Stress hormoon cortisol en vetopslag: hoe kun je stress verminderen

In het vorige blog hebben we het gehad over het stress hormoon cortisol en hoe je stress kunt herkennen. Jaarlijks komen er in Nederland zo’n 10.000 mensen door stress in de WAO. 15% van de hoogopgeleide werknemers kampt met burnout klachten, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Hier lees je over het stress hormoon cortisol en hoe dit hormoon zorgt voor vetopslag. Ook geef ik je effectieve tips om stress te verminderen.

Helaas kun je niet alle vormen van stress uit je leven verbannen. Wanneer je in een stressvolle situatie terecht bent gekomen, een scheiding, verlies, financiële problemen, rouw of problemen op werk dan vergt dit veel van het lichaam. Het enige wat je kunt doen is kijken naar een manier om daar zo goed mogelijk mee om te gaan. Zo ook bij mentale stress zoals een constante werkdruk, krappe deadlines, confrontaties met vrienden of collega’s of voortdurend aan werk denken. Sommige mensen hebben hier constant last van. Zodra we in een stressvolle situatie terechtkomen, maakt ons lichaam het kortwerkende stresshormoon adrenaline aan, dat ons op slag startklaar maakt om te vechten of te vluchten. Dit kwam 15.000 jaar geleden goed van pas als we een wild dier tegen het lijf liepen, maar onze manier van leven is nu natuurlijk totaal anders. Gedurende de dag ervaren we een aantal keren dit soort stresspieken, waardoor ons lichaam op commando adrenaline aanmaakt. Kort na de adrenalinestoot maakt het lichaam cortisol aan, dit wordt ook wel stresshormoon genoemd omdat het vrijkomt bij elke vorm van stress, zowel fysiek als mentaal. Cortisol wordt aangemaakt in de bijnieren en zorgt voor herstel van het evenwicht in je hormoonbalans. De energie die jij snel opbrandt onder invloed van de adrenaline, wordt via de cortisol aangevuld. Het hormoon cortisol zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel stijgt waardoor je energie en doorzettingsvermogen krijgt.

Vetopslag
Het is het hormoon dat je eetlust stimuleert en zorgt dat het lichaam reserves opslaat van wat je eet. Die reserves worden opgeslagen als vet rond je buik, om het lichaam klaar te maken voor een volgende stressreactie. Maar op je werk, in je auto of thuis op de bank verbruik je die reserve-energie niet. Zo kun je bijvoorbeeld een buikje krijgen, zonder te veel of ongezond te eten, maar als resultaat van die dagelijkse stressreactie gedurende een langere tijd. Er zijn veel wetenschappelijke onderzoeken naar stress, cortisol en gewichtstoename. Recent onderzoek via metingen aan hoofdhaar toonde een verband tussen cortisol en overgewicht. Onderzoeker van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en Internist-endocrinoloog in het Erasmus MC Liesbeth van Rossum gebruikte het hoofdhaar om het stressniveau van een individu te bepalen. Dit deed ze door het stresshormoon cortisol in het haar te meten. Een methode waarbij onderzoekers nauwkeuriger kunnen vaststellen of iemand stress heeft, en ook wanneer iemand stress heeft gehad. De huidige veelgebruikte methode voor stressmeting, meting van cortisol in bloed of speeksel, fluctueert over de dag. Het onderzoek is gepuliceerd in het Journal of Endocrinology and Metabolism. In dit onderzoek toonde zij verder aan dat de stress die het resultaat is van het werken in ploegendiensten, kan leiden tot overgewicht. Waarschijnlijk door verstoring van het natuurlijke aanmaakritme van cortisol.

Stress verminderen
Een natuurlijke functie van cortisol is dat het hormoon ons alert maakt en ervoor zorgt dat we ’s morgens wakker worden en zin hebben om op te staan. Stress wordt veroorzaakt door allerlei gebeurtenissen, waar we niet altijd invloed op kunnen uitoefenen. Aan de omstandigheden of situatie kun je niet meteen iets veranderen. Je kunt de situatie hooguit kalm beschouwen als een gegeven. Wat we wel in de hand hebben is de manier waarop we omgaan met stress. Vraag je eens af hoe je meestal met stress omgaat. Stel, er gebeurt iets in je leven dat je onprettig vindt of waar je bang voor was. Hoe reageer je daarop? Schiet je meteen in de stress en laat je emotie bezit van je nemen? Je kunt niet meer goed oordelen over de situatie, je geeft als het ware meteen al het stuur uit handen. Je voelt je machteloos en geeft je over aan het gevoel dat de situatie stressvol is. Zo stressvol dat je deze situatie niet aankunt. De situatie is machtiger dan jij, denk je. Door dit gevoel van machteloosheid ervaar je nog meer stress. Als je dit herkent vraag je dan af of dit de enige mogelijke reactie is in een stressvolle situatie? Heb je echt helemaal geen greep meer op de situatie? Sommige mensen hebben dagelijks te maken met stressvolle situaties door hun beroep, zij hebben geleerd om met deze stress om te gaan. Dus jij kunt ook leren om met stress om te gaan. Denk maar aan een brandweerman die regelmatig in levensgevaar is, een hartchirurg die er elke dag mee om moet gaan dat hij letterlijk iemands leven in handen heeft tijdens een operatie, een topsporter die onder het oog van duizenden toeschouwers een topprestatie moet leveren. Weet je nog hoe je je voelde tijdens je eerste autorijlessen? Na jaren is het autorijden een routine geworden. Hoe kun je nu in jouw stresssituaties nieuwe routines ontwikkelen, die je ondersteunen? Je hebt meer invloed op stress dan je ervaart op het moment van stress en je kunt dat trainen.

Stress hormoon cortisol verlagen

1. Een ander perspectief
Afstand nemen en inzicht krijgen is een eerste stap. Schrijf bijvoorbeeld de situatie op papier zoals ie is, zonder waardeoordelen of emoties en zo neutraal mogelijk. Neem dan een ander vel papier waarop je wel schrijft wat je voelt: welke angsten, welke andere emoties, hoeveel stress je ervan krijgt. Leg daarna de blaadjes weg en ga even wat anders doen, iets waar je van kunt ontspannen. Een vriend of vriendin bellen, even wandelen, fietsen of in de tuin werken. Bekijk op een later moment de blaadjes weer. Je hebt nu wat meer afstand. Is er iets veranderd in de emoties die je hebt opgeschreven? Ervaar je de situatie zoals je die hebt opgeschreven erger of minder erg? Je kunt de situatie al met meer rust en minder emotie zien dan daarvoor. Zodra je in staat bent om de situatie te zien zoals die is, zonder dat je daar meteen een stapel emoties bij voelt, ben je al op weg naar een eventuele oplossing. Door de situatie waarin je terecht bent gekomen los te zien van de emotionele reacties, creëer je ruimte voor nieuwe gedachten en perspectieven.

2. Optimisme
Dat positief denken helpt om beter met stress om te gaan lijkt vanzelfsprekend, maar nog niet eerder was dit ook wetenschappelijk aangetoond. Uit recent onderzoek van de Concordia University in Canada bleek dat het stresshormoon cortisol stabieler is bij mensen met een positieve persoonlijkheid, voor het onderzoek onder volwassen boven de zestig werd vijf keer per dag speeksel afgenomen en werd de deelnemers gevraagd om aan te geven in hoeverre ze stress ervaarden. Pessimisten hadden een hoger basisstressniveau dan optimisten. Onderzoeker Joelle Jobin legt uit dat de stressreactie van pessimisten, wanneer ze meer stress dan normaal ervaren, veel groter is dan bij optimisten. Daarbij hadden ze ook meer problemen bij het terugbrengen van hun cortisolniveaus.

3. Balans
Meer rust nemen lijkt een open deur, maar juist rust is wat veel mensen met stress zichzelf ontzeggen. Neem elke dag wat rusttijd en doe dan iets leuks voor jezelf. Las bijvoorbeeld elke werkdag circa zes korte pauzes in, vijf tot tien minuten weg van je werkplek kan al wonderen doen. Meditatie en yoga zijn heel goed tegen stemmingswisselingen, depressie, angstaanvallen en stress. Je gaat dankzij de ademhalingstechnieken efficiënter om met energie, waardoor het voelt alsof je meer energie hebt. Oprichter en directeur van de Stress Reduction Clinic in Massachusettes Jon Kabat-Zinn zegt dat mensen die regelmatig mediteren beter om kunnen gaan met stress in onze samenleving. De effecten van meditatie op de gezondheid zijn zelfs meetbaar. Meditatie kan zelfs al binnen acht weken leiden tot structurele veranderingen in het menselijk brein, aldus onderzoek van wetenschappers van het Massachussets General Hospital. Als mensen gedurende acht weken ongeveer 30 minuten per dag mediteren onstaat er meer grijze hersenmassa in het hersengebied dat wordt geassocieerd met geheugen en leervermogen. De dichtheid van een ander deel van de hersenen, de amygdala, neemt juist af door meditatie en als gevolg daarvan ervaren mensen mogelijk minder angst en stress aldus onderzoek. Onderzoekster Britta Hölzel concludeert dat we ons brein en ons welzijn kunnen veranderen door te mediteren.

4. Adem
Ook als je niet aan yoga doet, focus op je ademhaling. Met een diepe buikademhaling, waarbij je je buik uitzet wanneer je inademt en krachtig uitblaast wanneer je uitademt, blaas je letterlijk je stress naar buiten. Het is mogelijk om je eigen stressniveau onder controle te krijgen met behulp van een regelmatige ademhaling, met een positieve uitwerking op hart en hersenfuncties, zo blijkt uit onderzoek van Neuropsycholoog Jolant van den Haspel. Zij heeft in haar afstudeeronderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen verder aangetoond dat stressbeheersing bij moeders van kinderen met aandacht- en gedragsproblemen via ademhaling heel goed werkt.

5. Aarding
In de aarde vinden doorlopend allerlei processen plaats, waarvan sommigen een hele desastreuze uitwerking kunnen hebben, zoals een vulkaanuitbarsting of aardbeving. Andere processen zijn essentieel voor ons bestaan op aarde, zoals de zwaartekracht. Wat veel mensen niet weten is dat de aarde ook een subtiel elektrisch signaal voortbrengt dat ons lichaam helpt om gezond te functioneren. Letterlijk contact maken met de aarde, bijvoorbeeld door je schoenen en sokken uit te trekken en een kwartiertje tot dertig minuten op je blote voeten op het gras of in het zand te gaan staan. Je kunt er bijvoorbeeld een gewoonte van maken om elke ochtend voordat je met de dag begint een kwartiertje voor jezelf te nemen en buiten te gaan aarden. Als je dit gaat doen zul je direct merken hoe heerlijk het gras of zand onder je voeten voelt, en hoe direct contact met de aarde je hele lichaam ontspant. Ontspan je spieren in je nek, schouders, armen, buik en benen en laat de aarde letterlijk ‘door je heen stromen’. Aan de hand van wetenschappelijk onderzoeken (Ghaly, & Teplitz, 2004 en Chevalier et al., 2012) is aangetoond dat aarden het cortisolgehalte in balans brengt, wat een positief effect heeft op stress en waardoor stemmingswisselingen, angsten en depressie, slaapproblemen en vetopslag kunnen worden verlaagd en verminderd. Als je binnenshuis wilt aarden zijn er aardingsmatten of aardingslakens (om op te slapen) te krijgen.

Zou je graag een persoonlijke analyse van je hormoonhuishouding willen en persoonlijke begeleiding om weer in balans te komen en je energie terug te krijgen? Dan kun je kijken of mijn Maximale Gezondheidsprogramma iets voor je is. Het aantal plaatsen in dit programma is beperkt, wanneer je interesse hebt kun je dat via de pagina in deze link aangeven en dan nemen we contact met je op.

Stress hormoon cortisol verlagen: herken stress aan deze symptomen

Jaarlijks komen in Nederland zo’n 10.000 mensen door stress in de WAO en 15% van de hoogopgeleide werknemers kampt met burnout klachten, zo blijkt uit cijfers van het CBS. In dit blog lees je over het stress hormoon cortisol en de invloed ervan op ons lichaam. Daarnaast kun je checken in welke stress fase je verkeert.

De manier waarop ons lichaam van nature op stress reageert is in principe gezond. Zodra we in een stressvolle situatie terechtkomen, maakt ons lichaam het kortwerkende stresshormoon adrenaline aan, dat ons op slag startklaar maakt om te vechten of te vluchten. Dit kwam 15.000 jaar geleden goed van pas als we een wild dier tegen het lijf liepen, maar onze manier van leven is nu natuurlijk totaal anders. De fysieke bedreiging van een wild dier of vijand heeft plaats gemaakt voor hele andere stresssituaties: de file, te laat komen, een deadline op werk, heb ik genoeg geld om de maand door te komen, ga ik misschien falen, de kinderen naar school krijgen terwijl je geen ochtendmens bent, je relatie staat onder druk, er komt een reorganisatie op werk. Je lichaam maakt de stress hormonen aan als reactie op de voornamelijk mentale stress, terwijl er geen directe fysieke bedreiging is. Gedurende de dag ervaren we een aantal keren dit soort stresspieken, waardoor ons lichaam op commando adrenaline aanmaakt. Door adrenaline gaat de hartslag omhoog, bloeddruk stijgt, pupillen worden groter, ademhaling versnelt, je gaat zweten. Kort na de adrenalinestoot maakt het lichaam altijd cortisol aan. Cortisol wordt aangemaakt in de bijnieren en zorgt voor herstel van het evenwicht in je hormoonbalans. De energie die jij snel opbrandt onder invloed van de adrenaline, wordt via de cortisol aangevuld. Het hormoon cortisol zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel stijgt waardoor je energie en doorzettingsvermogen krijgt. Cortisol stimuleert je eetlust en zorgt voor vetopslag, hier ga ik in een volgend blog dieper op in. Als je cortisolspiegel bij herhaling hoog blijft en als dat weken tot maanden duurt, loop je een gezondheidsrisico. Je lichaam wil overleven en denkt steeds dat er extra energie nodig is, zo raken je bijnieren op een gegeven moment uitgeput en produceren nauwelijks nog cortisol. Dan raak je vermoeid en heb je geen energie meer. Cortisol is een belangrijke ontstekingsremmer in ons lichaam. Het wegvallen van dit afweermechanisme is een belangrijk scharnierpunt in de relatie tussen stress en het optreden van allerlei ziekten. Bij het uitblijven van voldoende cortisol krijgen ontstekingen een kans. De Amerikaanse non-profit organisatie ‘Mayo Clinic’ doet wereldwijd medische research en geeft educatie. Zij geven aan dat deze klachten en ziekten kunnen variëren van angst, (ernstige) depressie, spijsverteringsproblemen, hart- en vaatziekten, slaapproblemen, gewichtstoename en concentratieproblemen. Uit onderzoek van het VUmc uit 2010, waarbij speeksel van 2200 deelnemers werd geanalyseerd, blijkt dat cortisol een rol lijkt te spelen bij het ontstaan en beloop van matige depressie en angststoornissen.

Herken stress tijdig
Het bestrijden van stress is van belang. Stress werkt niet alleen verlammend op je vermogen om fris je mogelijkheden te overzien, het ondermijnt ook je gezondheid. Als je toelaat dat stress je leven domineert, raakt je lichamelijke en geestelijke gezondheid langzaam maar zeker aangetast. Check hier welke stress fase je herkent.
Fase 1: Je lichaam verkeert voortdurend in de alarmreactie van vechten of vluchten.
Je baalt van je verplichtingen, ook de leuke dingen worden minder leuk. Je lichaam produceert wel steeds hormonen die je fysiek weer in balans brengen, maar je bent steeds gemakkelijker geïrriteerd. Artsen noemen dit een vroeg vermoedheidsstadium.
Fase 2: Als de stress dagen tot zelfs maanden aanhoudt, vindt er een afweerreactie plaats.
Het lichaam komt in een superwaakzame staat en biedt weerstand tegen de voortdurende stress, ten koste van de bijnieren die te grote hoeveelheden stresshormonen produceren.
Fase 3: Na een tot twee jaar raakt het lichaam langzaam in een staat van grote moeheid.
Er treden nu symptomen van fysieke uitputting op, waaronder rugpijn, gespannen spieren, een onderdrukt immuunsysteem en spierzwakte. Veel mensen ondervinden traagheid en gewichtstoename.
Fase 4: Na meerdere jaren van constante overstimulatie van stresshormonen, raken de bijnieren uitgeput.
De normale productie van hormonen, waaronder de stresshormonen adrenaline en cortisol, is ontregeld en kan zelfs achterwege blijven. Er volgen chronische vermoeidheidsklachten. Een uitgeputte bijnier produceert nog nauwelijks cortisol. ’s Ochtends is er geen cortisolpiek, waardoor je moe wakker wordt. Gedurende de dag bouwt zich echter wel een cortisolpiek op door alle ervaren stress van de hele dag. Je bent ’s avonds alert of zelfs hyper. Je komt moeilijk in slaap en ’s nachts word je een paar keer wakker. Je raakt uitgeput (en je bijnier is het al).

Chronische stress leidt er op den duur toe dat je niet meer kunt voldoen aan de eisen van het dagelijks leven. Het lichaam is uitgeput geraakt en heeft gewoonweg onvoldoende energie om de dag door te komen, of zelfs niet voor normale lichaamsfuncties als voedselvertering, spieropbouw, hormoonsynthese en logisch nadenken. Je bent niet meer productief op werk en huishoudelijke taken zijn al snel teveel en het kost teveel energie om aandacht besteden aan sociale contacten. Als je echt uitgeputte bijnieren hebt, duurt het wel een tijd voor ze herstellen. Reken op minimaal zes maanden voor je op je oude fitte niveau terug bent, maar schrik er ook niet van als het herstelproces langer in beslag neemt.

Zou je graag een persoonlijke analyse van je hormoonhuishouding willen en persoonlijke begeleiding om weer in balans te komen en je energie terug te krijgen? Dan kun je kijken of mijn Maximale Gezondheidsprogramma iets voor je is. Het aantal plaatsen in dit programma is beperkt, wanneer je interesse hebt kun je dat via de pagina in deze link aangeven en dan nemen we contact met je op.

Met bijenpollen lacht de dag je weer toe

Iedereen heeft weleens het gevoel dat alles tegen zit. Meestal zijn die depressieve gevoelens van voorbijgaande aard, maar soms kost het je wat meer moeite om uit die negatieve spiraal te komen of hoeft er maar even wat te gebeuren en je voelt je weer ‘down’. Met bijenpollen kun je jouw gemoedstoestand in balans brengen en tevens je immuunsysteem versterken en je energieniveau, concentratie en uithoudingsvermogen verbeteren. (meer…)

Stress coping met ashwaganda

Ons leven wordt vandaag de dag vaak gekenmerkt door stress, die ontstaat door bijvoorbeeld emotionele tegenslagen, milieuvervuiling, ziekten, aandoeningen en slechte voeding. Deze stress put de essentiële voedingsstoffen in ons lichaam uit en zorgt ervoor dat diverse cellulaire elementen in onze organen en weefsels oxideren. Je kunt je lichaam een handje helpen met stress coping door ashwaganda te gebruiken. Dit rustgevende kruid wordt bovendien al duizenden jaren door verschillende volkeren overal ter wereld gebruikt omdat het je immuunsysteem versterkt, je geheugen opfrist en bijdraagt aan een algehele goede gezondheid. (meer…)

Gewichtstoename en huiduitslag: symptomen van chronische stress

Door een ongezond voedingspatroon, stress en milieuvervuiling hebben steeds meer mensen al op jongere leeftijd te maken met een hormonale disbalans, soms zelfs al voordat ze de dertig zijn gepasseerd. Ze zijn futloos, worden dikker, kunnen niet helder denken, zijn depressief en lijden aan slapeloosheid als gevolg van niet-onderkende hormonale problemen. (meer…)

Stress oplossing – Verantwoordelijkheid nemen

In deze video, wat een vervolg is op: 'Bewust worden en herkennen van Stress bij jezelf' geeft Albert Sonnevelt uitleg over verantwoordelijkheid nemen over stress.

Er zijn 3 stappen in omgang met stress:
1. Bewust worden en herkennen van stress
2. Verantwoordelijkheid nemen
3. Nieuwe keuzes maken

Bekijk deze tweede stap.

Wil je nu een verbetering gaan maken?

Klik hier voor meer informatie.

Chronische Stress: een vitaliteitbeperkende vermoeidheidsaandoening

Chronisch Vermoeidheids Syndroom (CVS) is een ziekte waar over de oorzaak geen honderd procent duidelijkheid bestaat en de remedie nog niet gevonden is. Uit onderzoeken blijken dat bij deze complexe aandoening vele mogelijke factoren een rol spelen, waarvan chronische stress er één is. Laat dit nu gelukkig iets zijn wat we wel in de hand hebben, en daarmee misschien een deel van het probleem oplossen.

Om aan te geven hoe gecompliceerd deze aandoening is, sommen we de factoren die mogelijk invloed hebben op CVS even op:

– Virale infectie
– Disfunctioneren van het immuunsysteem
– Disfunctioneren van het endocrien (hormonaal) systeem
– Voedselintolerantie
– Lage bloeddruk bij lichamelijke activiteit
– Cognitief disfunctioneren
– Giftige stoffen uit de omgeving
– Genetische factoren
– Candida
– Lekkende Darm Syndroom
– Gevoeligheid voor metalen
– Nutritionele tekorten
– Emotionele stress/trauma’s

Chronische stress (CS) wordt gekoppeld aan CVS omdat (emotionele) stress ervoor zorgt dat de hormonen voor langere tijd uit balans raken. Dit gaat natuurlijk niet van de ene op de andere dag; de fases waarin chronische stress zich ontwikkelt zien er als volgt uit:

– Fase 1: Wanneer er zich een stressvolle situatie voordoet, reageert het lichaam direct door over te gaan op de “vecht of vluchtstand”. Een anti-stressrespons zorgt ervoor dat het stressniveau wordt verlaagd. Dit wordt ook wel het vroege vermoeidheidsstadium genoemd;
– Fase 2: Wanneer de stress blijft aanhouden, gaat het lichaam over in een weerstandsreactie plaats. De bijnieren produceren in dit stadium ontzettend veel stresshormonen als reactie op al die spanning;
– Fase 3: Wanneer de weerstandsfase te lang duurt, raakt het lichaam langzamerhand uitgeput. Er beginnen symptomen op te treden die bij CS horen;
– Fase 4: Door de jarenlange “mishandeling” van de bijnieren, zijn ze totaal uitgeput waardoor ze niet meer naar behoren functioneren. Hierdoor raken veel hormonen uit balans en krijg je last van allerlei lichamelijke en geestelijke mankementen. Op dit punt heb je officieel last van Chronische Stress.

CV heeft een allesbepalende invloed op het lichaam en de kwaliteit van het leven. Omdat de hormonen uit balans zijn, welke allerlei systemen in het lichaam aansturen, zijn de gevolgen op vele gebieden merkbaar:

– Gewichtstoename
– Het regelmatig te warm of te koud hebben
– Geheugenproblemen
– Verminderd libido
– Laag energieniveau
– Milde depressie
– Huidproblemen
– Voedselallergieën
– Hartkloppingen
– Lage bloedsuikerspiegel
– En vele anderen

Uit onderzoek aan het St George Hospital en de University of London blijkt dat er verschillende soorten CVS zijn, met ieder een andere oorsprong en een andere lijst van symptomen. Deze indeling ziet er aldus hen als volgt uit:

– Vermoeidheid na inspanning: extreme zwakheid, ongemak of ziekte ondervinden na minimale fysieke inspanning. Dit zou duiden op het disfunctioneren van het mitochondrium (energiecentrale in de cellen);
– Tegengestelde vermoeidheid: je overgestimuleerd voelen maar tegelijkertijd extreem weinig energie hebben. Dit duidt meestal op psychologische oorzaken van CVS;
– Vermoeidheid m.b.t. hersenen: deze verslechte mentale staat zorgt voor verwarring, disoriëntatie en het niet kunnen functioneren tijdens dagelijkse activiteiten. Meestal zit nekpijn aan deze vorm van CVS verbonden. Bij deze groep zouden neurotoxines als microben, metalen of chemicaliën het zenuwstelsel hebben aangetast;
– Koortsachtige vermoeidheid: een zwak gevoel, zoals hoge lichaamstemperatuur en pijnlijke klieren;
– Energievermoeidheid: gevoelens van zwaarmoedigheid en weinig drang om iets te doen, waarbij je voor een lange periode geen energie hebt. Dit wordt over het algemeen waargenomen in de eerste drie maanden van een ziekte of tijdens een terugval. Sommige mensen ervaren dit echter constant en komen hierdoor het huis niet eens uit.

In vergelijking met de andere vormen van Chronisch Vermoeidheids Syndroom, kan je op het onderdeel chronische stress zelf invloed uitoefenen. Hierdoor ben je misschien zelf in staat CVS een stuk leefbaarder te maken. In grote lijnen komt het allemaal neer op de juiste balans:

– Het balanceren en ondersteunen van het lichaam door de juiste voeding. Goede voeding legt de basis van een sterke, biochemische fundering voor lichaam en geest, waardoor het beter met stress om kan gaan;
– Het erkennen en neurologisch balanceren van de onderliggende mentale en emotionele problemen, samen met gedragspatronen die het lichaam in deze staat hebben gebracht.

Het één kan echter niet zonder het ander: je moet aan beide punten werken wil je definitief afrekenen met CS. Hoe je dit doet? Kijk snel op de ledensite van de Superverbrander Methode!

Afgemat, geradbraakt en uitgeteld? De uitgeputte bijnier

Ben je moe, zelfs wanneer je voldoende nachtrust hebt gehad? Voel je je zwak en incapabel om de dingen aan te kunnen die van je gevraagd worden? Voel je je alsof je volledig bent opgebrand? De kans is groot dat jij ook tot de mensen met deze gezondheidsklachten behoort; wetenschappers schatten dat zo’n zestig tot tachtig procent van de westerse bevolking hier last van heeft. De grote boosdoener? Hypoadrenia, ook wel uitgeputte bijnieren genoemd.

Hoe ontstaan uitgeputte bijnieren?
Laten we allereerst even kijken naar de werking en functie hoe het normaliter hoort te zijn. De bijnieren zijn als twee kapjes gelegen op de nieren en spelen een grote rol in het endocrien (hormonaal) systeem. Ze produceren meer dan vijftig hormonen, waaronder adrenaline (epinefrine), noradrenaline, cortisol, DHEA (dehydroepiandrosteron), progesteron en testosteron. Ze zijn daarmee onder andere verantwoordelijk voor onze energieproductie, water-zoutbalans, bloeddruk, metabolisme, hartslag, leverfunctie, het immuunsysteem, bloedsuikerspiegel, vetopslag en hoe we omgaan met stress.

Test of je last hebt van een uitgeputte bijnier. Bekijk onderstaande video

Klik hier om gratis het e-book over Bijnieruitputting te downloaden inclusief de 19 symptomen van bijnieruitputting

Wanneer het lichaam stress ondergaat (wat niet anders kan gezien onze huidige levensstijl), reageren de bijnieren met het vrijgeven van adrenaline en noradrenaline om beter om te gaan met fysiek gevaar, ook wel de “vecht of vlucht”-reactie genoemd. Wanneer het “gevaar” voorbij is, zorgt ervoor dat deze hormoonniveaus weer terug stabiel worden. Daarnaast wordt er cortisol aangemaakt in deze situatie en moet het vrijgeven van DHEA ervoor zorgen dat het lichaam ontstresst.

Wie heeft tegenwoordig niet te kampen met stress? Niet alleen werk, maar ook ons gezin, de druk om vriendschappen te onderhouden en, niet op de laatste plaats: ons eetpatroon zorgt ervoor dat het lichaam onder constante stress staat, omdat het keer op keer de strijd aan moet gaan met kunstmatige voedingsstoffen die, wanneer het lichaam hier niet op zou reageren, schade kunnen toebrengen aan onze organen. Deze voortdurende stress op mentaal, fysiek en emotioneel gebied zorgt ervoor dat de bijnieren constant overbelast worden door de hoeveelheid hormonen die ze vrij moeten geven. Wanneer dit proces blijft aanhouden, raken de bijnieren langzaam maar zeker uitgeput. Wanneer dit gebeurt, weerspiegelt dit in ons gehele welzijn: we voelen ons constant moe en zijn niet in staat om om te gaan met alles wat op ons afkomt.

Symptomen van uitgeputte bijnieren
Omdat de bijnieren zo’n belangrijke rol spelen in het endocrien systeem, uiten de symptomen zich in een breed scala van gezondheidsklachten. Deze lange lijst van ongemakken maakt eens te meer duidelijk dat een balans in hormonen van cruciaal belang is:

  • Trek in zout: De bijnieren produceren het hormoon aldosteron, wat een mineralocortioïde (steroïdhormoon dat invloed heeft op de water-zoutbalans in het lichaam) is. Aldosteron reguleert vocht en elektrolyten (natrium, chloor, kalium en magnesium) in het bloed, binnen en tussen de lichaamscellen. Wanneer men kampt met uitgeputte bijnieren, verlaagt de aldosteronproductie, wat zoutverspilling veroorzaakt. Wanneer het zout wordt uitgescheiden door de nieren, volgt water wat resulteert in een disbalans van elektrolyten en uitdroging;
  • Hypoglykemie: Wanneer de uitputting van de bijnieren vordert, zullen bloedglucoseniveau’s steeds meer dalen. Het lichaam reageert op hypoglykemie door trek te krijgen in alles wat de bloedsuikerspiegel doet stijgen, zoals frisdrank, snoep, koffie of zelfs sigaretten. Soms leiden uitgeputte bijnieren tot alcohol-, marihuana- of hard drugsmisbruik vanwege de drang van het lichaam om de bijwerkingen van hypoglykemie te onderdrukken;
  • Duizeligheid: Wanneer iemand gaat staan vanuit zittende of liggende positie, stijgt de systolische bloeddruk (de druk die ontstaat wanneer het hart het bloed in de slagaders pompt) tien punten doordat de bloedvaten in het onderlichaam samentrekken om bloed naar het hart, de longen en het brein toe te leiden. Dit proces wordt mogelijk gemaakt door het hormoon epinefrine. Bij mensen met uitgeputte bijnieren zijn de bloedvaten niet in staat om te reageren op het vrijkomen van epinefrine vanwege een laag cortisolgehalte, waardoor dit proces niet plaats kan vinden en de bloeddruk daalt. Dit proces werkt duizeligheid in de hand;
  • Slaapstoornissen: De cortisolproductie is het hoogst rond acht uur ’s ochtends en daalt langzaam tot een dieptepunt, wat om elf uur ’s avonds wordt bereikt. In het beginstadium van uitgeputte bijnieren compenseert het lichaam met een hoog cortisolniveau ’s nachts. In dit geval heeft men moeite met ontstressen na een lange, zware dag werken en heeft het moeilijkheden met slapen. Hierdoor vermindert de remslaap (reduced eye movement). Dit kan leiden tot depressie en een verminderd energieniveau de dag daarna. In latere stadia van hypoadrenia produceert het lichaam adrenaline in een poging tot compensatie voor het lage cortisolgehalte. Ook dit leidt tot slapeloosheid;
  • Ontstekingen: Cortisol en andere glucocorticoïden (in de bijnier geproduceerde hormonen die invloed hebben om de metabolisme van suikers) vallen onder de categorie corticosteroïden en zijn lichaamseigen anti-ontstekingshormonen. Mensen die kunstmatig corticosteroïden innemen omdat het lichaam hier niet genoeg van aanmaakt, zijn meestal dezelfde mensen die last hebben van uitgeputte bijnieren;
  • Hoofdpijn: Omdat de bloedtoevoer naar de hersenen niet volledig functioneert, krijgt het te weinig zuurstof en ontstaat er hoofdpijn;
  • Instabiele bloedsuikerspiegel: De bijnieren en de bloedsuikerspiegel gaan hand in hand met elkaar. Ons lichaam moet de bloedsuikerniveaus op niveau houden. Wanneer de last hebben van stress, zorgt adrenaline ervoor dat in de lever en spieren opgeslagen glucose wordt vrijgegeven, wat de bloedsuikerspiegel doet stijgen om de cellen energie te voeden. Wanneer de glucose niet wordt opgenomen in de cellen, geeft de pancreas insuline vrij om de bloedsuikerspiegel te laten dalen. Dit kan er echter voor zorgen dat de daling te extreem is, wat weer zorgt voor stress in het lichaam. Hierdoor wordt weer adrenaline vrijgegeven wat de bloedsuikerspiegel weer tot normale waarden doet stijgen. Dit proces draagt bij aan de uitputting van de bijnieren;
  • Overmatige dorst en plassen: Iemand met een lage aldosteronspiegel kan dagelijks wel vijftien tot twintig keer naar het toilet moeten en vele liters water wegwerken;
  • Zwelling: Terwijl het lichaam probeert om de balans tussen vocht en elektrolyten in balans te houden, kunnen weefsels in het lichaam vocht vasthouden, wat zwelling veroorzaakt; Doktoren kunnen dit symptoom waarnemen zonder de onderliggende oorzaak vast te stellen en schrijven vervolgens een urineafdrijvend medicijn voor, wat verdere uitdroging stimuleert en je alleen maar verder van huis bent;
  • Aambeien: Aambeien zijn in principe spataderen in de endeldarm en wordt veroorzaakt door bloedophoping in de buik en bekken;
  • Spataderen: Wordt veroorzaakt door bloedophopingen in het onderlichaam, wat weer veroorzaakt wordt door een disbalans in epinefrine;
  • Slechte spijsvertering: Door een vertraagde bloedcirculatie in de buik wordt de spijsvertering en de opname van belangrijke nutriënten beperkt;
  • Hartgeluiden: Normaal maakt het hart een ritmisch geluid met twee tonen, de tweede normaliter zachter dan de eerste. Bij mensen met hypoadrenia klinkt het tweede geluid even hard of zelfs harder. Wanneer het lichaam gestresst is, produceert het epinefrine, wat de bloedvaten in bijna het hele lichaam vernauwt, inclusief de longen. Dit vermindert enerzijds de slijmvorming in de luchtwegen, en daarnaast ontspant het de luchtwegvertakkingen (bronchi) waardoor meer lucht de longen bereikt. Bij mensen met uitgeputte bijnieren reageert het lichaam niet op epinefrine vanwege het lage cortisolgehalte, waardoor het tegenovergestelde plaatsvindt: er komt minder lucht in de longen (bronchoconstrictie), wat symptomen van astma veroorzaakt. Deze bronchoconstrictie, samen met het verwijden van de bloedvaten door het niet kunnen reageren op epinefrine (vasodilatie) en het zwellen van de slijmmembranen creëren een tegendruk op de longcirculatie, wat de luchtklep doet dichtslaan. Dit veroorzaakt het tweede, harde geluid bij de hartslag;
  • Astma, bronchitis en chronisch hoesten: Iedereen met longproblemen, in het bijzonder astma en bronchitis, zouden moeten onderzocht worden op het functioneren van de bijnieren. De longen kunnen niet adequaat reageren op stress, allergenen etcetera vanwege een verminderde cortisonspiegel. Astma worst vaak gezien als een emotionele ziekte omdat stress het triggert en aanvallen bezorgt;
  • Infecties: Zware en terugkerende infecties (met name in het ademhalingssysteem) wijzen vaak op problemen met de bijnieren. Hoe zwaarder ze zijn, hoe vaker het voorkomt of hoe langer het blijft, des te groter is de kans dat uitgeputte bijnieren bijdragen aan de infectie.
  • Gedrags- en geheugenproblemen: Cortisol reguleert de elektrische activiteit van neuronen in de hersenen en beïnvloedt daarmee het gedrag, de stemming en het geheugen. Bij zowel een hoog als een laag cortisolniveau vinden er veranderingen in het gedrag plaats.
  • Allergieën: De meeste allergieën gaan gepaard met een ontstekingsproces. Wanneer de bijnierfunctie verlaagt, verergert dit allergieën. Wanneer de bijnieren normaal zouden functioneren, zou het lichaam niet eens reageren op de allergenen;
  • Hyperpigmentatie: Dit ontstaat doordat door het slecht functioneren van de bijnieren, de ACTH-productie toeneemt.

Andere symptomen van hypoadrenia, uitgeputte bijnier, zijn:

  • Stemmingswisselingen;
  • Irritatie;
  • Moeilijkheden met omgaan met stress;
  • Laag energieniveau (mentaal en fysiek);
  • Emotionele instabiliteit;
  • Meer last bij PMS;
  • Depressie;
  • Slecht werkend immuunsysteem;
  • Licht gevoel in het hoofd bij ontwaken;
  • Concentratieproblemen;
  • Pijnlijke lichaamsdelen;
  • Trek in suikers;
  • Zwakke spieren;
  • Rugpijn;
  • Vermoeidheid;
  • Lage bloeddruk;
  • Droge huid en haar;
  • Angstaanvallen;
  • Gevoeligheid voor harde geluiden;
  • Droge ogen;
  • Verminderd libido;
  • Haaruitval;
  • Draagt bij aan diabetes;
  • Draagt bij aan hart- en vaatziekten;
  • Vertraagd herstel van ziektes.

Daarnaast zorgt deze aandoening vaak voor een bepaald energiepatroon, wat er ongeveer als volgt uitziet:

  • Ze zijn meestal ’s ochtends, zelfs na voldoende slaap, vermoeid en beginnen pas te ontwaken halverwege de ochtend;
  • Vaak worden ze pas echt wakker na de lunch;
  • Midden op de middag krijgen ze een energiedip;
  • Aan het begin van de avond, rond een uur of zes, beginnen ze zich beter te voelen;
  • Tegen negen uur ’s avonds voelen ze zich weer moe;
  • Rond elf uur ’s avonds voelt men zich weer energieker, waardoor slapen geen optie is;
  • Tegen één uur ’s nachts word je terug moe, waardoor je kan slapen.

(Verkeerde) Diagnose
Waarom heb je hier nog nooit van gehoord wanneer je naar de dokter ging? Want die kans is groot. Simpel: op medische opleidingen wordt geleerd te zoeken naar extreem disfunctioneren van de bijnieren, wat tot de diagnose van de Ziekte van Addison (extreem weinig cortisolaanmaak) of het Syndroom van Cushing leidt. Om deze diagnoses te stellen, wordt het ACTH-niveau (een hormoon uit de voorkwab van de hypofyse, onmisbaar voor de instandhouding en de functie van de bijnierschors) in beide gevallen in het bloed gemeten. Alleen bij hele extreme gevallen wordt deze diagnose gesteld.

Wanneer de ACTH-test geen duidelijk biedt, is het ook een optie het cortisolniveau in het slijm te testen. Deze zou meer uitkomst kunnen brengen.

Er zijn een aantal manieren waarop je zelf kunt testen of hypoadrenia (uitgeputte bijnier) een mogelijkheid is:

  • Bloeddruktest: Voor deze test heb je een bloeddrukmeter voor thuis nodig. Meet je bloeddruk terwijl je zit. Sta dan op en meet direct opnieuw. Het eerste cijfer zou met acht tot tien moeten zijn gestegen. Wanneer het juist omlaag is gegaan, bestaat de kans dat je last hebt van uitgeputte bijnieren;
  • Pupilverwijdingstest: Hier heb je een zaklamp en een spiegel voor nodig. Kijk in de spiegel en schijn het licht van de zaklamp in één oog. De pupil zou nu moeten samentrekken. Wanneer dit na dertig seconden hetzelfde blijft of verwijd, is de kans groot dat hypoadrenia zich heeft ontwikkeld;
  • Pijnlijke bijnieren: Druk op de bijnieren (deze liggen bovenop de nieren). Doet het pijn, dan bestaat de kans dat je nieren zijn uitgeput.

Ga de strijd aan tegen uitgeputte bijnieren
Deze lichaamsconditie vermindert, naast dat het vele risico’s heeft voor de gezondheid, de kwaliteit van het leven. Uitgeputte bijnieren zorgen ervoor dat je niet meer in staat bent alles te kunnen doen, laat staan dat je kunt genieten. Heb je er ook genoeg van om het disfunctioneren van je bijnieren je leven te laten bepalen? Doe de test of je last hebt van uitgeputte bijnieren en/of download onderstaand e-book.

Test of je last hebt van een uitgeputte bijnier. Bekijk onderstaande video

Klik hier om gratis het e-book over Bijnieruitputting te downloaden inclusief de 19 symptomen van bijnieruitputting

Bewust worden over en Herkennen van Stress (bij jezelf)

Met Albert Sonnevelt spreek ik over het bewust worden over stress bij jezelf.

Hoe kan je de symptomen van stress bij jezelf herkennen?

Wat is de eerste stap om te veranderen? Hoe leggen we hiervoor de juiste basis?

Albert geeft praktische tips om beter controle te krijgen over stress en je leven meer in balans te brengen.

Klik hier voor Albert’s gratis E-book en meer kwaliteit video’s met informatie.

Serotonine, de natuurlijke antidepressiva

Het lijkt alsof ieder jaar de verwachtingen in onze maatschappij hoger worden. De werkdruk neemt ieder jaar toe en we willen voldoen aan de verwachtingen van onze ouders, kinderen, vrienden en partner. Dit vraagt mentaal veel van ons en het lijkt alsof meer en meer mensen last krijgen van stress, gevoelens van zwakte en een burnout. Voordat je het weet en zonder daar enige moeite voor te hoeven doen, krijg je het etiket “Depressief” opgeplakt, tot groot genoegen van de farmaceutische industrie: zij verdienen jaarlijks miljarden aan deze makkelijk gestelde diagnose. De Prozac, Seroxat en cohorten vliegen ons om de oren, pillen waarvan men zich beter zou moeten voelen. Het tegenovergestelde is echter waar: antidepressiva brengen schadelijke bijwerkingen met zich mee, zowel fysiek als mentaal.

De gevaren van antidepressiva
In zowel Nederland als België gebruiken meer dan een miljoen inwoners antidepressiva, een aantal dat jaarlijks procentueel blijft stijgen. Deze ontwikkeling is zorgwekkend, gezien uit verschillende onderzoeken blijkt dat het slikken van antidepressiva grote gevolgen voor de algehele gezondheid met zich meebrengt. Een greep uit de conclusies die wetenschappers ondervonden tijdens hun research:

  • Onderzoekers van de University College London ondervonden dat het gebruik van tricyclische antidepressiva, zoals Tryptizol en Trazolan, het risico op hart- en vaatziekten vergroot. In dit onderzoek werden gebruikers van dit antidepressivum vergeleken met mensen die een antidepressivum slikken die valt onder de categorie SSRI (Selective Serotonin Reuptake Inhibitor). Deze vergelijking leverde een verschil van maar liefst 35 procent op. Mark Hamer, onderzoeker, over deze bevindingen: “Dit suggereert dat er bepaalde kenmerken van tricyclische antidepressiva kunnen zijn die dit risico verhogen. Ze staan al bekend om een aantal bijwerkingen; ze worden gekoppeld aan een verhoogde bloeddruk, gewichtstoename en diabetes en dit zijn allemaal risicofactoren voor hart- en vaatziekten.”
  • Weer een ander onderzoek stelt dat ook bij SSRI’s zoals Prozac en Floxyfral een verhoogd risico op hart- en vaatziekten aanwezig is. In dit onderzoek, uitgevoerd door het Emory Research Team, werden 59 tweelingen onderzocht; de ene gebruikt een SSRI, de andere niet, verder zijn alle fysiologische omstandigheden gelijk. Bij zestig procent van de antidepressivagebruikers werd een hogere intima-mediadikte vastgesteld in de halsslagader, wat de kans op hartziekten aanzienlijk vergroot. Volgens de researchers van dit onderzoek komt dit omdat SSRI’s niet alleen het serotonineniveau in de hersenen verhoogt, maar in het hele lichaam. Deze serotonine wordt opgeslagen in de bloedplaatjes, wat het klonteren van het bloed stimuleert en vervolgens de aderen verstopt.
  • Verschillende onderzoeken geven aan dat antidepressiva gewichtstoename uitlokken. Medicatie als Risperdal, Seroquel en Zyprexa zouden de aanmaak van enzymen die een hongergevoel veroorzaken triggeren. Een onderzoek aan de John Hopkins University en de University of Vermont concludeerden zelfs een stijging in hongergevoel van vierhonderd procent. Deze eigenschap van antidepressiva werkt ziekten als obesitas en hart- en vaatziekten in de hand.
  • Uit cijfers van een recent onderzoek blijkt dat het nemen van antidepressiva het risico op een miskraam bij zwangerschap verhoogt. Zo’n zes procent van de miskramen uit het onderzoek zou het gevolg zijn van het nemen van deze medicatie. Daarnaast zou volgens de FDA (Food and Drugs Administration) antidepressiva de boosdoener zijn van verscheidene geboorteafwijkingen, hartafwijkingen en premature geboortes. De voornaamste chemische bestanddelen die hieraan schuldig zijn, bevinden zich in Seroxat en Efexor.

Helaas eindigt de lijst hiermee niet. Naast bovenstaande worden antidepressiva gelinkt aan volgende gezondheidsklachten:

  • Verhoogd bloedsuikerniveau
  • Droge mond
  • Droge ogen
  • Afname in zicht
  • Vergeetachtigheid
  • Afname in sexuele drang
  • Erectieproblemen
  • Plotselinge duizeligheid
  • Sufheid
  • Versnelde hartslag
  • Verstoord hartritme
  • Misselijkheid
  • Nervositeit
  • Hoofdpijn
  • Slapeloosheid
  • Rusteloosheid
  • Angstaanvallen
  • Lusteloosheid
  • Hallucinaties
  • Zelfmoordgedachtes
  • Overmatig transpireren
  • Verminderde stoelgang
  • Agressie
  • Psychoses
  • Cariës
  • Nachtmerries
  • Spraakstoornissen
  • Plotselinge spanning of verslapping van spieren

Deze bijwerkingen hoeven niet voor te komen, maar zijn in het verleden uitgelokt door de antidepressiva.

De werking van serotonine
Serotonine is een neurotransmitter die uit het aminozuur tryptofaan door middel van enzymen wordt gesynthetiseerd en opgebouwd kan worden uit het aminozuur 5-HTP. Het gaat een neerslachtig gevoel tegen en vermindert gevoelens van angst. Daarnaast is het een eetlustregulator: het vermindert onnodig overeten en stimuleert een normaal en gezond voedingspatroon. Het wordt opgeslagen in vesikels in de presynaptische spleet in de hersenen en kan vervolgens vrijkomen in de synaptische spleet. Vanuit hier kan het wanneer nodig (her)opgenomen worden. Wanneer er minder serotonine wordt aangemaakt, is dit dus van invloed op de geestelijke gemoedstoestand; je voelt je depressief en negatieve emoties als angst verergeren. Het is daarom van belang voldoende aanmaak van serotonine te laten plaatsvinden in de hersenen.

Natuurlijke serotonineboosters
De aanmaak van serotonine is niet afhankelijk van antidepressiva; het is een proces dat van nature plaatsvindt in de hersenen. Dit kan dus ook op een natuurlijke manier gestimuleerd worden, zonder tussenkomst van Prozac en familie:

  • Slaap voldoende: Slaap geeft het lichaam de kans om zichzelf te verjongen en voor te bereiden op een nieuwe dag. Te weinig slaap verstoort de hormoonproductie en weerhoudt het brein van het produceren van voldoende serotonine. Meeste mensen hebben op zijn minst zeven uur kwaliteitsslaap per nacht nodig om zich op hun best te voelen. Bevorder de nachtrust door een uur voor het slapen de lichten te dimmen en het aantal activiteiten te minderen. Neem voor het slapen gaan wat magnesium of tryptofaan om de productie van melatonine te stimuleren (de nachtelijke vorm van serotonine). Klik hier voor meer slaap-tips.
  • Sporten: Regelmatig sporten is één van de makkelijkste manieren om op natuurlijke wijze neurotransmitters te stimuleren. Zelfs lichte sporten als wandelen en yoga zijn al effectief. Na het sporten blijft tryptofaan, de stof waaruit serotonine gesynthetiseerd is, lang actief in de hersenen. Zorg dat je inspanning niet te lang is, omdat dit de feel-goodchemicaliën kan afbreken. Wekelijks drie tot vijf keer sporten voor een half uur tot maximaal een uur geeft het beste resultaat. Klik hier voor meer info.
  • Eet gebalanceerd: De productie van neurotransmitters als serotonine is afhankelijk van een constante stroom van voedingsstoffen van hoge kwaliteit. Reguliere, gebalanceerde voeding geeft het brein wat het nodig heeft om je goed te voelen. Vers fruit en groenten, eiwitten en vetten bevatten de stoffen die de hersenen nodig heeft om optimaal te kunnen functioneren en de bloedsuikerspiegel onder controle te houden, waardoor de hormoonproductie ook in balans blijft. Hou geraffineerde en gefabriceerde voedingsmiddelen zoveel mogelijk buiten de deur. Klik hier voor meer info.
  • Eet voldoende gezonde vetten: Vetten zijn essentieel voor de hormoon- en neurotransmitterproductie en zijn van vitaal belang voor het effectief functioneren van de hersenen. Zonder voldoende inname van vet is het onmogelijk voor het lichaam om voldoende serotonine aan te maken. Vermijd voedingspatronen die arm zijn aan vet, maar kies wel voor gezonde vetten als omega-3. Gebruik kokosolie als smeer- en bakvet omdat dit de opname van essentiële vetzuren bevordert. Klik hier voor meer informatie.
  • Neem vitamine B-supplementen: Alle vitamine B’s bevorderen de productie van serotonine, maar vooral een tekort aan B6, B9 en B12 kan invloed hebben op het humeur, en verminderen angst en depressie. Deze voedingsstoffen worden snel opgenomen in tijden van stress. Vitamine B kan gehaald worden uit granen en groene groentes. Een vitamine B-supplement van hoge kwaliteit wordt ook aangeraden om tekorten aan te vullen.
  • Vermijd stimulerende middelen en andere chemicaliën: Suiker, cafeïne en alcohol geven een tijdelijke vlaag van feel-good-neurotransmitters. Het probleem is echter dat deze substanties op langere termijn ervoor zorgen dat de hersenen een verminderde werking vertonen wat betreft het in balans houden van de stemming. Beperk de inname van deze stoffen dus tot een limiet. Daarnaast is het belangrijk kunstmatige zoetstoffen te vermijden, omdat deze het natuurlijke hormonale proces verstoren.
  • Koester zonlicht: Zonlicht stimuleert op natuurlijke wijze de aanmaak van serotonine en zorgt ervoor dat de aanmaak van melatonine wordt gestaakt. Dagelijks voldoende licht bevordert het humeur en het energieniveau.
  • Inositol: Inosotol is nodig voor het goed functioneren van verschillende neurotransmitters, zoals acetylcholine en serotonine. Inositolsupplementie kan depressieve gevoelens en angst- en paniekaanvallen reduceren.
  • L-theanine: Dit aminozuur komt van nature voor in groene thee en stimuleert alfagolven in de hersenen, wat bekend staat om een gevoel van relaxatie zonder dat de mentale alertheid afneemt. Daarnaast bevordert het de slaap, wat de serotonineaanmaak weer ten goede komt.
  • Magnesium: Dit essentiële mineraal is voornamelijk belangrijk voor het ontspannen van de spieren en zenuwen. Daarnaast bevordert het het energieniveau en activeert het vitamine B voor de productie van serotonine.
  • 5-HTP: 5-HTP is een essentieel aminozuur voor de productie van serotonine en melatonine uit tryptofaan. Dit aminozuur is als supplement verkrijgbaar en wordt vaak gebruikt bij gezondheidsklachten als binge-eten, obesitas en vergeetachtigheid.

Verban die chemische rotzooi uit je lichaam
De farmaceutische industrie doet velen geloven dat het slikken van antidepressiva dé manier is om weer een gelukkig gevoel te ervaren, terwijl de enige die daar echt gelukkig van worden zijzelf zijn.

We zitten gebruiken massaal deze chemische troep, om vervolgens er nog wat lichamelijke en geestelijke aandoeningen bij te krijgen, terwijl we de natuurlijke oplossing zo voor handen hebben. Laat je dus niet langer vergiftigen en neem het heft zelf in handen.