Het (anti-) Candida Dieet

Vele mensen leiden, gemerkt of ongemerkt, aan de uit gist voortgekomen schimmelinfectie Candida. Deze hardnekkige infectie heeft zijn weerslag op de algehele gezondheid en bemoeilijkt het hebben van een gezond en vitaal leven.

Medicijnen uit de apotheek (zoals Nystatine, Diflucan, Sporanox en Lamisil) maskeren slechts de symptomen, terwijl Candida ondertussen verder voortleeft in het lichaam. Hoe komt het toch dat deze schimmel zich met gemak staande weet te houden in het lichaam en hoe win je de strijd tegen deze lastige en bovendien gevaarlijke infectie?

Hoe ontstaat Candida?
Ons lichaam bevat zowel gisten als bacteriën, en bij een gezond lichaam zijn deze twee met elkaar in balans. Door verschillende redenen (antibioticagebruik, slechte voeding, stress) kan dit natuurlijke evenwicht verstoord raken, waardoor de gisten de overhand kunnen krijgen. Gisten als Candida Albicans krijgen hierdoor de kans om zich tot schimmels te ontwikkelen, wat gepaard gaat met tal van gezondheidsklachten, zoals spruw, extreme vermoeidheid en gewichtstoename.

De symptomen zijn zo uiteenlopend dat het moeilijk is Candida direct als boosdoener aan te wijzen, en bovendien is de infectie alleen in een ver stadium detecteerbaar in het bloed. Door onze huidige levensstijl is de kans op het hebben van Candida erg groot, dus is het zeker verstandig rekening te houden met een eventuele infectie wanneer meerdere symptomen op onverklaarbare wijze uw dagelijks leven beïnvloeden. Uitgebreidere informatie over het ontstaan en de symptomen van Candida vindt u hier.

Hoe wij Candida in de hand werken
Zonder dat we het zelf in de gaten hebben zorgen we ervoor dat Candida blijft overleven in ons lichaam en zich in een rap tempo kan verspreiden. De grote boosdoener hiervan: onze suikerconsumptie. Gist leeft op deze voedingsbestanddelen, dus hoe meer suikerrijke voeding wij nuttigen, des te groter de overlevingskans van Candida.

Nu zorgt de hedendaagse voedselindustrie er van zichzelf al voor dat suiker een groot deel van onze voedingsinname beslaat, maar wanneer Candida de touwtjes in het lichaam in handen heeft ondervind men een bijna onweerhoudende drang naar suikerrijke producten. De Candida schreeuwt namelijk om deze voedingsmiddelen, om er op die manier voor te zorgen dat zij hun gang kunnen blijven gaan. Daarnaast is deze kwaadaardige gistvorm een groot liefhebber van stress: dit verhoogt namelijk de cortisolaanmaak (stresshormoon) in ons lijf, wat vervolgens ook de bloedsuikerspiegel doet stijgen.

Ook een verlaagde weerstand geeft Candida de kans om zonder al te veel moeite allerlei systemen in het lichaam te infecteren.

De natuurlijke weg naar genezing: voeding en tips tegen verdere ontwikkeling van Candida
Grote veranderingen in het voedingspatroon helpen er aan mee om Candida op natuurlijke wijze een halt toe te roepen. Dit Candida 'dieet' bevat echter zeer strenge maatregelen waar niet losjes mee omgesprongen dient te worden. Dit dieet moet men eerst onder controle hebben voor verdere stappen tegen Candida worden ondernomen.

  • Suikers dienen volledig uit het voedingspatroon verbannen te worden. Naast dat het Candida voedt, produceert deze schimmel bij het nuttigen van de suikers giftige metabolieten die de bloedbaan verzuren en daarmee weefsels aantast. Hierbij gaat het niet enkel om suiker in de vorm van zoetigheden en frisdrank, maar om een (tijdelijke) complete onthouding van koolhydraten. Dit komt omdat alle koolhydraten moleculen zijn die uiteindelijk door middel van het spijsverteringsproces worden verkleind tot suikermoleculen, en dus hetzelfde effect hebben op Candida als de pure suikervorm. Om toch een vorm van koolhydraten binnen te krijgen, je lichaam heeft dit immers nodig als energie, moet alle koolhydraatinname bestaan uit complexe koolhydraten uit groenten, havermout, bruine rijst, quinoa en gierst. Over het algemeen geldt de regel: hoe natuurlijker het product, des te beter het werkt tegen Candida.
  • Voldoende gezonde vetten en proteïnen eten is een must voor het elimineren van Candida. Dit verbetert het natuurlijke immuunsysteem, waardoor het lichaam beter in staat is Candida te lijf te gaan. Voorbeelden hiervan zijn wilde vissoorten, biologisch rood vlees, biologisch kippenvlees, biologische eieren, levertraan, kokosolie, avocado, olijfolie, noten (liefst geweekt zodat ze beter verteerbaar zijn) en zaden.
  • Het is belangrijk voldoende probiotica-houdende producten te nuttigen. Deze bevatten gezonde bacteriën die de natuurlijke balans met gist moeten herstellen. Bronnen hiervan zijn biologische zuurkool, komboecha, natto en rauwe melkkefir.
  • Schimmel- en gisthoudende voedingsmiddelen dienen vermeden te worden. Hieronder vallen champignons en paddenstoelen (beiden schimmels), pindas en maïs (bevatten schimmels), azijn en producten die hierop gebaseerd zijn en alcohol.
  • Drink voldoende gezuiverd water. Hierdoor is het lichaam in staat de giftige bijproducten gemakkelijker af te voeren, waardoor ze zo min mogelijk schade kunnen aanrichten.
  • Het is belangrijk dat men op geestelijk gebied zo goed mogelijk functioneert, dat wil zeggen zo min mogelijk stress uit emotionele en psychische omstandigheden. Hierdoor is de drang naar suikers des te groter, wat dit dieet natuurlijk niet ten goede komt.
  • Voorkom blootstelling aan chemicaliën en het gebruik van medicatie. Gevoeligheden voor bepaalde chemicaliën komen veelvuldig voor bij Candidapatiënten en medicatie zorgt ervoor dat de goede bacteriën in het lichaam vernietigd worden, wat het herstellen van een Candidainfectie bemoeilijkt.

Wanneer men met dit 'dieet' van start gaat, is het goed mogelijk dat je je tijdens de eerste twee weken zelfs nog slechter voelt dan voor het dieet. Dit komt omdat de Candida in het lichaam afsterft en daardoor giftige bijproducten aan de bloedbaan afgeeft. Echter, na deze periode zal al een duidelijk verschil merkbaar zijn, het is dus even op de tanden bijten.

De natuurlijke weg naar genezing: schimmeleliminerende voeding en supplementen
Nadat je door middel van bovenstaande adviezen in acht hebt genomen, is het tijd om de genadeslag tegen Candida uit te delen; het tot je nemen van producten die een schimmeleliminerende werking hebben. Het heeft geen zin enkel deze producten in te nemen en het dieet niet te volgen, omdat de Candida dan alsnog wordt gevoed door onder andere suiker- en schimmelrijke voeding. De volgende voedingsmiddelen en supplementen zorgen ervoor dat schimmels uit het lichaam gedood en verwijderd worden.

  • Knoflook: Zijn antischimmel- en antimocrobiële eigenschappen houden Candida op afstand. Gist kan zich in de aanwezigheid van knoflook niet ontwikkelen, waardoor een hoge knoflookcunsumptie een effectieve methode is om de infectie binnen de perken te houden. Daarnaast bevordert knoflook het immuunsysteem, waardoor het lichaam meer kracht krijgt om Candida te bestrijden. Knoflook kan zowel in zijn natuurlijke als in capsulevorm worden ingenomen. Hoewel de natuurlijke vorm de voorkeur heeft, is het moeilijk om de juiste hoeveelheid in het dagelijkse voedingspatroon te verwerken. Begin met een hoge dosis en bouw dit af naarmate de symptomen van Candida verminderen. Daarnaast kan een teentje knoflook inbrengen in de vagina bij plaatselijke schimmelinfectie de pijn en jeuk verlichten.
  • Olijfbladextract: Uit Hongaars onderzoek blijkt dat olijfbladextract erg effectief is in de strijd tegen Candida. Dit komt door het bestanddeel oleuropeïne: enzymen in het lichaam zetten dit om eloleenzuur, wat de immuniteit tegen onder andere schimmels verbetert en ze op deze manier effectief kan vernietigen. Olijfbladextract is verkrijgbaar in capsulevorm, begin met een lage dosering en verhoog deze wanneer nodig.
  • Kurkuma: Uit research aan het Departement Microbiologie aan het Centro de Engenharias in Brazilië blijkt dat kurkuma een grote schimmelbestrijdende werking heeft. Kurkuma heeft een remmende werking op de aantrekkende krachten van Candida. Gerechten bereiden met dit specerij heeft dus een positieve werking op het elimineren van Candida.
  • Kokosolie: Kokosolie is rijk aan laurinezuur, wat een zeer hoge schimmelremmende werking heeft. Dagelijks tien tot veertien theelepels kokosolie zou genoeg moeten zijn om hier baat bij te hebben.
  • Coloïdaal zilver: Deze oplossing denaturaliseert enzymen die betrokken zijn bij de zuurstofvoorziening van Candida. Neem hier voldoende van in (meerdere eetlepels per dag). Daarnaast helpt coloïdaal zilver ook bij vaginale schimmelinfectie: dompel een tampon hierin, samen met een paar druppels tea tree olie en wat aloë vera en breng de tampon vervolgens dertig tot veertig minuten in. Een vaginale douche met coloïdaal zilver is ook een goede manier om van de schimmelinfectie af te komen.
  • Eetbare kleien bentoniet en montmorilloniet: Deze kleien worden niet door het lichaam geabsorbeerd, waardoor ze heelhuids in de darmen terecht komen. Daar absorberen ze Candida en trekken het letterlijk van de darmwand af.
  • Boorzuur: Boorzuur kan in de vorm van een zetpil de jeuk die een schimmelinfectie veroorzaak drastisch verminderen. Het werkt als een mild antiseptisch middel en heeft antivirale en schimmelvernietigende eigenschappen. Plaats ’s morgens en ’s avonds zo’n zetpil in de vagina voor drie tot zeven dagen bij acute infectie, doe dit voor veertien tot dertig dagen bij een chronische infectie. Om het weefsel te beschermen is het verstandig voor gebruik eerst vitamine E-olie in te brengen.
  • Yoghurt: Een tampon onderdompelen in yoghurt om vervolgens in de vagina in te brengen voor dertig tot veertig minuten helpt Candida op natuurlijke wijze te bestrijden.
  • Andere anti-schimmelproducten: Natuurlijk zijn er nog meer middelen die op natuurlijke wijze schimmelinfecties als sneeuw voor de zon laten verdwijnen. Hieronder vallen onder andere cayennepeper, oregano-olie, zwarte walnoot, grapefruitzaadextract en caprylzuur.

Genezing van Candida begint bij jezelf
De farmaceutische industrie beweert dat schimmelinfecties genezen kunnen worden door middel van pillen en zalfjes, om op die manier de kas nog wat meer te spekken. Je kan nog zoveel medicatie nemen; wanneer je leefomstandigheden verre van optimaal zijn zal Candida zich staande blijven houden. Om van Candida af te komen moet het lichaam terug in balans komen, en dat begint bij wat je in je mond steekt.

Is rauwe cacao (poeder) wel gezond?

Een tijd geleden kreeg ik van een klant de vraag:

“Op internet las ik dat rauwe cacao schadelijk kan zijn. Er zijn sites die schrijven dat het ongezond is. Jij zegt dat het zo gezond is. Wat is nou waar?”

Ik heb er toen een video over gemaakt die je hierboven kunt bekijken. Het gaat hier overigens niet perse on rauwe cacao poeder, maar om rauwe cacao producten in het algemeen. Dus producten van de cacaoboon die niet werden verhit. Naast poeder kunnen dit cacao nibs of cacao boter zijn.

Op het moment dat ik deze video maakte dacht ik er niet over na dat dit onderwerp zo’n enorm ‘ding’ zou kunnen worden! Ondertussen krijg ik bijna dagelijks deze vraag, ook van klanten. Op de Gezonde Gewoontes Leden Website stelde iemand dezelfde vraag. Toen gaf ik onderstaande toelichting, die ik graag ook met jou wil delen:

Reactie van Jesse op geruchten dat rauwe cacao ongezond zou zijn:
“Ik weet dat er verschillende meningen over rauwe cacao bestaan. Zonde. Al sinds 1000-en jaren wordt rauwe cacao gegeten door de lokale bevolking van Ecuador en andere Zuid-Amerikaanse landen. Sinds tientallen jaren is cacao ook rauw voor de rest van de wereld beschikbaar.

De reden waarom het rauw (onverhit) wordt verwerkt is omdat nadat cacao wordt verhit (boven een temperatuur van 49 graden Celsius), de voedingsstoffen verloren gaan (zoals de antioxidanten en mineralen). Dit geldt overigens niet alleen voor cacao, maar voor alle natuurlijke voedingsmiddelen (ook voor groentes, etc).

Onlangs is er één blogpost verschenen van één of andere pipo die loopt te roepen dat rauwe cacao slecht voor je is, en andere mensen pakken dat op. Nu lijkt het alsof de één zegt dat het goed is, en dat de ander zegt dat het slecht is. Maar het is 10.000-en (goed) vs 10 (slecht), wat de meningen betreft.

Daarnaast focust hij zich op wat bepaalde stoffen die er in zitten GECONCENTREERD met je lichaam zouden doen. Wat er gebeurd als je het in hoge dosering, geconcentreerd (= alleen die stof) in je lichaam zou krijgen.

Als je rauwe cacao eet is dat niet het geval, je krijgt deze stoffen in samenstelling met andere stoffen binnen. IEDER voedingsmiddel (uit de natuur) bevat natuurlijke ‘beschermingsstoffen’. Deze zouden schadelijk kunnen zijn als je ze geconcentreerd binnen krijgt, omdat ze dan lichaamsvreemd zijn. In z’n oorspronkelijke samenstelling is er echter niets aan de hand, het blijft in balans en je lichaam herkend de voeding, haalt de goede voedingsstoffen er uit en elimineert de rest. Dat is zoals ik het zie.

Uiteraard bestaat ook de kans dat het schadelijk is als je er teveel van eet. Mijn ervaring (en dit verhaal heb ik van veel andere mensen gehoord) is dat als je begint met rauwe cacao, je er echt naar kunt ‘snakken’, je kunt er niet genoeg van krijgen. Dit komt doordat je lichaam de vele antioxidanten en mineralen waar rauwe cacao rijk aan is (en ‘gewone’ cacao dus niet), graag wil hebben. Mogelijk ben je jarenlang deficiënt geweest (tekorten gehad) aan deze mineralen. Je lichaam ‘proeft’ er van en wil er meer van. Luister daar naar.

Later, als je vaker rauwe cacao hebt gegeten, raak je meer ‘verzadigd’.

De basis in mijn ogen is: Luister naar je lichaam. Wordt intuitief voor je eten, intuitief in wat je lichaam je aangeeft dat je nodig hebt. Dan zit je veilig en is er waarschijnlijk niets aan de hand!”

Geniet gewoon lekker van heerlijke zelfgemaakte superfood chocolade!

p.s. Tot slot: Rauwe cacao wordt niet in de supermarkt verkocht. Je weet alleen dat de cacao rauw is als er expliciet op staat dat het ‘raw cacao’ is, en meestal staat er dan ook ‘superfood’ bij.

Beter Stress-management met 90 sec pauzes

Stress-expert Albert Sonnevelt legt in deze video uit wat Microbreaks zijn. Kleine pauzes van 90 seconden waarin je een specifieke beweging doet (er zijn 100 verschillende bewegingen) die je helpen om direct tot rust te komen.

Door deze kleine pauzes een paar keer per dag (zelfs zittend) in je leven te integreren ben je meer ontspannen, productiever en voel je je een stuk prettiger.

Albert legt een 'Microbreak' uit die je direct kunt toepassen.

Klik hier voor meer informatie over Microbreaks, Albert Sonnevelt en zijn boeken.

Candida schimmel – Verscholen maar gevaarlijk

Wat is Candida en wat zijn de gevaren voor de gezondheid?
Candida is een schimmelinfectie die zijn uiting zoekt bij de mond, huid, darmen en de vagina. Onschuldig zou je kunnen denken, je haalt een kuurtje bij de dokter et voilà: je bent er vanaf. Helaas, zo werkt het jammer genoeg niet. Deze gistachtige schimmel doet meer kwaad dan je lief is en heeft daarmee vergaande gevolgen voor de gezondheid.

Wat is Candida?
Al van kleins af aan bevinden zich standaard gisten in het lichaam. Ze zijn in kleine hoeveelheden te vinden in het darm-, urine- en voortplantingsorganenstelsel, waar ze in toom worden gehouden door natuurlijke, lichaamseigen bacteriën. Deze volledig gezonde toestand wordt in gevaar gebracht door een disbalans tussen deze gisten en bacteriën, waarbij de bacteriën in de minderheid zijn. Hierdoor krijgt Candida Albicans, de gistvorm die uiteindelijk tot Candida kan leiden, de kans om draden te vormen, waardoor ze zich te ontwikkelen tot schimmels. Door het ontbreken van de natuurlijke tegenhanger, de bacteriën, groeit het aantal schimmels explosief tot gevaarlijke hoeveelheden en nestelen zich in plaatsen als de darmen en geslachtsorganen.

Het ontstaan van deze disbalans heeft verschillende oorzaken:

  • Teveel eten van gefabriceerd voedsel (de suikers in deze voeding voeden de schimmel)
  • Het innemen van antibiotica, anticonceptiepillen en steroïden
  • Overmatige blootstelling aan metaal, pesticiden en andere gifstoffen uit de omgeving
  • Het drinken van gechloreerd water
  • Langdurige stresssituaties (vanwege het disfunctioneren van het immuunsysteem)

Candida heeft niet alleen effect op de plaatsen waar de schimmel zich bevindt; het heeft effect op de algehele gezondheid.

Tal van symptomen zijn gelinkt aan deze schimmelinfectie:

  • Extreme zin in suikers
  • Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
  • Migraine
  • Premenstrueel Syndroom (PMS)
  • Kanker
  • Vaginitis (een ontsteking aan de schaamlippen)
  • Astma
  • Fibromyalgia (pijn in spieren en bindweefsel, wat gepaard gaat met extreme vermoeidheid)
  • Gewichtstoename
  • Voedselallergieën
  • Spruw (schimmelinfectie bij de mond)
  • Chronische vermoeidheid
  • Gistinfecties
  • Depressie
  • Buikpijn
  • Flatulentie
  • Opgeblazen gevoel
  • Colitis (ontsteking aan de dikke darm)
  • Brandend maagzuur
  • Opkomend zuur
  • Indigestie (storing in de spijsvertering met als gevolg een overladen maag)
  • Extreme vermoeidheid na het eten
  • Mentale verwardheid
  • Slecht geheugen
  • Angstaanvallen
  • Weinig zin in sex
  • Onvruchtbaarheid
  • Jeuk
  • Uitslag (vooral op plaatsen waar de huid zich plooit)
  • Vermoeide bijnier
  • Lage lichaamstemperatuur
  • Blaasontsteking
  • Vaginale infecties
  • Lekkende darmsyndroom
  • Luieruitslag (bij baby’s)

De symptomen van Candida zijn dus erg gevarieerd. Dit komt omdat de schimmelinfectie vele systemen in het lichaam aanspreekt:

  • Spijsverteringsstelsel (mond tot anus)
  • Hart- en bloedvatenstelsel (hart, bloedvaten, bloed)
  • Ademhalingsstelsel (neus, luchtpijp, longen)
  • Hormoonstelsel (hypothalamus, hypofyse, schildklier, alvleesklier en bijnieren)
  • Zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg, zenuwen)
  • Uitscheidingsstelsel (nieren, ureters, blaas, uretha)
  • Voortplantingsstelsel (geslachtsorganen, baarmoeder)
  • Immuunsysteem

Meest voorkomende varianten
Ondanks dat de lijst van door Candida veroorzakende symptomen lang en gevarieerd is, zijn er een aantal varianten die het meest voorkomen:

Vaginale gistinfectie: Bijna 75 procent van de vrouwen is op zijn minst eenmaal in haar leven in aanraking gekomen met deze infectie. Deze veelvoorkomende aandoening ontstaat wanneer de zuurgraad van de vagina verandert, wat gist de kans geeft om toe te slaan. Dit uit zich in heftige jeuk, een brandend gevoel bij het plassen en dikke, witte afscheiding. Vaak wordt hierbij antibiotica voorgeschreven, terwijl dit juist de goede bacteriën doodt en het onderliggende probleem alleen maar groter maakt. Daarnaast werken hormonale veranderingen en zwangerschap gistvorming in de hand.

Spruw: Deze infectie veroorzaakt witgele plekjes in de mond, wat een veelvoorkomend symptoom is van mensen met een verlaagde werking van het immuunsysteem. Dit kan zich verspreiden richting de slokdarm, wat slikken moeilijker en pijnlijk maakt.

Lekkende darmsyndroom: Door de verstoorde balans tussen gist en goede bacteriën in de darmen kan er dysbiose ontstaan. Dit betekent dat er rottings- en gistingsprocessen in de darmen plaatsvinden. Hierdoor graaft de Candida zich in in de darmwand, waarin het kleine gaten graaft. Omdat gist 180 giftige bijproducten produceert, die allemaal vrijkomen in het spijsverteringskanaal en zo het bloed binnendringen die vervolgens door het hele lichaam worden verspreid, is dit een gevaarlijke zaak. Dit uit zich in ziekten als psoriasis, depressie en blaasontstekingen.

Gewichtstoename: Volgens Dr. William Crook, schrijver van het boek ‘The Yeast Connection”, leidt Candida tot het toenemen van lichaamsgewicht. Dit heeft te maken met het lekkende darmsyndroom, omdat vanwege de giftige stoffen die in het lichaam vrijkomen, schildklierhormonen uit balans raken. Hierdoor wordt cortisol geproduceerd en auto-immuunziekten in de hand gewerkt, wat beiden gewichtstoename veroorzaakt.

Relatie Candida-Kanker
Veel toonaangevende kankerdeskundigen als Dr. Tullio Simoncini, oncoloog en auteur van “Cancer is Fungus”, geloven dat de basisoorzaak van kanker schimmels zijn. Dr. Simoncini’s research doet hem geloven dat Candida de veroorzaker is van kanker en dat de ziekte zelf een schimmel is. Een tumor zou niet meer zijn dan een poging van het lichaam om zichzelf te beschermen tegen deze schimmel.

Verschillende onderzoeken linkten de aanwezigheid van Candida met kanker, waaruit bleek dat tussen de 79 en 97 procent van de kankerpatiënten ook last heeft van deze door gist veroorzaakte schimmelaandoening. Je zou kunnen denken dat dit betekent dat kanker met anti-schimmelmedicatie behandeld zou kunnen worden. Echter, een schimmel kan zich gemakkelijk aanpassen aan een nieuwe omgeving, waardoor deze middelen kansloos zijn. Desondanks gelooft deze dokter dat de ziekte genezen kan worden door middel van het injecteren van sodium bicarbonaat, de sterkste anti-schimmelsubstantie die er is, direct in de tumor. De schimmel zou geen tijd hebben om zich aan te passen en hierdoor verdwijnen. Hiermee zou 99 procent van de borst- en blaaskankergevallen binnen zes dagen genezen zijn, zonder dat daar chirurgie of chemotherapie aan te pas zou moeten komen.

Slapeloze nachten door Candida
Aandoeningen als Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS) en Fibromyalgia veroorzaken beiden ongeveer dezelfde gezondheidsklachten, met extreme vermoeidheid als meest overheersende symptoom. Uit onderzoek van Carol Jessup, dokter, blijkt dat 75 procent van degenen die aan Chronisch Vermoeidheidssyndroom leidt, ook slachtoffer is van Candida. Volgens Dr. Crook hebben mensen die aan CVS of Fibromyalgia leiden veel baat bij het volgen van een anti-Candidadieet, met eventuele ondersteuning van medicatie.

Levensbedreigend
Wanneer Candida in het bloed terecht komt, een aandoening die Candidemie genoemd wordt, kan dit levensbedreigend zijn. Ondanks dat dit zeldzaam is, slechts acht op de 100.000 mensen overlijden hier jaarlijks aan, is het een ziekte die erg gevaarlijk kan zijn voor de organen (waaronder de nieren, lever, botten, spieren, ogen e.d.). Dit gebeurt wanneer Candida via het spijsverteringsstelsel in het bloed terecht komt of wanneer men met Candida besmet ziekenhuismateriaal in aanraking komt. De symptomen hiervan zijn koorts, rillingen en de gebruikelijke symptomen van Candida.

Waarom farmaceutische middelen niet werken
Bij symptomen als uitslag en gistinfecties kan men gemakkelijk bij de apotheek een middeltje verkrijgen wat de klachten doet verminderen. Echter, daarmee is de schimmelinfectie in zijn geheel nog niet verdwenen. De infectie blijft actief en de pilletjes en crèmepjes doen niet meer dan de symptomen maskeren, waardoor het onderliggende probleem in stand blijft. Daarnaast doden antibiotica de bacteriën die je juist nodig hebt, waardoor Candida alleen maar meer de kans krijgt om zich te verspreiden in het lichaam. Het onderliggende probleem is en blijft het tekort aan goede bacteriën in het lichaam, en wanneer deze balans hersteld is zullen de symptomen vanzelf verdwijnen.

Hoe weet ik of ik Candida heb?
Helaas is er niet gemakkelijk om de diagnose Candida te stellen omdat het pas in een zeer laat stadium aantoonbaar is in het bloed. Daarnaast heeft het een breed spectrum aan symptomen, waardoor het gemakkelijk verward kan worden met andere aandoeningen.

Echter, wanneer u aan enkele van bovengenoemde symptomen leidt en er geen andere oorzaak gevonden kan worden, is de kans groot dat Candida de grote boosdoener is.

Het is je voeding die candida stimuleert, of doodt. Door Gezonde Gewoontes te ontwikkelen kan je de wildgroei aan de candida schimmel terug brengen en verlies je de symptomen (klachten) permanent.

In een volgende blog gaan we dieper in op welke voeding de wildgroei aan candida stimuleert en wat je er aan kunt doen.

Verzoek: Wil je even klikken op de +1 knop hier rechts? Bedankt!

En ik hoor ook graag je reactie 🙂 Bedankt!

Expert Interview Albert Sonnevelt over Stress en Vermoeidheid

Onlangs heb ik kennis mogen maken met Albert Sonnevelt. Albert is in mijn ogen één van de meest vooraanstaande experts in Nederland op het gebied van stress en balans terug vinden in je leven.

Met meer dan 25 jaar ervaring als coach, zijn opleidingsinstituut Sonnevelt Opleidingen en diverse TV optredens bij het RTL 4 programma '4me' is hij het aangewezen persoon om ons te helpen weer grip op ons leven te krijgen en rust terug te vinden, in plaats van met het gevoel te leven dat 'alles aan je voorbij gaat'.

Ik heb hem mogen interviewen en het interview vind je op deze pagina.

Klik hier voor meer informatie over wat Albert doet, en voor zijn e-book 'Gewoon Vitaal'.

Obesitas kan een rol spelen in vitamine D tekorten

Mensen die zwaarder zijn hebben lagere circulerende vitamine D spiegels, aldus recent onderzoek uitgevoerd in het Rikshospitalet-Radiumhospitalet Medisch Centrum in Oslo, Noorwegen wat gepubliceerd is in de Journal of Nutrition.

Hoofdonderzoeker, Arts Zoya Lagunova, en haar collega’s maten de serum spiegels van Vitamine D en 1,25(OH)2D in 1,779 patiënten aan de Medische en Metabolische Lifestyle Kliniek in Oslo, Noorwegen. De associaties tussen 1,25(OH)(2)D, serum 25-hydroxyvitamine D [25(OH)D], en lichaamsbouw werden geanalyseerd. Lagunova merkte op dat over het algemeen mensen met een hoger BMI lagere vitamine D spiegels hadden. Leeftijd, seizoen en geslacht werden ook bevonden invloed te hebben op serum 1,25(OH)(2)D.

Vitamine D is geen echte vitamine, maar eerder een vitamine-steroïde welke gedacht is een rol te spelen in de preventie van kanker, hart- en vaatziekten, diabetes, multiple sclerose en andere ziekten. Het is waarschijnlijk geen toeval dat obesitas ook een risico factor is voor vele van deze ziekten.

Vitamine D is nodig voor de regulatie van calcium. Studies hebben uitgewezen dat calcium tekorten de productie van synthase verhogen, een enzym dat calorieën in vet omzet. Het is bewezen dat calcium tekorten de synthase productie tot wel 500 procent kan verhogen. Vitamine D is ook bewezen een rol te spelen in de regulatie van bloedsuikerspiegels; een goede bloedsuiker regulatie is nodig voor het behouden van een gezond gewicht.

Vitamine D is geproduceerd uit zonlicht en word omgezet tot verscheidene metabolieten. Het word opgeslagen in vetweefsel. Volgens Lagunova kunnen obese mensen waarschijnlijk evenveel Vitamine D aanmaken als anderen; maar, omdat het opgeslagen is in vet, kan het minder toegankelijk zijn. Dit kan leiden tot een lagere circulerende Vitamine D spiegel.

Een voorgaande studie uitgevoerd door de Arts en MPH Shalamar Sibley, een assistent-professor Geneeskunde aan de University of Minnesota, wees uit dat mensen met hogere Vitamine D niveaus aan het begin van hun gewichtsverlies-dieet meer gewicht verloren dan zij met lagere niveaus. De studie onderzocht de Vitamine D niveaus van 38 mannen en vrouwen met overgewicht voor en na het volgen van een 11 weken lang calorie-gecontroleerd dieet. De Vitamine D niveaus aan het begin van het dieet waren een accurate predictor van gewichtsverlies… zij met hogere Vitamine D niveaus verloren meer gewicht. Het werd bevonden dat voor elke nanogram Vitamine D hoger in de predictor, een halve pond meer gewicht verloren werd.

Vijf-en-zeventig of meer procent van het Amerikaanse volk, tiener en ouder, hebben een Vitamine D tekort, volgens een recent onderzoek gepubliceerd in de Archives of Internal Medicine. Volgens de Gallup-Healthways Well-Being Index, zijn 26.5% van de Amerikanen obees. Meer onderzoek moet uitwijzen wat de exacte rol is van Vitamine D in obesitas en gewichtsverlies en de mogelijkheid dat een verhoogde inname van Vitamine D (door middel van supplementen en/of meer blootstelling aan zonlicht) een grote rol kan spelen in het behalen en behouden van een gezond gewicht.

Schadelijke effecten van gluten op de gezondheid + de gezonde alternatieven

Gluten zijn eiwitten die voorkomen in graansoorten zoals tarwe, gerst, haver, spelt, kamut en rogge. Behalve in verse broodproducten kom je gluten ook tegen in heel veel andere producten uit de supermarkt, waaronder pasta, koekjes, sojasaus en bier. Veel mensen zijn overgevoelig voor gluten zonder dat zij zich hier zelf van bewust zijn. Bij een overgevoeligheid voor gluten reageert het immuunsysteem van het lichaam met een allergische reactie waarbij de dunne darm wordt beschadigd en ontstekingen worden veroorzaakt. Door deze ontstekingen kan de dunne darm niet goed functioneren en worden de voedingsstoffen niet of niet goed opgenomen in het lichaam. Daarnaast kunnen de ontstekingen leiden tot allerlei chronische aandoeningen.

Dit is het vervolg op het artikel 'Maken gluten je dik?'.

Historici hebben sterke aanwijzingen dat onze prehistorische voorouders weinig granen aten. De mensen die toen leefden waren jagers en verzamelaars en aten vooral vlees, groenten en fruit. Dr. Mercola, een vooraanstaande Amerikaanse arts, stelt in een artikel uit 2003 dat sindsdien ons lichaam nauwelijks is geëvolueerd en het dus dan ook niet verwonderlijk is dat granen de veroorzakers zijn van veel gezondheidsklachten.

Het is vaak moeilijk om glutenintolerantie vast te stellen, omdat er zoveel verschillende symptomen zijn die kunnen wijzen op een overgevoeligheid voor gluten. Bovendien variëren de symptomen van persoon tot persoon. In het wereldwijd gerespecteerde Lancet Medical Journal (1997, 2003) worden onder andere de volgende symptomen genoemd die direct kunnen worden teruggevoerd op glutenintolerantie:

  • buikpijn
  • diarree
  • obstipatie
  • abnormaal haarverlies
  • bloedarmoede
  • mondzweren
  • huiduitslag
  • gastro-oesofageale reflux
  • lactose-intolerantie
  • prikkelbare darm
  • verhoogde concentratie van leverenzymen
  • leverziekten van onbekende oorsprong
  • slechte opname van en tekort aan voedingsstoffen zoals ijzer, foliumzuur, calcium, magnesium en vetoplosbare vitamines

Ook kan glutenintolerantie de aanzet zijn tot een aantal chronische ziekten, waaronder artritis, auto-immuunziekten, kanker (met name aan de dunne darm, lymfeklieren en slokdarm), onvruchtbaarheid of miskramen, neurologische symptomen (zoals perifere neuropathie, ataxie, epilepsie en cognitieve dysfunctie), osteoporose of osteopenie en psoriasis.

Ook in een artikel van de Journal of the American Medical Association (2009) werd een onderzoek beschreven waarin werd aangetoond dat mensen met een glutenintolerantie een grotere kans hebben om chronische ziektes te ontwikkelen en vroegtijdig te sterven. Daarnaast kan volgens een artikel uit Psychology Today, waarin verwezen wordt naar een psychiatrisch onderzoek uit 2009, de kans op psychotische stoornissen worden verminderd indien gekozen wordt voor een voedingspatroon waarin geen gluten voorkomen. Een gezond, voedingrijk eetpatroon met voedingsmiddelen die je lichaam nodig heeft, zonder voedingsmiddelen die gluten bevatten, heeft ook een positief effect op de gezondheid van mensen die lijden aan schildklierziektes, taaislijmziekte, multiple sclerosis, bloedarmoede, autisme en prikkelbaar darmsyndroom. Bovendien is een voedingspatroon zonder gluten ideaal voor mensen die gezond willen afvallen.

Omdat graan een belangrijke plaats inneemt in ons moderne westerse voedingspatroon, zou je kunnen denken dat een écht gezond eetpatroon waarin geen gluten voorkomen betekent dat je bijna niets meer kan eten. Dit is echter helemaal niet waar. Het enige dat je niet meer kan eten is graanproducten en producten die graanproducten als bestanddeel hebben. Gluten zitten vaak verborgen in allerlei producten waar je dat minder snel zou verwachten, zoals kant-en-klare soepen, snoepjes, sterke drank, vruchtendranken, bouillonblokjes, boterhammenworst en zelfs voedingssupplementen, medicijnen, postzegels (!) en cosmetica. Het is dus niet te voorkomen dat je, voordat je een product koopt, eerst op het etiket moet kijken om je er zeker van te stellen dat het product wel geen gluten bevat.

Dit lijkt een hele opgave als je gehaast met je boodschappenlijstje door de supermarkt loopt, maar op den duur weet je uit je hoofd welke producten je wel en niet kan kiezen.

Er zijn genoeg gezonde alternatieven die uitstekende (eiwitrijke) vervangers zijn voor graanproducten. Een vrij onbekend alternatief met een hoog eiwitgehalte is quinoa, een graanachtig zaadproduct met een heerlijke smaak dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuid-Amerika.

Daarnaast bevatten ook onder andere rijst, gierst, (zoete) aardappels, linzen, kikkererwten en bonen helemaal geen gluten. Ook bieden veel supermarkten en reformwinkels tegenwoordig een hele lijn producten die geen gluten bevatten aan, waaronder brood en pasta zonder gluten. Wees echter kritisch op dit laatste alternatief ('glutenvrij brood'). Je wilt bij voorkeur geen bewerkte voedingsmiddelen eten, maar juist wat rechtstreeks uit de natuur komt.

Als je overgaat op een gezond, voedingrijk eetpatroon met voedingsmiddelen die je lichaam nodig heeft, zonder voedingsmiddelen die gluten bevatten, dan zul je zien dat je vanzelf minder suikers en slechte vetten gaat eten. Je zult eerder kiezen voor verse en biologische producten, en dat is al een winst voor je gezondheid op zichzelf!

De relatie tussen zuivelproducten en astma en andere ziekten

Wie is niet opgevoed met de gedachte dat je melk nodig hebt om sterke botten te ontwikkelen? Kinderen drinken het witte goedje veelvuldig en houden deze gewoonte vaak levenslang aan, met de gedachte dat men hartstikke gezond bezig is. Echter, wat vele malen minder bekend is over zuivel, en wat zuivelproducenten maar al te graag blijven verzwijgen, is dat dit van koeien afkomstige drankje een aantal ziekteverwekkende eigenschappen heeft.

Astma
Astma is, zoals velen wel weten, een chronische ontsteking van de luchtwegen, waardoor ademhalingsproblemen ontstaan. Het effect van zuivelproducten hierop is tweeledig;

  • Caseïne is een belangrijk bestanddeel van koeienmelk. Wanneer dit stofje in je lichaam komt, maakt het histamines aan. Deze combinatie zet zich om in slijmvorming bij de luchtwegen. Slijm dat niet zomaar loskomt vanwege de plakkerige eigenschap van caseïne. Het stofje wordt in zijn pure vorm zelfs gebruikt als bestandmiddel in verschillende lijmsoorten, om maar even aan te geven hoe hardnekkig het goedje is, aldus Robert Cohen, auteur van het boek “Milk, the Deadly Poison”.
  • Steeds meer zijn wetenschappers ervan overtuigd dat men van nature allergisch is voor koemelkproducten, in mindere of meerdere mate. Dokter Frank Oski, hoofd Kindergeneeskunde aan de John Hopkins School of Medicine, stelt dat vijftig procent van alle schoolkinderen allergisch is voor de eiwitten die zich in koemelk bevinden, ondanks dat velen deze diagnose officieel niet hebben. Deze allergie kan zich uiten via problemen met de luchtwegen, wat astma in de hand werkt. Let wel: een koemelkallergie hoeft in eerste instantie niet op de luchtwegen te slaan, deze overgevoelige reactie kan ook tot uiting komen als acne of eczeem. Dit kan echter plotseling omslaan naar een ander organensysteem, waardoor astmapatiënten niet automatisch veilig zijn wanneer ze in eerste instantie geen verschil merken wat betreft de voor astmaverergerende symptomen.

Daarnaast is het ook mogelijk dat je geen melkallergie hebt, maar allergisch bent voor antibiotica. Dr. Oski: “Antibiotica, voornamelijk penicilline, wordt aan koeien gegeven voor de behandeling van mastitis, een ontsteking aan de uiers. Koeien horen niet gemolken te worden tot 48 uur na gebruik van het medicijn. Vaak wordt met deze regel geen rekening gehouden, waardoor er kleine hoeveelheden penicilline in de melk terecht komt.” Dit komt echter maar bij één procent van de bevolking voor.

Uit een onderzoek weergegeven in het boek ‘Food: Your Miracle Medicine’ van Jean Carper, waarbij 25 astmapatiënten voor langere tijd op een zuivel- en vleesvrij dieet werden gezet, blijkt dat het ontbreken van deze voedingsmiddelen de symptomen van astma aanzienlijk vermindert. Na vier maanden merkte 71 procent van de kandidaten duidelijk verschil, en na een jaar had zelfs 92 procent van de patiënten hier baat bij.

Kanker
Er zijn veel voedingsmiddelen en leefgewoontes die de kans op kanker vergroten. Het nuttigen van zuivelproducten kan ook aan deze lijst worden toegevoegd:

  • Zowel het menselijk lichaam als het lichaam van koeien bevat het hormoon IGF-1, een groeihormoon dat de aanmaak van insuline stimuleert. Dit hormoon zorgt hierdoor ook voor de groei van alle soorten tumoren, waardoor overmatige zuivelinname de groei van een tumor extra kan stimuleren. Normaliter overleeft dit hormoon niet erg snel, maar door middel van het homogeniseren van melk worden de vetmoleculen tien tot honderd keer kleiner gemaakt, wat als gevolg heeft dat de kans op behoud van IGF-1 groter wordt en daarmee meer van dit hormoon het lichaam betreedt, volgens schrijver van eerdergenoemd boek “Milk, the Deadly Poison” van Robert Cohen.
  • Onderzoek wijst uit dat de kans op pancreaskanker groter wordt naarmate men meer dierlijke vetten binnen krijgt, waaronder dus het vet uit zuivelproducten. Een onderzoek met meer van 500.000 deelnemers, die vijftien jaar geleden vragenlijsten invullen over hun eetgewoontes en sindsdien worden gevolgd, geeft weer dat het eten van dierlijke vetten de kans op pancreaskanker met 36 procent verhoogt. Het vermijden van deze vetten zorgt er dus voor dat de kans op deze vorm van kanker verkleint.
  • Van de vetregulerende, semi-essentiële voedingsstof choline werd onlangs ontdekt dat het een stimulerende werking heeft op de vorming van darmkanker bij vrouwen. Dit blijkt uit een onderzoek waarbij bijna veertigduizend gezonde vrouwen vragenlijsten over hun dagelijkse voedingspatroon invulden en een endoscopie deden. Aan de hand van dit onderzoek werd een link gevonden tussen darmpoliepen en een verhoogde choline-inname. Dit komt omdat dit bestanddeel van zuivelproducten een belangrijke rol speelt bij één-koolstof metabolisme. In het onderzoek, wat werd gepubliceerd in de “Journal of the National Cancer Institute” staat: “Wanneer er een tumor ontstaat is de groei naar een zichtbare poliep afhankelijk van de beschikbare hoeveelheid choline, omdat dit bestanddeel nodig is om de membranen te maken in de snelgroeiende cellen.” Ondanks dit verband is het niet een te hoge inname van choline dat de kanker veroorzaakt, het speelt enkel een rol in de ontwikkeling ervan.

Osteoporose
Dit moet heel raar in de oren klinken gezien wat wij allemaal al jarenlang denken: melk drinken verstevigt de botten. Met andere woorden: het laatste wat je zou moeten krijgen hierdoor is osteoporose. Helaas, de waarheid is een stuk minder rooskleurig. Door het nuttigen van zuivelproducten krijg je dierlijke proteïnen binnen, waardoor er een zure toestand in het bloed ontstaat. Het lichaam moet dit neutraliseren, en doet dit door middel van calcium uit botten te gebruiken, aldus een artikel gepubliceerd in “American Journal of Clinical Nutrition”. Hierdoor vermindert dus op lange termijn de stevigheid van de botten, wat osteoporose als gevolg heeft.

Geestelijke gemoedstoestand
Stemmingswisselingen, depressie en prikkelbaarheid: dit zijn allen symptomen van een verslechterde geestelijke gemoedstoestand die worden gestimuleerd door het eten/drinken van zuivelproducten, als je wetenschappers als Ganmaa Davaasambuu, medewerkster aan de Harvard School of Public Health mag geloven. Dit komt omdat de melk van zwangere koeien vol vrouwelijke hormonen als oestrogeen, progesteron en melatonine zit, waardoor na inname jouw eigen hormoonniveaus stijgen, wat je behoorlijk van slag kan brengen. Het is dus verstandig melk en dergelijke te laten staan wil je de dag een beetje vrolijk doorkomen.

Melk: de antioxidantenkiller
Het eten van groente en fruit en het drinken van thee zorgt ervoor dat het lichaam vele anti-oxidanten binnenkrijgt, die belangrijk zijn voor een goede gezondheid. Echter, het effect van deze voedingsbestanddelen kan teniet worden gedaan wanneer ze in combinatie met zuivelproducten worden genuttigd. Dit blijkt onder andere uit een onderzoek genaamd ‘European Heart Journal’.
In dit onderzoek dronken zestien gezonde vrouwen een halve liter versgezette zwarte thee, zwarte thee met tien procent magere melk of alleen gekookt water, elk onder drie verschillende gelegenheden, maar wel onder dezelfde omstandigheden. De onderzoekers beoordeelden vervolgens de celfuncties gelegen in de armslagader van de onderarmen van de vrouwen door middel van hoge resolutie geluidsgolven, voor en twee uur na het nuttigen van de thee. Zij ontdekten dat de zwarte thee de mogelijkheid van de slagaders om uit te zetten en de ontspannen verbeterden, wat de cardiovasculaire gezondheid verbetert. Dit komt door een enzym genaamd eNOS, die fungeert als een chemische boodschapper. Echter, wanneer er melk was toegevoegd aan de thee, was er geen spoor van dit effect te bekennen. Dit impliceert dat de caseïne in melk verantwoordelijk zijn voor het blokkeren van de positieve werking van de polyfenolen in thee.

Diezelfde polyfenolen komen ook voor in bladgroenten, fruit, granen en peulvruchten. Hierdoor is het dus ook gevaarlijk deze voedingsmiddelen te combineren met zuivelmiddelen als melk en yoghurt, omdat de werking van de plyfenolen teniet wordt gedaan.

Bang voor calciumtekort?
Hoewel zuivelproducten bekend staan om hun hoge calciumgehalte, zijn er meer voedingsmiddelen die het skeletverstevigende mineraal bevatten, zonder dat het negatieve gevolgen voor de gezondheid heeft. Suzanne Havala, geregistreerd diëtiste, vertelt: “Vegetariërs halen hun calcium uit bladgroenten, broccoli, tahin en tofu met toegevoegd calsiumsulfaat”. Zuivel is dus niet de enige calciumbron, waardoor men geen tekorten op hoeft te lopen.

No milk today
Of liever gezegd: helemaal niet meer. De negatieve effecten van zuivelproducten overschaduwen de positieve, waardoor je jezelf eigenlijk alleen maar tekort doet met het eten en drinken van deze producten. Echter, de voedselindustrie lift maar al te graag mee op de heersende gezondheidsfabels over de van koeien afkomstige producten en zullen er dan ook alles aan doen om dit idee in stand te houden. Koeienmelk is volgens de natuur bedoeld voor de groei van kalfjes; laten we het daar vooral bij laten.

Productinformatie voedingsindustrie moet transparanter

En de winnaar is… Blue Band Goede Start! Witbrood van fabrikant Unilever.

Op 8 juni is de winnaar van de foodwatch-verkiezing voor het Gouden Windei bekend gemaakt. Dit jaar werd in Nederland voor het eerst het Gouden Windei voor het product met de meest misleidende marketing uitingen uitgereikt namens de onafhankelijke non-profit consumentenorganisatie Foodwatch.

Foodwatch reikte het Gouden Windei uit aan Unilever bij het hoofdkantoor aan de Nassaukade in Rotterdam. “Unilever schendt het vertrouwen van zijn klanten met leugens over zijn producten”, zegt Bart van Opzeeland, directeur van foodwatch.

“De grootste voedselproducent van Nederland kan het goede voorbeeld geven voor de hele branche door zijn reclame en marketing eerlijk te maken.” Al zeven jaar lang verkoopt Unilever de leugen dat zijn witbrood goed is voor kinderen omdat het dezelfde voedingswaarde heeft als volkorenbrood. Echter, dit witbrood is verre van een gelijkwaardige vervanger van volkorenbrood en bevat daarnaast chemisch bestanddelen. Tijdens de verkiezing heeft Unilever de tekst op de verpakking van het witbrood, mede onder druk van de Reclame Code Commissie, al aangepast.

Maar niet alleen het Blue Band Goede Start! Witbrood van Unilever stond vandaag in de schijnwerpers. Ook het FruitFlesje van Nestlé moest eraan geloven en eindigde op de tweede plaats. Het prijzige fruitdrankje bevat niet alleen nauwelijks fruit maar werd bovendien verkocht als ‘opvolgmelk’, terwijl dit voor kinderen boven de 12 maanden overbodig is.

Ook Crystal Clear Shine Cranberry Vlierbloesem van Heineken, dat slechts een minidruppel cranberrysap per fles bevat, en waarvan werd beweerd dat vrouwen zouden gaan “stralen” van de Aloë Vera, viel in de prijzen en eindigde op de derde plaats.

Vierde werd de Aspergesoep van Honig, die per 1,5 liter soep slechts een half procent aspergepoeder bevat. Als laatste eindigde de Liga, die haar fruitreep met 33 procent suiker ‘verantwoord’ noemt en onterecht beweert dat de reep veel fruit bevat.

De foodwatch-verkiezing voor het Gouden Windei laat zien dat consumenten in Nederland zich niet langer in het ootje willen laten nemen door de voedingsindustrie. Consumenten worden zich de laatste jaren steeds bewuster van hun voedingspatroon en kiezen steeds vaker voor een eetpatroon vol voedingsstoffen die écht gezond voor je zijn. Voor consumenten is het daarom van groot belang dat de voedingsindustrie transparanter wordt ten aanzien van informatie over haar producten, want alleen dan kunnen zij de juiste keuzes maken bij het doen van hun wekelijkse boodschappen. Door de bewustwording van consumenten en acties als de foodwatch-verkiezing voor het Gouden Windei wordt de voedingsindustrie gedwongen eerlijk op verpakkingen van voeding te vermelden wat erin zit, en alleen gezondheidsclaims op de verpakking te zetten als deze ook waarheidsgetrouw en objectief zijn.

In Duitsland is foodwatch al drie jaar actief en telt al meer dan 20.000 aanhangers. De jaarlijkse uitreiking van het Gouden Windei door foodwatch Duitsland zal volgende week plaatsvinden.