd dus om ons meer te verdiepen in jodium. (meer…)
Dat konijnen niet alleen heerlijk zijn om mee te knuffelen maar ook op een andere manier nuttig kunnen zijn voor onze gezondheid blijkt wel uit wetenschappelijk onderzoek, want nog niet zo lang geleden is ontdekt dat konijnen faeces (in de volksmond beter bekend als konijnenkeutels) voordelen voor zowel gewichtsverlies als regeneratie van ons DNA heeft. (meer…)
Er zijn talloze redenen om vegetarisch te eten zoals dierenwelzijn, het milieu en de wereldvoedselvoorraad. Vleesvervangers zijn dan ook in elke supermarkt verkrijgbaar, maar zijn deze vleesvervangers gezond? In dit artikel lees je ook wat je kunt kiezen als alternatief.
Deze producten liggen vaak naast vlees in het koelvak en ze lijken qua uiterlijk ook op vlees. Het lijkt een aantrekkelijk alternatief voor vegetariërs om zo genoeg eiwitten binnen te krijgen, maar zo gezond zijn vleesvervangers van de supermarkt niet. In de eerste plaats kun je dat al zien aan de enorme lijst ingrediënten op deze producten, waaruit blijkt dat het sterk bewerkte fabrieksmatige voeding is. Hoe gezonder en verser de producten, hoe minder kunstmatige ingrediënten er zijn toegevoegd. Er zitten veelal kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen in vleesvervangers. Er zitten vaak verdikkingsmiddelen in en zelfs suiker en verzadigd vet. Sojaburgers zitten bijvoorbeeld vol met E-nummers. In een artikel in de Engelse krant Daily Mail hebben onderzoekers een aantal vegetarische producten, waaronder worstjes en burgers, onder de loep genomen en ze ontdekten dat sommige van deze producten net zoveel zout bevatten als in vijf zakken chips. In het artikel zegt professor van de cardiovasculaire afdeling van het St. George Hospital Medical School in Londen, Graham MacGregor, dat mensen tegenwoordig gemiddeld zoveel zout eten dat het onze gezondheid in gevaar brengt. Het verhoogt de bloeddruk wat een grote oorzaak is van een beroerte of hartaanval. Op het etiket van vleesvervangende producten op basis van soja staat vaak dat er vitamine B12 in zit, de vorm die aan de meeste vleesvervangers wordt toegevoegd is cyanocobalamine, een vorm die nog een proces in het lichaam moet afleggen om biologisch actief te worden. De vraag is dus hoeveel het lichaam hiervan werkelijk opneemt. Daarnaast zul je in de meeste gevallen op het etiket van het product kunnen lezen dat de soja die gebruikt is genetisch gemanipuleerd is. Tot op heden is het niet duidelijk wat de lange termijn gevolgen zijn voor de gezondheid van mens en dier, daarom kun je genetisch gemanipuleerde (vaak aangeduid als ‘genetisch gemodificeerde’) producten het beste vermijden.
Waarom vermijden?
Er zitten wel eiwitten in deze producten, maar dit gaat dan bijvoorbeeld om ongefermenteerde soja. Bijvoorbeeld gerehydrateerd soja-eiwit, een eiwit uit soja waarbij eerst water is ontrokken en later weer is toegevoegd. Soja behoort tot de familie van de peulvruchten en bevat in ongefermenteerde vorm grote hoeveelheden fytinezuur. Deze stof schijnt, als je er regelmatig veel van eet, de absorptie in het lichaam van belangrijke mineralen zoals calcium, magnesium, koper, ijzer en zink in het spijsverteringsstelsel blokkeren. Dit wordt bijvoorbeeld ondersteund door een onderzoek uit 2003 (Hurrell et al.) waaruit bleek dat wanneer je fytinezuur vanuit je voeding reduceert (in het onderzoek aangetoond via granen), je lichaam 12x meer ijzer kan opnemen. Ook bevat ongefermenteerde soja trypsine-remmers, die een negatieve invloed hebben op de vertering van eiwitten waardoor ze niet verteerd en geabsorbeerd kunnen worden. Ook kunnen ze alvleesklierproblemen veroorzaken, zo ontdekten onderzoekers onder leiding van Dr. Mike Fitzpatrick, een wetenschapper uit Nieuw Zeeland die vele onderzoeken heeft gedaan naar de effecten van soja. Zij stellen ook dat als je als je vaak ongefermenteerde soja eet, de kans op onvruchtbaarheid bij mannen toeneemt, de kans op hersenbeschadiging toe kan nemen, een verzwakt het immuunsysteem en meer kans om voedselallergieën en –intoleranties te krijgen. Hierover is in 2006 een uitgebreid artikel geschreven in de Engelse krant The Guardian waarin ook stond dat de non-profit Weston A. Price Foundation organisatie, die onafhankelijke onderzoeken doet op het gebied van voeding, dit ondersteunt met verschillende wetenschappelijke onderzoeken. Bovendien is ongefermenteerde sojavoeding rijk aan aluminium, wat giftig kan zijn voor het zenuwstelsel en de nieren, aldus deze organisatie.
Maar het meest ongezonde aan ongefermenteerde soja is de aanwezigheid van fyto-oestrogenen. Dit zijn de oestrogenen in voeding, het zijn natuurlijke of plantoestrogenen die bijvoorbeeld voorkomen in soja, peulvruchten, volkorengranen, cafeïne, erwten, pinda’s, linzen, kiemen, alfalfa en kikkererwten. Ondanks dat ze helemaal natuurlijk zijn, kunnen deze stoffen ons eigen oestrogeen imiteren. Ze hebben veel overeenkomsten met oestrogeen die in het menselijk lichaam wordt aangemaakt. Omdat de twee hormonen zo op elkaar lijken kunnen fyto-oestrogenen de hormoonbalans in het lichaam van zowel mannen als vrouwen flink verstoren, en dit kan leiden tot oestrogeendominantie, onvruchtbaarheid, een onregelmatige menstruatiecyclus en een verhoogde kans op borstkanker. Fyto-oestrogenen hebben een sterke invloed op de schildklier en oestrogeendominantie, een term die voor het eerst werd gebruikt door de overleden Amerikaanse arts Dr. John Lee, kan ook de werking van schildklierhormoon tegengaan. Dit kan leiden tot een te langzaam werkende schildklier en tekorten aan B-vitamines, magnesium en zink, aldus deze arts. Vooral voor zuigelingen is ongefermenteerde soja ongezond, als zuigelingen zuigelingenmelk op basis van soja krijgen, kun je de hoeveelheid oestrogenen per dag, naar schatting, vergelijken met de hoeveelheid oestrogenen in vijf anticonceptiepillen. De onderzoekers van een uitgebreide studie (2010) over fyto-oestrogenen, Heather B. Patisaul en Wendy Jefferson, adviseren in dit onderzoek vrouwen die borstvoeding geven, zwanger zijn of dat willen worden dan ook heel voorzichtig te zijn met soja producten en zich bewust te zijn dat deze producten niet de beste optie zijn voor de (ongeboren) baby.
Niet alle vleesvervangers die je in de koelschappen van de supermarkt vindt zijn gemaakt van soja. Sommige producten bevatten geen soja als basis, maar bijvoorbeeld maïs, kikkererwten, paddenstoelen, noten, zuivel of eieren. Het nadeel van al deze producten blijft dat ze vaak sterk bewerkt zijn en dus veel zout en kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen bevatten.
Genoeg alternatieven
Er zijn genoeg gezonde alternatieven voor vlees of ‘nep-vlees’, waarmee je dezelfde voedingsstoffen binnenkrijgt.
Eiwitten
* Hennepzaad
* Chiazaden
* Amarant
* Boekweit
* Quinoa
* Havermout
* Chlorella
* Spirulina
* Whey proteïne
Vitamine B12
* Biologische eieren
* Eventueel supplementen
IJzer
* Bonen
* Cashewnoten
* Hennepzaden
* Linzen
* Broccoli
* Havermout
* Spinazie
* Kool
* Zonnebloempitten
* Rauwe cacao
Gefermenteerde soja is ook een goed alternatief, dan wel liefst van bio-organische en niet bewerkte soja. Bij bewerkte soja gaan namelijk veel goede voedingsstoffen verloren en bovendien worden er tijdens het bewerkingsproces schadelijke stoffen gevormd zoals vrije glutaminezuur (MSG) en zelfs toegevoegd. Gefermenteerde soja is wel gezond omdat het schadelijke fytinezuur tijdens het fermentatieproces (als bepaalde stoffen worden omgezet in andere stoffen) wordt geneutraliseerd. Bijvoorbeeld door het laten weken van de soja. Ook granen en peulvruchten kun je eigenlijk het beste eerst 48-72 uur weken voordat je ze gaat koken, tijdens het weken vindt namelijk fermentatie plaats. Het wellen van granen en bonen wordt ook aangeraden in de macrobiotiek. Gefermenteerde soja is niet alleen gezond doordat fytinezuur is geneutraliseerd, het helpt ook bij het hergroeperen van de ‘vriendelijke’ bacteriën in de dikke darm die de ‘onvriendelijke’ bacteriën neutraliseren. Het helpt dus om de darmflora in de dikke darm gezond te houden. Daarnaast zorgt gefermenteerde soja ervoor dat voedsel en voedingsstoffen beter worden opgenomen. Wanneer je dus de volgende keer sojaproducten koopt, let er dan op dat je alleen gefermenteerde sojaproducten kiest. Je moet dan denken aan miso, tempeh, tamari en gefermenteerde sojasaus. Aangezien sojamelk nooit gefermenteerd is zou je hiervoor als alternatief (ongezoete) havermelk, rijstmelk, amandelmelk, kokosmelk of geitenmelk kunnen nemen.
Uiteindelijk is het meest gezond om zo veel mogelijk verse en natuurlijke producten te eten zonder kunstmatige toevoegingen en lange ingrediëntenlijsten. In het programma Superverbrander Methode gaan we dieper in op gezonde en minder gezonde voedingsmiddelen en hoe je jouw voedingspatroon kunt uitbalanceren zodat je een gezond gewicht krijgt en behoud.
Steeds meer mensen zijn zich ervan bewust dat een gezond voedingspatroon nodig is voor een goede gezondheid. Toch kun je, ook als je gezond en gevarieerd eet, een tekort krijgen aan bepaalde vitamines. Dit kan leiden tot allerlei klachten zoals vermoeidheid en energiegebrek. In dit artikel lees je over een effectievere manier voor meer energie dan die dagelijkse kop koffie.
Veel mensen worden niet altijd uitgerust wakker en hebben ’s morgens weinig energie. Een kop koffie lijkt dan een aantrekkelijke oplossing voor een energieboost. De cafeïne hierin pakt op dat moment dan misschien wel de symptomen aan, maar niet de oorzaak van het gebrek aan energie. Sterker nog, op lange termijn is de kans groot dat je in een vicieuze cirkel terecht komt en je door deze gewoonte alleen maar minder energie hebt. De Amerikaanse Dr. Mercola noemt cafeïne zelfs de meest gebruikte drug ter wereld. Uiteindelijk wil je natuurlijk de oorzaak aanpakken van je vermoeidheid, en op een natuurlijke manier de energieproductie van het lichaam aanwakkeren. Dat begint bij gezonde voeding, veel water drinken, regelmatig bewegen, stress verminderen en de emotionele uitdagingen in het leven aangaan en verwerken. Hierdoor zal je energie al flink verbeteren. Een gezonder alternatief dan die kop(pen) koffie voor meer energie is de vitamine B12, deze vitamine wordt ook wel de ‘energie vitamine’ genoemd. Dit is namelijk een van de meest essentiële vitamines voor je lichaam en is betrokken bij de stofwisseling van elke cel in het lichaam. B12 heeft een cruciale functie bij processen zoals DNA synthese en energieproductie. Bij een tekort aan vitamine B12 kan minder DNA worden aangemaakt, aldus het Vitamine Informatie Bureau, dat nodig is als lichaamscellen zich vermenigvuldigen. Vooral bloed- en zenuwcellen vermenigvuldigen zich snel en daar zijn de effecten van een tekort aan vitamine B12 dus het eerst te merken. B12 beschermt onze hersencellen en beïnvloedt onze geestelijke gesteldheid. Deze vitamine speelt een belangrijke rol in het omzetten van koolhydraten, eiwitten en vetten in energie zodat we energie kunnen halen uit voeding. Het helpt bovendien bij slapeloosheid en stress. Een tekort aan vitamine B12 komt, aldus Dr. Mercola, ontzettend veel voor, vooral bij mensen boven de zestig. Maar liefst, zo zegt hij, 1 op de 4 zestigers hebben een bepaalde mate van tekort aan B12. Deze cijfers zijn in Nederland hetzelfde, zo bevestigt het Vitamine Informatie Bureau. Maar ook in andere leeftijdscategorieën schijnt een tekort aan B12, volgens hem, steeds vaker voor te komen.
Waarom is B12 zo belangrijk?
Het geeft meer energie en heeft een positieve invloed op de werking van het immuunsysteem. B12 heeft een uitbalancerend effect op het lichaam, het verhoogt je energie, maar kalmeert tegelijkertijd ook. Een klein onderzoek toonde aan dat mensen na het injecteren van vitamine B12 zich zeker twee weken blijer voelde en een groter gevoel van welzijn hadden (Ellis F.R., Nasser, S. 1973), ook bleek uit onderzoek dat mensen minder lang sliepen, maar dat de slaapkwaliteit en de alertheid tijdens de dag veel hoger waren. B12 dient bijvoorbeeld ook als hulpstof voor het aanmaken van het ‘slaaphormoon’ melatonine. Andere functies van B12 zijn een goede vertering en opname van voedingsstoffen, vet stofwisseling, gezonde functie van het zenuwstelsel, ondersteuning bij de aanmaak van rode bloedcellen (zuurstof transport), productie van hormonen in de bijnieren, gezonde functie van het immuunsysteem, mentale helderheid, fysieke, emotionele en mentale energie en ondersteuning bij een gezonde zwangerschap. Een tekort aan vitamine B12 kan geheugenproblemen veroorzaken. In een publicatie van Harvard Medical School wordt beschreven (Alberto Puig, Mari Mino-Kenudson et al., 2012) dat een 62 jarige man binnen twee maanden een verdoofd gevoel in zijn handen had, moeite had met lopen, ernstige pijn in zijn gewrichten, kortademig was en zijn huid geel kleurde. De oorzaak bleek een tekort aan vitamine B12 in zijn bloed te zijn, aldus dit rapport van het, bij Harvard aangesloten, Massachusetts General Hospital, gepubliceerd in The New England Journal of Medicine. Er zijn een aantal verschillende claims over B12 goedgekeurd door de European Food Safety Authority (EFSA), een onafhankelijk onderzoeksinstituut. Hun wetenschappelijk onderzoek is de basis voor het Europese beleid en de wetgeving op het gebied van voedselveiligheid. Het betreft de volgende claims: B12 draagt bij tot de vermindering van vermoeidheid en ondersteunt het energieniveau. B12 heeft een positieve invloed op de werking van het immuunsysteem. B12 draagt bij aan de geestelijke veerkracht.
Hoe een tekort ontstaat
Vergeleken met andere vitamines is vitamine B12 een grotere molecuul, hierdoor is het lastiger voor B12 om door je darmwand heen te komen en zo in je bloed te worden opgenomen. Daarnaast wordt vitamine B12 gekoppeld aan de stof ‘intrinsieke factor’. Intrinsieke factor is een bestanddeel van maagsap, dat geproduceerd wordt door het maagslijmvlies. Wanneer het maagslijmvlies is beschadigd, ontstaat er op den duur een vitamine B12-tekort, omdat het lichaam geen maagzuur, het enzym pepsine en/of intrinsieke factor kan aanmaken, wat nodig is voor om effectief te verteren in de dunne darm. Ook stress, ontstekingen, maagzuurremmers en andere medicijnen verlagen de intrinsieke factor waardoor een tekort aan B12 kan ontstaan. Uit wetenschappelijk onderzoek (Joosten et al., 1993) blijkt ook dat bij het ouder worden de intrinsieke factor afneemt en B12 minder goed door de darmen kan worden opgenomen, dus hoe ouder we worden hoe groter de kans dat we een B12 tekort hebben. Een groep die extra vatbaar is voor een tekort aan B12 zijn vegetariërs en veganisten. B12 is een wateroplosbare vitamine die alleen voorkomt in voedingsmiddelen van dierlijke afkomst, zoals vlees, vis, melk en eieren. Wanneer je lang medicijnen hebt geslikt is er ook een kans op een tekort. Vooral maagzuurremmers, maagzweerremmers, bètablokkers, cholesterolverlagende medicijnen, medicatie voor diabetici en anticonceptiepillen worden hiermee in verband gebracht. Wanneer je de pil slikt, zwanger bent, borstvoeding geeft, aan hart- en vaatziektes lijdt of bestraald wordt kan je lichaam een grotere behoefte hebben aan B vitamines waaronder B12. Ook kun je een tekort hebben als je maagzuurgehalte laag is, je darmflora niet in balans is of als je darmwand niet goed functioneert. Bijvoorbeeld bij een beschadigde darmwand door een overgevoeligheid van gluten of andere voedselallergieën of door een chronische darmziekte zoals Crohn of Colitis Ulcerosa. In deze gevallen is de intrinsieke factor niet hoog genoeg om B12 goed te kunnen opnemen. Klassiek Homeopatisch Arts Hans Reijnen doet al sinds 2007 onderzoek (observationele analyses) naar alles wat met vitamine B12 en het tekort te maken heeft, hij schreef er het boek ‘Vitamine B12 tekort – oorzaak van vele chronische klachten’ over. Zijn waarneming is dat alle mensen met een tekort aan B12 die hij heeft behandeld vielen onder de categorie Hoog Sensitieve Persoon (HSP) en dat deze mensen zich opvallend vaak bezig houden met bewustzijnsontwikkeling.
De symptomen die kunnen voorkomen bij een tekort aan B12 zijn:
* Depressie of depressieve gevoelens
* (Chronische) vermoeidheid
* Weinig energie
* Slaaptekort
* Wazig (niet helder) gevoel in het hoofd
* Stemmingswisselingen
* Gebrek aan motivatie
* Gebrek aan concentratie
* Spierzwakte
* Tintelende armen en benen
* Huidaandoeningen
* Een gelige huid
* Een gezwollen of geïrriteerde tong
* Paranoia of angsten
* Bloedarmoede
Een tekort aan vitamine B12 wordt door medici in verband gebracht met chronische ziektes en stemmingsstoornissen zoals depressie en manische depressiviteit. Ook verhoogt een vitamine B12 tekort het risico op hart- en vaatziekten en de ziekte van Alzheimer. Vitamine B12 heeft namelijk invloed op het homocysteïnegehalte in het bloed. Dit is een stof die ontstaat bij de stofwisseling van eiwitten. Een hoog gehalte van deze stof wordt in verband gebracht met de ontwikkeling van Alzheimer en hart- en vaatziekten (McCaddon A, Regland B, et al., 2002). Onderzoekers ontdekten verder dat een voedingspatroon met te weinig foliumzuur, B12 en B6 kan leiden tot cognitieve stoornissen en een sterke afname in de lengte en dichtheid van de haarvaten in de hersenen. In een publicatie over B12 in National Library of Medicine (2012) staat dat vrouwen met een B12 tekort een ‘valse’ afwijking (Pap) kunnen hebben bij een uitstrijkje. Dit komt omdat B12 het ‘uiterlijk’ van bepaalde cellen kan beïnvloeden.
B12 tekort oplossen
Bloedonderzoek of levend bloedanalyse is een manier om een tekort aan B12 vast te stellen. Hans Reijnen stelt dat bloedonderzoek slechts een beperkte betrouwbaarheid heeft omdat het niet alleen gaat om het gehalte van vitamine B12 in het bloed, maar ook om het gehalte op celniveau (weefselniveau) en dit is nog niet te meten. Daarnaast worden bij een bloedtest meestal nog te lage normaalwaardes gehanteerd om vitamine B12 tekort op te sporen, hierdoor kan de diagnose gemist worden. Wanneer je dus wel symptomen ervaart en er komt geen tekort aan B12 uit het bloedonderzoek kun je alsnog kijken of je door wat extra B12 te nemen, via voeding of eventueel een supplement, verlichting van deze symptomen gaat ervaren. Het Vitamine Informatie Bureau stelt dat een teveel aan vitamine B12 geen kwaad kan. Het lichaam kan bij een hoge inname zelf de opname van vitamine B12 uit de voeding beperken. Er zijn daarnaast geen nadelige effecten op het lichaam bekend van een hoge vitamine B12-inname. Het opnamepercentage van vitamine B12 neemt af bij toenemende inname. Bij een inname van 1 microgram wordt 50% opgenomen, bij een inname van 25 microgram is dit slechts 5%. Ook uit onderzoeken is aangetoond dat wanneer de waarden voor foliumzuur, B6 en B12 normaal zijn er toch een verminderde biobeschikbaarheid van B12 kan zijn. Onderzoekers van de Amerikaanse McGill Universiteit ontdekten al in 1975 dat bij patiënten een grote verbetering in het energieniveau en de stemming te zie was als ze vitamine B12 namen, zelfs als hun B12 waarden hoog genoeg waren.
B12 aanvullen
Bronnen van vitamine B12 in voeding zijn vlees, liefst biologisch vlees van dieren die gras hebben gegeten. Vis en dan bij voorkeur wilde vis, vooral krab, mosselen en schelpdieren, en eieren. Wanneer je een tekort wilt voorkomen eet dan af en toe biologisch vlees of wilde vis. En als je vegetarisch bent eet dan tot zo’n zeven eieren per week. In sommige blauwgroene algen komt een stof voor die veel op B12 lijkt, dit type algen wordt ook wel pseudo-B12 genoemd. Uit wetenschappelijk onderzoek in 1999 (Watanabe F, Kasura H et al.) blijkt wel dat het lichaam deze niet actieve vorm van B12 niet in de actieve vorm kan omzetten. Zoals je eerder kon lezen kan het zo zijn dat de darmen B12 niet goed kunnen opnemen, in dat geval kun je zoveel eieren of biologisch vlees eten als je wilt, maar zul je een B12 tekort houden. Dan kan een supplement effectief zijn, mits het microscopische druppels B12 (via een spray of druppels in je mond) of zuigtabletten zijn. Op die manier komt de B12 direct via het mondslijmvlies onder de tong in de bloedbaan en omzeil je het probleem als het lichaam de B12 niet kan omzetten via het maagdarmstelsel naar de bloedbaan. Niet ieder supplement blijkt overigens even effectief. Er zijn verschillende vormen van B12 waaronder hydroxocobalamine, cyanocobalamine, methylcobalamine en adenosylcobalamine. Cyanocobalamine is het meest gebruikt in vitamine B12 supplementen, maar volgens verschillende experts, zoals Dr. Mercola en Hans Reijnen en ondersteunt door onderzoek (o.a. Guest J.R., Friedman S, 2006), is dit zeker niet de meest effectieve vorm omdat het lichaam deze eerst nog moet omzetten in de effectievere vormen. Vooral methylcobalamine en ook adenosylcobalamine zijn de enige echt effectieve vormen van B12. In Nederland worden ook wel injecties gegeven bij een ernstig tekort aan B12, deze injecties bevatten de niet actieve vorm hydroxocobalamine, deze vorm van vitamine B12 moet nog steeds door het lichaam omgezet worden in de actieve methylcobalamine en adenosylcobalamine B12 om effectief te zijn. Al in 1970 waren er verschillende onderzoekers zoals Dr. AG Freeman die vanuit hun onderzoeken lieten weten dat cyanocobalamine niet de meest effectieve vorm van B12 is (zoals ook gepubliceerd in een artikel in Journal of the Royal Society of Medicine in 1992). Een andere mogelijkheid zijn B12 Energy Patches, deze stickers kun je één of twee keer per week op je huid (achter het oor) plakken waardoor methylcobalamine via de huid in het bloed komt.
Deel jouw B12 ervaringen gerust onder dit artikel.
Al jaren staat roomboter in een kwaad daglicht. Roomboter is namelijk rijk aan verzadigde vetten, en dat is niet goed voor je cholesterolgehalte. Omdat een te hoog cholesterol de kans op hart- en vaatziekten verhoogt adviseert het Voedingscentrum om niet vaak roomboter te eten. Is dat advies wel terecht? Het klopt dat roomboter verzadigde vetten bevat, maar dat is absoluut niet het hele verhaal. In deze blog de antwoorden over roomboter. (meer…)
In dit artikel lees je hoe oil pulling het lichaam zou helpen ontgiften en of de wetenschap het daarmee eens is. Ook krijg je praktische tips als je oil pulling zelf wilt uitproberen.
Oil pulling is een natuurlijke manier om je lichaam te ontgiften. Deze techniek is eeuwenoud en komt oorspronkelijk uit de Ayurvedische geneeskunde. Ayurveda is een gezondheidsleer die zijn oorsprong heeft in India en is erkend door de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO). Oil pulling wordt al genoemd in de Charaka Samhita, een van de oude teksten in het Sanskriet waar deze gezondheidsleer op is gebaseerd. Binnen de Ayurveda wordt oil pulling gebruikt voor dagelijkse mondverzorging omdat het zou zorgen voor minder plak, wittere tanden en een frisse adem. Het zou daarnaast het lichaam ontgiften en zelfs verjongen. In India gebruiken mensen deze (goedkope) manier van ontgiften bij verschillende kwalen en aandoeningen. Deepak Chopra schrijft er uitgebreid over in zijn boek ‘Balans in je leven. Totale gezondheid van lichaam en geest.’ Ook in Rusland werd deze manier van reinigen generatie op generatie doorgegeven. In de jaren negentig schijnt een Russische oncoloog Dr. Fedor Karach oil pulling weer onder de aandacht te hebben gebracht op een artsencongres. Persoonlijk had hij goede ervaringen met de kuur die hem geholpen zou hebben te genezen van een chronische bloedziekte en zijn artritis. Dr. Karach zou ook hebben gesteld dat mensen zonder alle toxines in het lichaam potentieel wel 140 tot 150 jaar oud kunnen worden. In 2008 zorgde het boek ‘Oil Pulling Therapy: Detoxifying and Healing the Body Through Oral Cleansing’ van natuurgeneeskundig therapeut en voedingsdeskundige Bruce Fife ervoor dat meer mensen enthousiast raakten over oil pulling. Inmiddels is oil pulling wereldwijd opnieuw enorm populair.
Hoe werkt het?
Je neemt één eetlepel ongeraffineerde plantaardige, liefst biologische, olie in je mond en spoelt daarmee gedurende 15 tot 20 minuten door de olie langzaam in de hele mondholte en tussen de tanden en kiezen te bewegen. Kies hiervoor bijvoorbeeld koudgeperste zonnebloem- sesam- of kokosolie. Hoe meer warmte er namelijk vrij komt bij de persing van deze oliën, hoe meer voedingsstoffen in de olie verloren gaan. Naarmate de minuten verstrijken wordt de olie vermengd met speeksel en steeds dunner. Als de tijd is verstreken spuug je de olie uit, je slikt het dus niet door. Volgens Bruce Fife trekken de koudgeperste oliën van nature bacteriën en toxines aan. Olie bindt ook vuil en afvalstoffen aan zich en neemt bacteriën dus mee het lichaam uit. Wanneer de olie twintig minuten wordt gespoeld en uitgespuugd, zou het zo zijn dat deze afvalstoffen het lichaam verlaten. Bacteriën kunnen via je mond in je bloedsomloop komen en op die manier een ongunstige invloed hebben op het lichaam, zo zegt Dr. John Salerno, een arts uit New York en pionier op het gebied van alternatieve geneeskunde, in Womens Health Magazine. Deepak Chopra stelt daarnaast dat het lichaam kan ontgiften en helen door de meridianen in de tong die volgens Ayurveda in verband staan met de organen. Dit kun je vergelijken met de punten in de voeten die gebruikt worden bij voetreflexologie. Het mondslijmvlies neemt snel stoffen op (denk maar aan medicijnen of vitamines die je onder de tong laat smelten), de theorie is hier dat het andersom ook werkt en dat het mondslijmvlies met behulp van oil pulling de afvalstoffen ook weer kan afgeven. Ook zou oil pulling de stofwisseling activeren, wat ervoor zorgt dat het lichaam sneller en grondiger gifstoffen elimineert die via de slijmvliezen in het speeksel belanden. Volgens Bruce Fife en andere aanhangers zou oil pulling allerlei aandoeningen en ziektes kunnen verbeteren zoals hoofdpijn en migraine, tandpijn, eczeem, opvliegers, allergieën, bronchitis, trombose, PMS, spijsverteringsklachten en maagzweren. Het zou de functie van de darmen verbeteren en een gunstige invloed hebben op hart, nieren, longen, lever en bloed. Met meer energie als resultaat. Zenuwen worden sterker, spieren en gewrichten worden beweeglijker en het kan een hoge bloeddruk helpen normaliseren. Ook stelt Fife dat de hormonale balans in het lichaam verbetert. Sommige mensen laten weten dat ze beter slapen en ’s morgens fitter wakker worden. Ook zou het goed zijn voor een stralende huid en werken tegen acné. Het zou werken tegen gevoelige tanden, ontstoken en/of bloedend tandvlees, aften en slechte adem.
Volgens de wetenschap?
Op internet kun je vele succesverhalen lezen van mensen die baat hebben bij oil pulling, maar er zijn nog niet zoveel wetenschappelijke onderzoeken gedaan die dit kunnen ondersteunen. Er zijn een aantal klinische studies gedaan, de meeste in India, die voornamelijk verbetering lieten zien op het gebied van mondverzorging. Zoals in 2008 en 2009 (Asokan S, Emmadi P, et al.) onder twintig mannen waarbij tien mannen tien dagen lang (en bij de studie in 2008 twee weken lang), ’s morgens voor het tandenpoetsen, tien minuten met sesamolie hebben gespoeld. De andere groep spoelde met mondwater. In beide groepen was na 24 uur, na 48 uur, na een week en na tien dagen steeds een duidelijke vermindering van plak en bacteriën in de mond zichtbaar. In 2011 is er onderzoek gedaan naar de effecten van oil pulling op de bacteriën die een slechte adem veroorzaken (Asokan S, Kumar RS et al.). Wederom onder twintig volwassenen en er werd gekeken naar de effecten van zowel een mondwater als oil pulling. De conclusie van dit onderzoek was dat na twee weken zowel bij de groep die spoelde met mondwater als de groep die spoelde met sesamolie er een zichtbare vermindering was van de bacteriën die een slechte adem veroorzaken. Verschillende onderzoekers en experts raden sesamolie aan voor de beste resultaten en over kokosolie zijn de meningen verdeeld. Sommige onderzoekers raden deze juist aan als heel effectief, terwijl er ook een aantal waarschuwen voor het hoge gehalte aan MCT (medium-chain triglyceride). Triglyceriden zijn stoffen die vetzuren binden en bij elkaar houden. Een deel van deze gebonden vetten zit in het bloed en wordt door het lichaam als energiebron gebruikt. Het zijn de belangrijkste bestanddelen van plantaardige olie. Wanneer erg verhoogd kan dit het proces van aderverkalking versnellen en op den duur mogelijk hart- en vaatziekten veroorzaken. Aan de andere kant heeft kokosolie juist wel weer de meeste antibacteriële eigenschappen doordat het een hoog percentage aan laurinezuur bevat. Ook heeft kokosolie en een hele fijne moleculaire structuur en zou daardoor een sterk zuigende werking hebben.
Tips om te beginnen
* De ochtend zou het beste moment zijn voor oil pulling, meteen na het opstaan op de nuchtere maag en nog voor het tandenpoetsen.
* Wacht na het spoelen een half uurtje voor je gaat eten. Daarna kun je nog een tongschraper gebruiken om je tong extra te ontdoen van aanslag (afvalstoffen).
* Neem de olie bijvoorbeeld in je mond als je gaat douchen. Of doe andere dingen zoals je aankleden of je lunch klaarmaken om mee te nemen naar werk.
* Wanneer je last krijgt van de spieren in je gezicht dan zet je teveel kracht, dit is niet de bedoeling.
* Het is even wennen dus als het aan het begin niet lukt en je slikt de olie per ongeluk door is dat niet erg. Als je het een paar keer gedaan hebt dan gaat het makkelijker.
* Is de kleur van de olie bij het uitspugen wit dan heb je lang genoeg gespoeld, als deze nog geel is dan kun je een volgende keer meer bewegingen maken of de olie langer spoelen.
* Spoel daarna je mond grondig met lauw water. Poets eventueel je tanden, met een natuurlijke tandpasta, en drink vervolgens twee glazen water.
* Als het ’s morgens niet lukt, kan het ook op andere tijdstippen, maar daarbij zou het belangrijk zijn dat er zeker drie uur zit tussen het moment dat je iets hebt gegeten en dat je met olie gaat spoelen. En een half uur na de laatste keer dat je iets hebt gedronken.
* Laat je hoofd af en toe wat naar achter vallen zodat de achterkant van je mond ook wordt bereikt.
* Probeer het doorslikken van de olie zoveel mogelijk te vermijden i.v.m. de toxines en bacteriën.
* Als de tijd is verstreken spuug je de olie uit in een zakje of op een vel keukenpapier dat je weggooit. Niet in de gootsteen, de olie kan afvoerpijpen op den duur namelijk verstoppen.
* Dit een bepaalde periode dagelijks doen zou het meest effectief zijn, maar een aantal of één keer per week zou ook al positieve resultaten geven.
* Voor acute kwalen wordt minimaal een week tot veertien dagen geadviseerd. Bij chronische klachten een aantal maanden tot een jaar. Wanneer je klachten zijn verbeterd kan je bijvoorbeeld 2 keer per week preventief spoelen.
* Ook komt een Herxheimer reactie wel voor waarbij klachten eerst verergeren voordat ze verbeteren. Het is een teken dat het lichaam in beweging komt.
Er zijn vele enthousiaste mensen die zeggen veel baat te hebben bij oil pulling, maar oil pulling als werkelijk wondermiddel wordt door de wetenschap nog niet ondersteund. Op dit moment is het dus nog een kwestie van zelf uitproberen. Wanneer je er ervaringen mee hebt kun je dat natuurlijk delen onder dit artikel.
Mijn naam is Navid Saleki en ik ben een extreem-sporter. Ik houd ervan om limieten op te zoeken in alles wat ik doe, heb een gezond mentaliteit en vervuil mijn lichaam niet met drugs en drank… maar tot voor kort wel met e-nummer, suikers en andere ongezonde gewoontes! (meer…)
Steeds meer mensen doen aan intermittent fasting, oftewel vasten met tussenpozen, omdat ze merken dat ze er zich gezonder door voelen en er meer energie van krijgen. Door regelmatig even te vasten zorg je er bovendien voor dat je lichaam beter in staat is vet te verbranden, zodat overtollig vet sneller verdwijnt en minder snel de kans krijgt opnieuw te ontstaan. De vraag is natuurlijk of vasten met tussenpozen eigenlijk wel gezond is en of je er inderdaad mee kunt afvallen. Daarom ben ik op zoek gegaan naar de wetenschap achter intermittent fasting. (meer…)
Al tientallen jaren is onderzoeker en auteur Dan Buettner bezig met onderzoek naar plekken op de wereld waar de bewoners het langst leven. Hij onderzoekt lifestyle, dieet en stressmanagement in deze zogenoemde ‘Blauwe Zones’, met hulp van The National Geographic Society. Hier lees je over zijn opvallende conclusies, en krijg je concrete tips vanuit deze gebieden om ook zo gezond en oud mogelijk te worden.
Dan Buettner schreef er verschillende boeken over waaronder The Blue Zones. Hij werkt samen met verschillende experts zoals Dr. Gianni Pes van de Universiteit van Sassari in Italië en de Belgische Demograaf Dr. Michel Poulain. In 2008 begonnen ze met onderzoek op het Griekse eiland Ikaria, waar ongeveer tienduizend mensen wonen, een van de plekken op de wereld waar de mensen bovengemiddeld oud worden. Nadat alle data was verzameld concludeerde ze, samen met onderzoekers van de Universiteit van Athene, dat de bewoners op Ikaria 2,5 keer zo vaak minstens 90 jaar oud worden in vergelijking met mensen in Amerika. De mannen worden zelfs bijna 4x zo vaak 90 jaar oud en zijn daarbij ook nog gezonder. Ze leven gemiddeld 8 tot 10 jaar langer voordat ze geveld worden door bijvoorbeeld kanker of hart en vaatziekten. Ze hebben minder last van depressie en dementie (een kwart van de mensen in vergelijking met de cijfers uit Amerika). In Amerika heeft, volgens de Alzheimer’s Association, de helft van de bevolking van 85 jaar en ouder in mindere of meerdere mate last van Alzheimer. Dit heeft Amerika ongeveer 200 miljard dollar gekost in 2012. Op het eiland Ikaria blijven mensen over het algemeen scherp en helder tot ze overlijden.
Een bijzonder verhaal
Dan Buettner bezocht Ikaria en ontmoette daar de op dat moment 97-jarige oorlogsveteraan Stamatis Moraitis. The New York Times schreef hier toen een artikel over. In de zeventiger jaren was Moraitis midden zestig en woonde in Amerika toen bij hem longkanker werd ontdekt. De artsen gaven hem nog maximaal negen maanden te leven. In plaats van een lijdensweg met chemotherapie besloot hij terug te verhuizen naar Ikaria, waar hij vandaan kwam, om daar te sterven. Een begrafenis daar kost ongeveer $200 en zo was er meer geld over voor zijn nabestaanden. Hij was dan niet meer in de buurt van zijn volwassen kinderen, maar aan de andere kant zou hij begraven worden tussen zijn voorouders op een kleine begraafplaats tussen de eikenbomen met uitzicht op de Egeïsche Zee. Hij en zijn vrouw trokken in bij zijn ouders die nog leefden en Moraitis lag veel in bed en verzoende zich met zijn lot. Veel vrienden van vroeger wisten hem weer te vinden en zochten hem elke middag op. Moraitis bedacht dat hij maar beter gelukkig kon zijn op zijn sterfbed en kletste elke middag urenlang met deze vrienden onder het genot van lokaal geproduceerde wijn. In de maanden erna voelde Moraitis zich echter steeds sterker. Hij ging zijn eigen groenten weer verbouwen in de tuin en ging aan de slag in de wijngaard van de familie, hij kwam weer in de routine van het leven op dit eiland. Hij stond op wanneer hij er zin in had, werkte een paar uurtjes in de wijngaard, maakte een uitgebreide lunch en ging daarna even slapen. ‘s Avonds ging hij meestal naar de lokale kroeg waar hij spelletjes speelde tot middernacht. Maanden en zelfs jaren gingen voorbij en zijn gezondheid verbeterde alleen maar. Toen Buettner hem ontmoette was hij naar eigen zeggen 102 jaar oud, maar 97 jaar volgens de officiële papieren. In 2013 is hij op 98 jarige leeftijd overleden, 36 jaar nadat hij gediagnosticeerd werd met de agressieve vorm van longkanker.
Stamatis Moriatis uit Ikaria
Wat is het geheim van de mensen op Ikaria?
Buettner probeert er met zijn collega’s door middel van onderzoeken achter te komen waardoor mensen hier zo oud worden. Zijn het de eetgewoontes, de middagdutjes, de minimale stress, de regelmatige seks die de mensen hier hebben tot op oudere leeftijd? Of genieten mensen hier in het algemeen meer van het leven? Dr. Ilias Leriadis, een van de weinige artsen op het eiland, deelt wat van de lokale ‘geheimen’.
1. De mensen hier drinken aan het einde van de dag een theedrank, die ze mountain tea noemen, gemaakt van gedroogde kruiden die op het eiland groeien. Bijvoorbeeld met marjolein, salie, wilde munt (fliskouni) en rozemarijn. Ook drinken ze een thee gemaakt van gekookte blaadjes van de paardenbloem met wat citroen. Deze warme dranken zijn lekker, maar doen meteen dienst als medicijn aldus Leriadis. Dr. Ioanna Chinou is een professor aan de University of Athens School of Pharmacy en een van de bekendere experts op het gebied van de werking van kruiden in Europa. Volgens haar zijn deze theesoorten traditionele Griekse geneesmiddelen. Wilde munt werkt bijvoorbeeld tegen tandvleesontsteking en maag- of darmontstekingen. Rozemarijn wordt gebruikt tegen jicht en de plant artemisia zou de bloedcirculatie verbeteren. Dr. Chinou heeft zeven kruiden onderzocht die het meest gebruikt worden op Ikaria. De plantaardige componenten polyfenolen zijn hierin mede verantwoordelijk voor de medicinale eigenschappen, deze werken als sterke antioxidant. Deze kruiden bleken ook bij te dragen aan het verlagen van de bloeddruk.
2. Ook honing wordt hier beschouwd als wondermiddel. Op het eiland kun je bijzondere honingsoorten vinden die je nergens anders ter wereld hebt. De bewoners gebruiken honing als medicijn: om wonden te genezen, van een kater af te komen of bij griep en verkoudheid. Oudere mensen beginnen de dag hier met een lepel pure honing. Honing heeft verschillende bewezen positieve effecten op de gezondheid. Het beschermt o.a. tegen kanker en hart- en vaatziekten, door de flavonoïden en antioxidanten.
3. Volgens Leriadis blijven mensen hier laat op, staan ze in de ochtend ook laat op en doen veel middagdutjes. Zijn praktijk is niet eens open voor 11 uur omdat er dan toch nog niemand komt. Verder draagt niemand een horloge en let niemand op de tijd. Wanneer je iemand hebt uitgenodigd voor de lunch is het de vraag of ze om 10 uur ’s morgens of om 6 uur ’s avonds komen. Wanneer je niet op de tijd hoeft te letten scheelt dat enorm veel stress.
Tijdens zijn bezoek ontmoette Buettner verschillende patiënten van Leriadis, waaronder twintig mensen over de 90 en één die zei 104 jaar oud te zijn. Hij sprak een 95 jaar oude man die nog steeds viool speelde en een 98 jarige vrouw die nog steeds haar eigen kleine hotel had en in het weekend poker speelde voor geld.
Is er een geheim van oud worden?
Statistisch gezien wordt de kans voor jonge mensen steeds groter om straks 100, 110 of zelfs 120 jaar oud te worden, zo zegt de Amerikaanse Dr. Mercola. Door alle medische ontwikkelingen is het zelfs aannemelijk dat een leven van 150 jaar mogelijk zal zijn in de komende decennia. De meeste mensen van 100 jaar of ouder zijn steeds gezonder tot het einde van hun leven. Uit wetenschappelijk onderzoek (Andersen SL, Sebastiani P et al., 2012) blijkt dat hoe hoger de leeftijd, hoe gezonder ze oud worden. Juist bij de oudste mensen ontstaan ziekten of geheugenverlies gemiddeld ook veel later. Wetenschappelijk gezien blijft het moeilijk te bewijzen hoe het komt dat de groep mensen boven de 100 zo oud worden, er is geen specifiek patroon te herkennen. Onderzoekers aan de University of Chicago Center on Aging vonden wel een connectie tussen de leeftijd waarop de moeders de kinderen kregen die later heel oud werden (2006). Wanneer je moeder onder de 25 was toen je werd geboren, is de kans dat je 100 jaar wordt twee keer zo groot dan wanneer je moeder boven de 25 was toen je werd geboren, aldus dit onderzoek. Dat heeft volgens de onderzoekers te maken met de gezonde staat van de eitjes. Maar het gaat natuurlijk vooral om een gezonde levensstijl, zo zegt ook de arts Dr. Barzilai verbonden aan The Institute for Aging Research at Albert Einstein College of Medicine in New York die ook onderzoek heeft gedaan naar de levensstijl van mensen boven de 100. Niet roken, niet teveel drinken, dagelijks bewegen, een gezond voedingspatroon en geen overgewicht hebben gaat natuurlijk voor ons allemaal op, toch lijkt deze groep genetisch anders in elkaar te steken. Deze mensen verouderen anders dan de gemiddelde mens, langzamer. Ze eindigen wel met dezelfde ziekten als anderen, maar gemiddeld met een veel minder lange lijdensweg, aldus Dr. Barzilai. Het blijkt dat veel van de 100 jarigen zelf zich gemiddeld 20 jaar jonger voelt. Ze hebben veelal ook een positieve levenshouding, zijn optimistisch en enthousiast over het leven. In 2008 is er een telefonisch onderzoek gehouden onder 100 mensen van over de 100 in Amerika waarbij werd gevraagd welke redenen zij zelf gaven voor hun hoge leeftijd, aldus WebMD Health News.
* Vrienden en familie dichtbij (90%)
* De mind actief houden (89%)
* Lachen en een gevoel voor humor (88%)
* In contact blijven met je spiritualiteit (84%)
* Zin hebben in elke nieuwe dag (83%)
* Blijven bewegen (82%)
* Je onafhankelijk blijven voelen (81%)
* Gezond eten (80%)
* Het nieuws blijven volgen (63%)
* Steeds weer nieuwe vrienden maken (63%)
Over het algemeen vinden ze het verder belangrijk om stress te vermijden. Ze hebben net zo goed stressvolle tijden gekend in het leven, maar ze gingen er anders mee om. Ze bleven er niet in hangen.
Tips om ook langer gezond te leven
Het blijft natuurlijk opvallend dat er bepaalde gebieden zijn in de wereld waar mensen langer leven en gezonder oud worden dan ergens anders op aarde. Andere voorbeelden van deze gebieden zijn het Italiaanse eiland Sardinië en Okinawa in Japan. Wat deze gebieden in ieder geval gemeen hebben is dat de zon er veel schijnt, ze weinig bestrijdingsmiddelen gebruiken, mensen in hun leven en werk weinig stress hebben en een rijk sociaal- en familieleven. Het is moeilijk te zeggen welke factoren er precies verantwoordelijk zijn voor een lang gelukkig en gezond leven, maar het is niet moeilijk om de verschillen te zien met onze maatschappij. Hieronder een aantal concrete tips vanuit deze gebieden.
* Voeg cacao toe aan je voedingspatroon
Het is wetenschappelijk bewezen dat cacao bloeddrukverlangend werkt en draagt bij aan een gezonde doorbloeding. Recent (september 2013) heeft de European Food Safety Authority (EFSA) de volgende claim goedgekeurd: 200 mg cacao flavonolen per dag draagt bij aan een gezonde doorbloeding. Dat betekent dat al het wetenschappelijk bewijs (klinische studies) bij elkaar voldoende gegrond is voor deze claim. Als referentie, 200 mg cacao flavonolen staat gelijk aan 2,5 g cacaopoeder of 10 g rauwe of pure chocolade. De meeste producten op basis van cacao gebruiken een productiemethode die de cacaobonen juist ontdoet van de meeste van deze gezonde flavonolen. Consumptie van onbewerkte rauwe cacao, waarbij 80% van de flavonolen behouden blijft, heeft daarom de voorkeur.
* Zorg voor genoeg resveratrol
Resveratrol is een krachtige voedingsstof (en antioxidant) en een natuurlijk bestanddeel van rode wijn. Dit stofje zit verder in rode druiven, blauwe bessen, bosbessen, cacao en cranberry’s. Het wordt door planten zelf aangemaakt als natuurlijk beschermingsmechanisme, het biedt weerstand tegen bacteriën en virussen van buitenaf. Omdat dit antioxidant het vermogen heeft slechte indringers te onderscheiden van gezonde omstandigheden, kan het antioxidant veel betekenen voor de gezondheid. Er is aangetoond dat resveratrol de genen beïnvloedt die het stofwisselingsmechanisme reguleren en de levensduur verlengen, aldus een onderzoek gepubliceerd in het Impact Journal on Aging.
* Let op bepaalde vitamines
De Amerikaanse Dr. Mercola stelt dat uit onderzoek is gebleken dat het Amerikaanse voedingspatroon steeds minder van een aantal belangrijke vitamines bevat: vitamine D, DHA (omega-3 vetzuur), foliumzuur en magnesium. Terwijl juist deze vitamines een direct verband hebben met veroudering en ook met onze hersenen.
* Neem zonlicht tot je
Voor de nodige vitamine D in het lichaam. Veel fysieke en mentale klachten en een versnelde veroudering kunnen te maken hebben met een tekort aan vitamine D.
* Slaap voldoende
Een goede nachtrust is noodzakelijk om lichaam en geest gezond te houden. Tijdens de slaap komen je lijf en brein namelijk tot rust en krijgen ze de gelegenheid zichzelf te herstellen en te vernieuwen. Onderzoekers hebben ontdekt dat mensen die onvoldoende slapen vaak last hebben van een zwak immuunsysteem (Zager et al., 2007), een langzamere wondheling (Gumustekin et al, 2004) en veel minder groeihormoon aanmaken (Van Cauter et al, 2000). Te weinig slaap heeft niet alleen lichamelijke gevolgen, ook de mentale gezondheid gaat sterk achteruit als je onvoldoende nachtrust krijgt. Je hersenen hebben slaap nodig om de gebeurtenissen van de dag te verwerken en op te slaan, wat betekent dat je mentale capaciteiten een stuk minder worden als je niet genoeg slaapt (Turner et al., 2007).
* Beweeg dagelijks
Om je hart- en vaatstelsel in goede conditie te houden en krijgen, is het goed om op regelmatige basis intensieve lichaamsbeweging te doen. Driemaal per week 20 minuten flink bewegen zodat hartslag en ademhaling flink omhoog gaan, is een eerste stap. Daarnaast dagelijks wat wandelen of fietsen en vaker de trap nemen.
* Be happy
Gelukkige mensen leven langer zo blijkt uit vele onderzoeken. Volgens Steptoe A. en Wardle J. (2011), hebben ze 35% minder kans om eerder te overlijden dan mensen die zich niet gelukkig voelen. Geluk werd in dit onderzoek o.a. geassocieerd met fijne sociale contacten. Een ander onderzoek, waarbij werd gekeken naar 160 wetenschappelijke onderzoeken, laat zien dat optimisten langer leven dan pessimisten (University of Illinois, 2011).
Goed voor jezelf zorgen, stress vermijden en doen waar je blij van wordt kan je leven verlengen. Elke stap in de goede richting is er een.
De laatste tijd verschijnen er veel berichten in het nieuws over omega 3 vetzuren, met name over het feit dat ze het risico op prostaatkanker zouden kunnen vergroten. Andere bronnen vermelden echter dat kankerpatiënten juist baat kunnen hebben bij visolie. Wat is nu waar? Is het verstandig om extra omega 3 vetzuren aan je voedingspatroon toe te voegen of kun je ze eigenlijk beter niet meer nemen? (meer…)
